فرهنگ لغت

فرهنگ لغت، لغت نامه یا فرهنگ نامه کتابی است که در آن معانی واژه های یک، دو، یا چند زبان همراه با توضیحات مربوط به ریشه، تلفظ، یا اطلاعات دیگر مربوط به واژه ها به ترتیب حروف الفبای زبان یا زبان هایی معیّن گردآوری می شوند.
لغت فرس
فرهنگ قَوّاس
فرهنگ وفائی
فرهنگ تحفةالاحباب
فرهنگ میرزا ابراهیم
مؤیدالفضلا
فرهنگ سُروری
فرهنگ جهانگیری
فرهنگ جعفری
برهان قاطع
فرهنگ رشیدی
فرهنگ شعوری
فرهنگ عباسی
غیاث اللغات
برهان جامع
فرهنگ انجمن آرای ناصری
فرهنگ ناظم الاطبا
فرهنگ معیار جمالی
فرهنگ آنندراج
فرهنگ نظام
فرهنگ نوبهار
لغت نامهٔ دهخدا
فرهنگ فارسی عمید
فرهنگ فارسی معین
فرهنگ سخن
فرهنگ جامع زبان فارسی
فرهنگ موضوعی فارسی
واژه نامه عموماً به فهرست واژه هایی که در انتهای کتاب ها می آیند گفته می شود، و معادل واژهٔ "glossary" در زبان انگلیسی است.
فرهنگ واژگان با دانشنامه (دائرةالمعارف) تفاوت دارد. در یک واژه نامهٔ معمولاً، فقط به معنای واژه ها اکتفا می شود و اطلاعات دیگری (نظیر تاریخچه و ریشهٔ آن ها) داده نمی شود. به علاوه، در واژه نامه ها فقط به واژه های عمومیِ یک زبان اشاره می شود، و اسامی خاص (مانند اسامی مکان ها و اشخاص) کمتر نوشته می شود. با این حال، مرز دقیقی بین واژه نامه و دانشنامه نمی توان تعیین کرد، و برخی کتاب ها به نوعی در هر دو طبقه جا می گیرند؛ مانند لغت نامهٔ دهخدا.
پیر بوردیو هر فرهنگ لغتی را حاوی سوگیری می داند و در این رابطه بر این عقیده است که تمام فرهنگ نامه ها، اعم از جامعه شناسی، انسان شناسی، فلسفه و غیره، اغلب زورگویانه هستند. او علت این امر را این می داند که آن ها در تظاهر به توصیف، در واقع به برخی واژه ها مشروعیت می دهند. او فرهنگ نامه ها را ابزارهایی می داند برای ساخت واقعیتی که مدعی ثبت آن اند، و مدعی است آن ها می توانند مؤلفان و مفاهیمی را که وجود ندارند به وجود بیاورند و، برعکس، دربارهٔ مفاهیم یا مؤلفانی که وجود دارند خاموش بمانند.