یوغ

چوبی که هنگام شخم زمین روی گردن جفت گاومی گذارند، جوغ و جغ نیز میگویند
(اسم ) چوبی که برگردن گاو شخم زن نهند.
نام سعد بلع یکی از منازل قمر به لغت سغد و خوارزم

(اِ. ) چوبی که هنگام شخم زدن زمین بر گردن گاو می گذارند.

یوغ. ( اِ ) یغ. آن چوبی بود که بر گردن گاو نهند یعنی بندوق. ( لغت فرس اسدی ). چوبی که بر گردن گاو زراعت و گاو گردون گذارند. ( ناظم الاطباء ) ( برهان ) ( از انجمن آرا ). چوبی که بر گردن گاو قلبه نهند. به هندی جو نامند. ( از آنندراج ). چوبی است که برزیگران بر گاو بندند به وقت زمین شکافتن. ( فرهنگ اوبهی ). سَمیق. اُرْعُوّة. ربقه. جُغْ در تداول جنوب خراسان :
همی گفت با او گزاف و دروغ
مگر کاندر آرد سرش را به یوغ.ور ایدون که پیش تو گویم دروغ
دروغ اندرآرد سرم را به یوغ.چنانکه بینی تاول نکرده کار هگرز
به چوب رام شودیوغ را نهد گردن.تو را گردن دربسته به یوغ
وگرنه نروی راست با سپار.ای آدمی به صورت جسم و به دل ستور
بر گردن تو یوغ من است و سپار هم.ای همه قول تو نفاق و دروغ
پیش دنیا تو گردن اندر یوغ.چو یکی گاو سروزن شده ای
جسته از یوغ و ز آماج و سپنج.به پیش کوهه زین برنهاده ایر چو یوغ
سوار گشته بدان مرکبان رهوارم.آفتاب و مه چو دو گاو سیاه
یوغ بر گردن ببیندشان الاه.گاو گر یوغی نگیرد می زنند
هیچ گاوی کو نپرد شد نژند؟صبح ؛ یوغ آماج. سَمیق ؛ چوب یوغ که بر گردن گاو نشیند. ( منتهی الارب ).
- یوغ بندگی ؛ کنایه است از قبول اطاعت و عبودیت. ( یادداشت مؤلف ).

---

یوغ. ( اِخ ) ( اصطلاح نجوم ) نام سعد بلع یکی از منازل قمر به لغت سغد و خوارزم. ( از آثارالباقیه ص 240 ).

چوبی که هنگام شخم زدن زمین روی گردن جفت گاو می گذارند و گاوآهن را به آن می بندند: همی گفت با او گزاف و دروغ / مگر کاندر آرد سرش را به یوغ (ابوشکور: شاعران بی دیوان: ۱۰۳ ).

{yoke} [حمل ونقل دریایی] قاب یا میله ای فولادی که بخش میانی آن خالی است و سر محور سکان به آن محکم می شود و میله های اتصال سکان افزار به دو سر آن متصل می شود

لباد