کلمه جو
صفحه اصلی

واژه نگاشت

فرهنگ فارسی

هریک از واحدهای نوشتاری نظام واژه‌نگار


دانشنامه عمومی

واژه نگاشت یا لوگوگرام (به انگلیسی: Logogram) نشانی واحد است که نمایانگر یک واژه باشد. به بیان دیگر یک واژه نگار یک نویسه است که نشانگر واژه ای کامل و از سویی پرکابرد است. این واژه نگارها در زبان های بسیاری وجود دارند. یک نمونهٔ امروزی آن نشان هایی است که بکار می بریم، مانند $ برای دلار.
گاور، آلب‍رتی‍ن (Gaur, Albertine)؛ تاریخ خط/ آلب‍رتی‍ن گاور؛ برگردان عب‍اس مخ‍بر، کورش صف‍وی؛ مشخصات نشر: ته‍ران: مرکز، ۱۳۶۷. شماره کتابشناسی ملی:م۶۷–۶۵۹
این سامانه های نوشتاری معمولاً در زمان باستان به وجود آمدند، و در برابر دیگر سامانه های نوشتاری جای می گیرد که هجایی، الفبایی و ابجد هستند که در آنها هر نویسه اساساً یک صدا یا ترکیبی از صداها را نمایش می دهد.
واژه نگارها بیش تر به عنوان اندیشه نگاشت یا هیروگلیف شناخته می شوند. اگر بخواهیم معنی دقیق تر این واژه را دریابیم، اندیشه نگارها نمایانگر ایده ها هستند به جای حروف و واج ها. درعمل هیچ یک از سامانه های نوشتاری موجود (به غیر از سامانه های نوشتاری ساختگی) به طور کامل واژه نگاشتی نیستند. از بین سامانه های نوشتاری واژه نگاشتی، یک دسته را می توان صامت نگاشت نامید، مانند هیروگلیف مصری، که در آن یک نویسه بیانگر یک صامت است، و دستهٔ دیگر هجانگاشت است، مانند خط میخی (برای نوشتن زبان های سومری، اکدی، و هیتی) و حروف چینی (که برای نوشتن زبان های چینی، ژاپنی، کره ای، و ویتنامی به کار می رود)، و غیره. در این دسته تعداد نویسه ها معمولاً زیاد است، و هر نویسه یک تکواژ و هجا را مشخص می کند. یک نمونهٔ منحصربه فرد از واژه نگاشت ها در خط پهلوی (برای نوشتن زبان های فارسی میانه و پارتی) دیده می شود. خط پهلوی یک خط ابجد است، اما برخی واژگان در آن به صورت معادل آرامی آن نوشته می شود.

فرهنگستان زبان و ادب

{logograph, logogram} [زبان شناسی] هریک از واحدهای نوشتاری نظام واژه نگار


کلمات دیگر: