کلمه جو
صفحه اصلی

فلک الافلاک


برابر پارسی : سپهربرین

فارسی به انگلیسی

empyrean

مترادف و متضاد

empyrean (اسم)
عرش، فلک الافلاک، کره اتش

فرهنگ فارسی

( اسم ) کشتی سفینه .
عبارتست از فلک نهم که آن آسمان همه آسمانهاست یعنی بالای همه افلاک و بر همه محیط است و بلسان شرع آن را عرش نامند .

لغت نامه دهخدا

فلک الافلاک. [ ف َ ل َ کُل ْاَ ] ( ع اِ مرکب ) عبارت است از فلک نهم که آن آسمان همه آسمانهاست ، یعنی بالای همه افلاک و بر همه محیطاست ، و به لسان شرع آن را عرش نامند. بدان که عالم همه یک کره است. مرکزش زمین و افلاک همه نه اند گرد یکدیگر برآمده مانند پوستهای پیاز. از آن نُه یکی فلک الافلاک است که محیط شده است به جمیع افلاک ، و ابتدای آسمانها از فلک الافلاک است و به فلک قمر منتهی شوند و درجوف فلک قمر کره آتش است و در جوف آن کره هوا و درجوف کره هوا کره آب است و در میان کره آب کره خاک است و کره خاک و کره آب هر دو بمنزله یک کره اند، چه آب کره خاک را که زمین باشد احاطه تامه نکرده است بلکه ربعی از کره زمین از آب مکشوف است ، و بدان که بُعد مقعر فلک قمر از سطح زمین چهل هزاروششصدوشصت وسه فرسنگ است و بُعد مقعر فلک شمس چهل وهفت هزاروششصدوده فرسنگ است... و بُعد محدب فلک الافلاک بجز خدای تعالی کسی نمیداند. ( غیاث ). وجود فلک الافلاک و فلک های دیگر امری موهوم و تصوری کهنه است که دانش ستاره شناسی و فضاشناسی نو آن را مردود ساخته و در فضای بی پایان به وجود جسم محدب و کروی محیط بر عالم معتقد نیست.

فرهنگ عمید

فلک نهم که آن را محیط بر عالم ماده می دانستند، فلک المحیط، عرش.

دانشنامه عمومی

مختصات: ۳۳٫۴۸۳۷۸۷°۰′۰″ شمالی ۴۸٫۳۵۳۴۲۶°۰′۰″ شرقی / ۳۳٫۴۸۳۷۹°شمالی ۴۸٫۳۵۳۴۳°شرقی / 33.48379; 48.35343فلک الافلاک   فلک الافلاک یا دژ شاپوری   قلعه فلک الافلاک در شب   فلک الافلاک نماد شهر خرم آباد   راه دسترسی به قلعه   در ورودی   دور نمای خرم آباد بر فراز قلعه   خرم آباد از درون پنجره قلعه   قلعه فلک الافلاک در خرم آباد
فَلَک الافلاک یا دژِ شاپورخواست قلعه ای تاریخی در مرکز شهر خرم آباد در استان لرستان است. فلک الافلاک با نام قلعه دوازده برجی هم شناخته می شود. این بنا بر فراز تپه ای مشرف به شهر خرم آباد و در نزدیکی رودخانه، در مرکز شهر قرار گرفته و چشم گیرترین اثر تاریخی و گردشگری در این شهر است. تاریخ ساخت این قلعه به دورهٔ ساسانیان بازمی گردد. این بنا در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۴۸ با شماره ثبت ۸۸۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
فلک الافلاک در لغت به معنای «سپهر سپهران» است. قلعه فلک الافلاک با نام های گوناگونی در طول زمان شناخته شده است. دژ شاپورخواست، سابر خواست، قلعه خرم آباد، دوازده برجی و کاخ اتابکان از آن جمله اند. قلعه خرم آباد از دوره قاجار به بعد با نام فلک الافلاک ضبط شده است. با توجه به اینکه ممکن است دوازده برجی، اشاره ای به دوازده برج فلکی باشد، ممکن است نام فلک الافلاک نیز از همین جا ریشه گرفته باشد.
قدمت این قلعه به دوره ساسانیان می رسد. ساسانیان شهری با نام شاپورخواست در حدود منطقه کنونی خرم آباد ساختند که بعدها ویران شد و در حدود سده هفتم هجری خرم آباد فعلی به جای آن بنا گردید. گمان می رود که قلعه فلک الافلاک همان دژ شاپورخواست باشد که در دوره ساسانی کاربرد حکومتی و نظامی داشته است. از قرن ششم هجری پس از ساخته شدن شهر جدید خرم آباد این قلعه نیز به نام خرم آباد معروف شد و احتمالاً نام فلک الافلاک در دوره قاجار به آن اطلاق شده است.

پیشنهاد کاربران

شاپورخواست: برپایه نسک " ایران در زمان ساسانیا نوشته کریستین سن " به خواست شاپور ساسانی بر بالای تپه ای در نزدیکی شهر خرم آباد کنونی دژی ساخته شد که آنرا دژ شاپور خواست نام نهادند .
این دژ در روزگار چیرگی تازیان بر ایران " فلک الافلاک " یعنی گردونی بر فراز گردون ها نام گذاری گردید.

سپهران سپهر. [ س ِ پ ِ س ِ پ ِ ] ( اِ مرکب ) فارسی فلک الافلاک چنانکه شیدان شید ترجمه نورالانوار است. ( آنندراج ) . برساخته آذر کیوان است.


کلمات دیگر: