اخفض

[ویکی الکتاب] ریشه کلمه:
خفض (۴ بار)

فرود آوردن. راغب می‏گوید: خفض ضدّ رفع است و نیز به معنی راحتی و سیر آرام می‏باشد. برای آن دو بال تواضع را فرود آور. راجع به این تواضع را فرود آور. راجع به این آیه در «جناح» مفصلا صحبت شد. مراد از خفض جناح تواضع و فروتنی و مهربانی با مؤمنان است که آن حضرت بدان مأمور بود. این آیه در وصف قیامت است یعنی فرود آورنده و بالا برنده است . به نظر ابن عباس مراد آن است که قیامت مردمی را فرود می‏آورد و مردمی را بالا می‏برد. و از حسن مفسّر نقل است که: قومی را به آتش فرو برد و دیگران را به بهشت بالا کند. طبرسی می‏گوید جامع این دو قول آن است که: قیامت مردمی را که در دنیا عزیز و بلند مرتبه بودند پائین می‏برد و با بردن به آتش ذلیل می‏گرداند و مردم دیگر را که در دنیا ذلیل بودند با ورود به بهشت عزیز و بلند مرتبه می‏نماید. می‏شود گفت که مراد آن است قیامت زیر و رو کننده است زیرا ما بعد آن آیه چنین است «اِذا رُجَّتِ الْاَرْضُ رَجّاً وَ بُسَّتِ الْجِبالُ بَسّاً فَکانَتْ هَباءً مُنْبَثّاً» و آن چنانکه می‏بینید از در هم ریختن و زیر و رو شدن حکایت دارد.