کلمه جو
صفحه اصلی

مناسک حج

دانشنامه آزاد فارسی

مَناسِک حج
اعمال واجبی که حاجیان به هنگام گزاردن حج به جای می آورند. (← حج)

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه]
...
[ویکی فقه] مناسک حج (صاحب معالم). مولف:شیخ حسن بن شیخ زین الدین
ظاهرا صاحب معالم این کتاب را در راه مکه نوشته است و آن را با آداب سفر شروع کرده و سپس آداب مدینه منوره را آورده است. این کار وی خلاف عادت متعارف بوده؛ چون عالمان دیگر، اعمال مدینه را در آخر ذکر می کرده اند و او در این باره معذور بوده چون مدینه را قبل از مکه مکرمه زیارت کرده بود. روش او این طور بوده که اول حکم را متذکر شده، سپس دلیل آن را از اخبار صحیحه یا اخبار حسنه می آوردند. همان طوری که سید محسن امین گفته ـ نسخه ای از این کتاب پیش من است ـ به این کتاب در جبل عامل می توان دست یافت. ظاهرا این کتاب دچار آتش سوزی شده و صفحاتی از اول و آخر آن سوخته است.


[ویکی نور] مناسک حج (فاضل لنکرانی). مناسک حج از آثار آیت الله محمد فاضل لنکرانی (متوفی 1386ش) است که توسط آقایان شیخ محمد عطائی و شیخ محمد فرقانی تنظیم شده است.
در این اثر 1117 مسئله از مسائل مربوط به حج گردآوری شده است. در پایان کتاب نیز تعدادی از زیارت نامه های مورد نیاز حجاج آمده است.
مؤلف در ابتدای کتاب، اقسام حج و عمره را برشمرده و گفته که حج بر سه نوع است حج تمتع، حج قران و حج افراد و عمره نیز بر دو نوع است عمره مفرده و عمره تمتع.
ایشان ابتدا اجمالاً احکام حج قران و افراد و عمره مفرده را متذکر شده سپس تفصیلاً مسائل عمره و حج تمتع را بیان نموده است.
مؤلف در بخشی از کتاب خود، احکام مربوط به خمس را متذکر شده و چنین نوشته که حج یکی از عباداتی است که برای قبولی این عبادت باید از مال حلال در این سفر استفاده شود وگرنه علاوه بر اینکه حج مورد قبول واقع نمی شود در بعضی از موارد موجب بطلان حج نیز می شود. از این رو بحث خمس و زکات نیز در بحث حج دخیل است؛ لذا در اینجا به مسائل خمس نیز به طور خلاصه اشاره می شود .

[ویکی فقه] مناسک حج (محشی). مناسک حج تألیف، شیخ مرتضی انصاری از بزرگان فقهای شیعه و متوفای سال ۱۲۸۱ هجری قمری می باشد.
این کتاب را شیخ انصاری ره به زبان فارسی و به درخواست برخی از مؤمنین نگاشته اند. شیخ انصاری این کتاب را موافق با احتیاط نگاشته اند تا برای همه حتی غیر مقلدین ایشان نیز مفید باشد. لذا این کتاب در زمان حاضر نیز می تواند برای عمل حجاج خانه خدا مورد استفاده قرار گیرد.از دیگر ویژگیهای برجسته این کتاب، حاشیه بزرگان فقهای شیعه بر آن است مانند: میرزای شیرازی، آخوند خراسانی، سید محمد کاظم طباطبایی یزدی و سید ابو الحسن اصفهانی.این کتاب به عربی نیز ترجمه شده است.
شیوه نگارش
این کتاب در حقیقت یک نوع رساله عملیه است و شیوه نگارش آن هم به سبک رساله های عملیه آن دوران می باشد. شیخ انصاری در این کتاب دیگر به استدلال های پیچیده و علمی اشاره ای ندارد و با زبانی ساده و روان به بیان احکام، واجبات، محرمات و مستحبات حج پرداخته است.
مباحث کتاب
مباحث این کتاب در دو باب و یک خاتمه آمده است.باب اول در اعمال عمرهباب دوم در افعال حجخاتمه در طواف وداع
تحقیق
...

[ویکی نور] مناسک حج (وحید خراسانی). مناسک حج (فارسی)، مطابق با فتاوی آیت الله حسین وحید خراسانی، رساله ای است پیرامون اعمال و مناسک حج.
مطالب به صورت بیان «مسئله» بوده و کتاب دربردارنده مجموعه 450 مسئله می باشد.
در این کتاب سعی شده است احکام مربوط به مناسک و اعمال حج، به زبان ساده و روشن و دور از اصطلاحات پیچیده فقهی ذکر گردد، تا همه حجاج خانه خدا، بتوانند با مطالعه آن به وظایف دینی خود آشنا شوند و آن را به کار ببندند.
مطالب با بیان وجوب حج، آغاز شده و به این نکته اشاره شده است که بر هر مکلفی که دارای شرایط خاص حج باشد، حج واجب است و وجوب آن به کتاب و سنت قطعیه و به ضرورت دین و اجماع مسلمین ثابت است و ترک آن، از بزرگ ترین گناهان کبیره است و انکار وجوب آن، اگر مستند به شبهه نباشد، کفر است .
در ادامه، به بیان مسائل پرداخته شده است. از جمله مطالب مطرح شده در کتاب، عبارتند از: وصیت به حج، احکام نیابت، حج مستحبی، حج تمتع، حج افراد، حج قران، احکام میقات ها، طواف، سعی، تقصیر، واجبات حج، واجبات منی، احکام محصور، آداب و مستحبات حج و....

[ویکی اهل البیت] مناسک حج (کتاب). مناسک حج، کتابی نگاشته سید علی حسینی سیستانی است.
کتاب مناسک حج از آثار آیت الله سید علی سیستانی میباشد. این کتاب که یکی از آثار با ارزش ایشان است در رابطه با موضوع حج و مناسک حج و احکام و شرایط حج تالیف شده است. آیت الله سیستانی در ابتدای این کتاب توضیح داده اند که بر هر مکلفی طبق شرایطی حج واجب است و وجوبش از کتاب و سنت قطعی ثابت شده و حج یکی از ارکان دین و وجوبش از ضروریات است و ترک آن با اعتراف به ثبوتش از گناهان بزرگ است. ایشان از همان ابتدای کتاب به روشن کردن خواننده به اینکه در چه زمانی حج بر او واجب میشود و بعد ذکرکلی احکام و اعمالی که بایستی در حج انجام دهد پرداخته و به خوبی، آنها را توضیح داده اند. و علاوه بر توضیح شرایط و احکام حج به ذکر واجبات و مستحباتی که در حج بایستی فرد مکلف انجام دهد نیز پرداخته اند. در این کتاب متن عربی دعاهایی نیز از جمله دعای عرفه امام حسین (ع) و دعای امام سجاد و غیره آورده شده است.
این کتاب شامل موضوعاتی به شرح زیر می باشد: وجوب حج- شرایط حج- وصیت به حج- احکام نیابت- حج مستحبی- اقسام حج- حج تمتع- واجبات عمره تمتع- واجبات حج- شروط حج تمتع- حج افراد- حج قرآن- میقاتهای احرام- واجبات احرام- تروک احرام- محرمات حرم- حدود حرم مکه و مدینه- مصرف کفارات- طواف- سعی در بین صفا و مروه- احکام سعی- احرام حج- واجبات منی- طواف حج و نماز آن و سعی- طواف نساء- احکام مصدود- احکام محصور- مستحبات و مکروهات احرام- مستحبات طواف- مستحبات سعی- مستحبات احرام تا وقوف در عرفات- دعا امام حسین (ع) در روز عرفه- دعا امام سجاد (ع)- مستحبات وقوف در عرفات و مزدلفه- طواف وداع- زیارت رسول (ص)- زیارت صدیقه زهرا (س)- زیارت جامعه ائمه بقیع (ع).
کتاب حاضر توسط انتشارات مختلف و در سالهای مختلف منتشر شده است.


کلمات دیگر: