مِحراب یا نمازگاه پیشوا، طاق نمایی است که جهت قبله را در مسجد نشان می دهد که پیشوای دینی یا پیش نماز در اثنای نماز گزاردن در آن می ایستد. در مسجدها محراب در وسط قبله مسجد قرار دارد. به طوری که با ایستادن امام یا پیش نماز رویش به سمت قبله باشد و نماز بگزارد. طرز قرار گرفتن محراب، جهت قبله را در داخل مسجد مشخص می کند. در واقع مذبح کلیسای مسیحی شکل کوچک شده محراب است. وجود محراب در همه مساجد لازم نیست. در مسجدی که بطور صحیح جهت یافته دیوار قبله به عنوان شاخصی هدایتگر، محراب را غیرضروری می کند
جهت یابی
قبله نما
مسجد
محراب کلیسا
دلیل اینکه در بعضی از مساجد محراب کمی گودتر از کف بقیه جای های دیگر مسجد است این است که امام جماعت باید پایین تر از مردم نماز بخواند. در واقع محراب باید یا گودتر باشد یا حداقل مساوی دیگر قسمت های زمین نماز گذاران باشد. گودی محراب مانند سنگر جنگ در راه خدا بوده و امام جماعت نیز به عنوان جنگجویی در راه خدا در جنگ حق علیه باطل است؛ و امام جماعت وظیفهٔ سنگینی در برابر اسلام دارد که باید به نحو احسن از ارزش های اسلام دفاع کند. گودی محراب به امام جماعت با قرار گرفتن در محراب کمک می کند که این وظیفه ای که بر دوشش است را از یاد نبرد.همچنین است که برخی بر این عقیده اند که امام جماعت به دلیل اینکه نمادی از اسلام است در هنگام نماز در محراب مسجد باید پایین تر باشد تا عظمت خدا را از یاد نبرد، مغرور نشود و احساس برتری نسبت به مردم را نداشته باشد.
برخی بر این باورند که ریشهٔ محراب از فعل حرب (به معنی «جنگیدن»، از ریشهٔ ح ر ب) است و بنابراین محراب هم به معنی «میدان جنگ» است و اشاره به «محل جنگیدن با شیطان» دارد و این را به حدیثی نبوی هم ارتباط می دهند. برخی دیگر این توضیح را برای ارتباط این واژه و فعل کافی نمی دانند و محراب را وام واژه می دانند و به دنبال ریشهٔ آن در زبان های دیگر هستند؛ مثلاً واژهٔ اتیوپیایی mekwerab، یا واژهٔ عبری ḥorḇôt (به معنی «خرابه»، «قصر»، و معانی دیگر). البته همکنون این تئوری نامحتمل دانسته می شود. گفته می شود این واژه پیش از اسلام برای اشاره به نوعی بنا به کار می رفته است. همچنین به پرستشگاه های آیین مهرپرستی که در ایران و بین النهرین رواج داشته است مهرابه گفته می شده است.
نقشه های محرابی ریشه در آیین مهر دارد، معنی و ریشه درست قانع کننده ای در زبان عربی ندارد. می گویند یعنی محل جنگ (حرب) اما محراب جای جنگ نیست. ریشه این واژه را دکتر محمد مقدم استاد دانشگاه ادبیات روشن کرد. آب، آو و آوه به معنی ساختمان، خانه و امثال آن است. سردابه یعنی خانه سرد. گرمابه یعنی خانه گرم، محراب یعنی خانه مهر.نخستین محراب ها هم متعلق به آیین مهر است. محراب ها به شکل گنبد ساخته می شدند و در دو طرف آن نمادهای طلوع و غروب وجود داشت.
جهت یابی
قبله نما
مسجد
محراب کلیسا
دلیل اینکه در بعضی از مساجد محراب کمی گودتر از کف بقیه جای های دیگر مسجد است این است که امام جماعت باید پایین تر از مردم نماز بخواند. در واقع محراب باید یا گودتر باشد یا حداقل مساوی دیگر قسمت های زمین نماز گذاران باشد. گودی محراب مانند سنگر جنگ در راه خدا بوده و امام جماعت نیز به عنوان جنگجویی در راه خدا در جنگ حق علیه باطل است؛ و امام جماعت وظیفهٔ سنگینی در برابر اسلام دارد که باید به نحو احسن از ارزش های اسلام دفاع کند. گودی محراب به امام جماعت با قرار گرفتن در محراب کمک می کند که این وظیفه ای که بر دوشش است را از یاد نبرد.همچنین است که برخی بر این عقیده اند که امام جماعت به دلیل اینکه نمادی از اسلام است در هنگام نماز در محراب مسجد باید پایین تر باشد تا عظمت خدا را از یاد نبرد، مغرور نشود و احساس برتری نسبت به مردم را نداشته باشد.
برخی بر این باورند که ریشهٔ محراب از فعل حرب (به معنی «جنگیدن»، از ریشهٔ ح ر ب) است و بنابراین محراب هم به معنی «میدان جنگ» است و اشاره به «محل جنگیدن با شیطان» دارد و این را به حدیثی نبوی هم ارتباط می دهند. برخی دیگر این توضیح را برای ارتباط این واژه و فعل کافی نمی دانند و محراب را وام واژه می دانند و به دنبال ریشهٔ آن در زبان های دیگر هستند؛ مثلاً واژهٔ اتیوپیایی mekwerab، یا واژهٔ عبری ḥorḇôt (به معنی «خرابه»، «قصر»، و معانی دیگر). البته همکنون این تئوری نامحتمل دانسته می شود. گفته می شود این واژه پیش از اسلام برای اشاره به نوعی بنا به کار می رفته است. همچنین به پرستشگاه های آیین مهرپرستی که در ایران و بین النهرین رواج داشته است مهرابه گفته می شده است.
نقشه های محرابی ریشه در آیین مهر دارد، معنی و ریشه درست قانع کننده ای در زبان عربی ندارد. می گویند یعنی محل جنگ (حرب) اما محراب جای جنگ نیست. ریشه این واژه را دکتر محمد مقدم استاد دانشگاه ادبیات روشن کرد. آب، آو و آوه به معنی ساختمان، خانه و امثال آن است. سردابه یعنی خانه سرد. گرمابه یعنی خانه گرم، محراب یعنی خانه مهر.نخستین محراب ها هم متعلق به آیین مهر است. محراب ها به شکل گنبد ساخته می شدند و در دو طرف آن نمادهای طلوع و غروب وجود داشت.
wiki: محراب مسجد