مترادف نگون : سرازیر، سرنگون، نگونسار، وارو، واژگون، برگشته، خم، خمیده
متضاد نگون : راست، شق
نگون
مترادف نگون : سرازیر، سرنگون، نگونسار، وارو، واژگون، برگشته، خم، خمیده
متضاد نگون : راست، شق
فارسی به انگلیسی
turned upside down, [fig.] adverse
inverse, over
مترادف و متضاد
سرازیر، سرنگون، نگونسار، وارو، واژگون ≠ راست، شق
برگشته، خم، خمیده
۱. سرازیر، سرنگون، نگونسار، وارو، واژگون
۲. برگشته، خم، خمیده ≠ راست، شق
فرهنگ فارسی
خمیده، خم شده، واژگون، سرازیر
( صفت ) ۱ - سرازیر واژگون . ۲ - خم شده خمیده برگشته .
( صفت ) ۱ - سرازیر واژگون . ۲ - خم شده خمیده برگشته .
فرهنگ معین
(نِ ) (ص . ) خم شده ، واژگون .
لغت نامه دهخدا
نگون. [ ن ِ ]( ص ، ق ) نگونسار. ( لغت فرس اسدی ) ( انجمن آرا ) ( آنندراج ). آویخته. سرازیر. ( انجمن آرا ) ( آنندراج ). سرنگون. ( ناظم الاطباء ). سرته. آونگان. به پای آویخته. ( یادداشت مؤلف ) :
آب گلفهشنگ گشته از فسردن ای شگفت
همچنان چون شوشه سیمین نگون آویخته.
یکی را نگون اندرآرد به چاه.
که بی بهره گردد ز خورشید و ماه.
پستانی سخت است و دراز است و نگون است.
سری دیگر از گردن اندر نگون.
سپه چون سپهبد نگون یافتند
عنان یکسر از رزم برتافتند.
درفش سپهدار توران نگون.
درفش سواران ایران نگون.
بر هفت چتر آبگون نور مجزا ریخته.
درفش خجسته به دست اندرون
گرازان و شادان ودشمن نگون.
سر به زانو برنهاده رخ به نیل اندوده باز.
ببرد و فکندش به چاه اندرون
نهادش یکی کوه بر سر نگون.
رکیب و کمندش همه پر ز خون.
مر او را به چاره ز روی زمین
نگونش برافکند بر پشت زین.
یکی را نگون و یکی را ستان.
قمع یاسمین ستان نگرید.
کز هم نشناسند نگون را و ستان را.
آب گلفهشنگ گشته از فسردن ای شگفت
همچنان چون شوشه سیمین نگون آویخته.
فرالاوی.
یکی را ز دریا برآرد به ماه یکی را نگون اندرآرد به چاه.
فردوسی.
از آن پس نگون اندرافکن به چاه که بی بهره گردد ز خورشید و ماه.
فردوسی.
بنگر به ترنج ای عجبی دار که چون است پستانی سخت است و دراز است و نگون است.
منوچهری.
به چنگال هریک سری پر ز خون سری دیگر از گردن اندر نگون.
اسدی.
|| نگونسار. به سر درافتاده. فرودافتاده. به خاک افتاده. سرنگون شده : سپه چون سپهبد نگون یافتند
عنان یکسر از رزم برتافتند.
فردوسی.
همه رزمگه سربه سر جوی خون درفش سپهدار توران نگون.
فردوسی.
همه میمنه شد چو دریای خون درفش سواران ایران نگون.
فردوسی.
ای چتر ظلم از تو نگون وز آتش عدلت کنون بر هفت چتر آبگون نور مجزا ریخته.
خاقانی.
|| سر در زیر فکنده. ( برهان قاطع ). منکس. ( یادداشت مؤلف ). سربه زیر : درفش خجسته به دست اندرون
گرازان و شادان ودشمن نگون.
فردوسی.
وآن بنفشه چون عدوی خواجه سید نگون سر به زانو برنهاده رخ به نیل اندوده باز.
منوچهری.
|| وارونه.معکوس : ببرد و فکندش به چاه اندرون
نهادش یکی کوه بر سر نگون.
فردوسی.
همی دید زینش بر او برنگون رکیب و کمندش همه پر ز خون.
فردوسی.
|| مقابل ستان. به روی افتاده. دمر. دمرو. مکب علی وجهه. ( یادداشت مؤلف ) : مر او را به چاره ز روی زمین
نگونش برافکند بر پشت زین.
فردوسی.
فکنده سر نیزه جانستان یکی را نگون و یکی را ستان.
اسدی.
قدح لاله را نگون بینیدقمع یاسمین ستان نگرید.
سیدحسن غزنوی.
وز زلزله حمله چنان خاک بجنبدکز هم نشناسند نگون را و ستان را.
انوری.
|| به زیر افتاده. خم شده. فروافتاده : نگون . [ ن ِ ](ص ، ق ) نگونسار. (لغت فرس اسدی ) (انجمن آرا) (آنندراج ). آویخته . سرازیر. (انجمن آرا) (آنندراج ). سرنگون . (ناظم الاطباء). سرته . آونگان . به پای آویخته . (یادداشت مؤلف ) :
آب گلفهشنگ گشته از فسردن ای شگفت
همچنان چون شوشه ٔ سیمین نگون آویخته .
یکی را ز دریا برآرد به ماه
یکی را نگون اندرآرد به چاه .
از آن پس نگون اندرافکن به چاه
که بی بهره گردد ز خورشید و ماه .
بنگر به ترنج ای عجبی دار که چون است
پستانی سخت است و دراز است و نگون است .
به چنگال هریک سری پر ز خون
سری دیگر از گردن اندر نگون .
|| نگونسار. به سر درافتاده . فرودافتاده . به خاک افتاده . سرنگون شده :
سپه چون سپهبد نگون یافتند
عنان یکسر از رزم برتافتند.
همه رزمگه سربه سر جوی خون
درفش سپهدار توران نگون .
همه میمنه شد چو دریای خون
درفش سواران ایران نگون .
ای چتر ظلم از تو نگون وز آتش عدلت کنون
بر هفت چتر آبگون نور مجزا ریخته .
|| سر در زیر فکنده . (برهان قاطع). منکس . (یادداشت مؤلف ). سربه زیر :
درفش خجسته به دست اندرون
گرازان و شادان ودشمن نگون .
وآن بنفشه چون عدوی خواجه ٔ سید نگون
سر به زانو برنهاده رخ به نیل اندوده باز.
|| وارونه .معکوس :
ببرد و فکندش به چاه اندرون
نهادش یکی کوه بر سر نگون .
همی دید زینش بر او برنگون
رکیب و کمندش همه پر ز خون .
|| مقابل ستان . به روی افتاده . دمر. دمرو. مکب ّ علی وجهه . (یادداشت مؤلف ) :
مر او را به چاره ز روی زمین
نگونش برافکند بر پشت زین .
فکنده سر نیزه ٔ جانستان
یکی را نگون و یکی را ستان .
قدح لاله را نگون بینید
قمع یاسمین ستان نگرید.
وز زلزله ٔ حمله چنان خاک بجنبد
کز هم نشناسند نگون را و ستان را.
|| به زیر افتاده . خم شده . فروافتاده :
که بارش کبست آید و برگ خون
به زودی سر خویش بینی نگون .
گیاهی که روید ازآن بوم و بر
نگون دارد از شرم خورشید سر.
|| کوز. (برهان قاطع). خم شده . (غیاث اللغات ) (برهان قاطع). خمیده :
منم غلام خداوند زلف غالیه گون
تنم شده چو سر زلف او نوان و نگون .
آب گلفهشنگ گشته از فسردن ای شگفت
همچنان چون شوشه ٔ سیمین نگون آویخته .
فرالاوی .
یکی را ز دریا برآرد به ماه
یکی را نگون اندرآرد به چاه .
فردوسی .
از آن پس نگون اندرافکن به چاه
که بی بهره گردد ز خورشید و ماه .
فردوسی .
بنگر به ترنج ای عجبی دار که چون است
پستانی سخت است و دراز است و نگون است .
منوچهری .
به چنگال هریک سری پر ز خون
سری دیگر از گردن اندر نگون .
اسدی .
|| نگونسار. به سر درافتاده . فرودافتاده . به خاک افتاده . سرنگون شده :
سپه چون سپهبد نگون یافتند
عنان یکسر از رزم برتافتند.
فردوسی .
همه رزمگه سربه سر جوی خون
درفش سپهدار توران نگون .
فردوسی .
همه میمنه شد چو دریای خون
درفش سواران ایران نگون .
فردوسی .
ای چتر ظلم از تو نگون وز آتش عدلت کنون
بر هفت چتر آبگون نور مجزا ریخته .
خاقانی .
|| سر در زیر فکنده . (برهان قاطع). منکس . (یادداشت مؤلف ). سربه زیر :
درفش خجسته به دست اندرون
گرازان و شادان ودشمن نگون .
فردوسی .
وآن بنفشه چون عدوی خواجه ٔ سید نگون
سر به زانو برنهاده رخ به نیل اندوده باز.
منوچهری .
|| وارونه .معکوس :
ببرد و فکندش به چاه اندرون
نهادش یکی کوه بر سر نگون .
فردوسی .
همی دید زینش بر او برنگون
رکیب و کمندش همه پر ز خون .
فردوسی .
|| مقابل ستان . به روی افتاده . دمر. دمرو. مکب ّ علی وجهه . (یادداشت مؤلف ) :
مر او را به چاره ز روی زمین
نگونش برافکند بر پشت زین .
فردوسی .
فکنده سر نیزه ٔ جانستان
یکی را نگون و یکی را ستان .
اسدی .
قدح لاله را نگون بینید
قمع یاسمین ستان نگرید.
سیدحسن غزنوی .
وز زلزله ٔ حمله چنان خاک بجنبد
کز هم نشناسند نگون را و ستان را.
انوری .
|| به زیر افتاده . خم شده . فروافتاده :
که بارش کبست آید و برگ خون
به زودی سر خویش بینی نگون .
فردوسی .
گیاهی که روید ازآن بوم و بر
نگون دارد از شرم خورشید سر.
فردوسی .
|| کوز. (برهان قاطع). خم شده . (غیاث اللغات ) (برهان قاطع). خمیده :
منم غلام خداوند زلف غالیه گون
تنم شده چو سر زلف او نوان و نگون .
رودکی .
فرهنگ عمید
خمیده، خم شده، واژگون، سرازیر.
پیشنهاد کاربران
نگون سار: پَنْجهٔ مَرْیَم، سیکلامن یا سیکلمه نام یک سرده از گیاهان است.
کلمات دیگر: