کلمه جو
صفحه اصلی

جهان دانش

دانشنامه عمومی

جهان دانش کتابی است در نجوم که توسط شرف الدین محمد بن مسعود ابن المسعودی مروزی بخاری حنفی، در (۵۴۹ق) نیمه دوم قرن ششم قمری نوشته شده است.نبو
ظاهراً محمد بن مسعود مسعودی، نویسنده کتاب زاده مرو، اهل بخارا و حنفی مذهب بوده است. وی کتابی بنام الکفایة فی علم الهیئة به عربی دربارهٔ دانش هیأت یا نجوم کروی داشته که خود آن را بفارسی ترجمه کرده و جهان دانش نامیده است. وی حدود یازده کتاب از جمله کتابی دیگر در احکام نجوم بنام مجمع الاحکام به فارسی دارد.
کتاب جهان دانش کتابی جامع است که با تحمید خداوند و درود بر پیامبر اسلام آغاز می شود. و همه کتاب در دو گفتار مجموع آمده است. گفتار اول دربارهٔ مطالب کلی ستاره شناسی، تعاریف، کرویت اجرام، حرکات فلکی، مختصلت فلکی، افلاک، گرفت، نجوم و صور فلکی، مقادیر اجرام فلکی و... است و ۲۳ باب دارد. و گفتار دوم که دربارهٔ زمین، مختصات، اقالیم، گاهشماری، اوقات شرعی و قبله یابی و... است که در ۱۴ باب است.

دانشنامه آزاد فارسی

جهانِ دانش
کتابی به فارسی در ستاره شناسی و هر آنچه مربوط به آسمان و زمین است (نوشته در ۵۴۹ق)، تألیف مسعودی بخاری. این کتاب تحریر فارسی الکفایة فی علم الهیئة (یا: الکفایة فی هیئة العالم) اثر عربی مؤلف است و مسعودی آن را برای استفادۀ فارسی زبانان از عربی به فارسی برگردانده است. این اثر در واقع شرح یکی از باب های التفهیم ابوریحان بیرونی است و مؤلف آن را در دو مقاله، یکی در بیان افلاک در ۲۳ باب و دیگری در بیان هیئت زمین در چهار باب، تدوین کرده است. این کتاب پس از التفهیم از کهن ترین متون علمی فارسی به شمار می رود و به سبب استفاده از اصطلاحات نجوم و واژه های علمی اهمیت فراوان دارد. بسیاری از مؤلفان پیشین در نوشتن آثار خود، در این زمینه، به این کتاب نظر داشته اند. جهان دانش چاپ شده است (تهران، ۱۳۱۵ش).


کلمات دیگر: