عزیز و نگار

عزیز و نگار، داستان دو دلداده از منطقه آردکان شهرستان طالقان است که قدمت آن به چند قرن می رسد. به احتمال قریب به یقین، باید داستان عشق عزیز و نگار را آخرین حلقه گمشده دلدادگی عاشقان دانست که بارها در تاریخ ادبیات فارسی شاهد برخی از آنها بوده ایم.
نسخه خطی به زبان رودباری
نسخه عبدالرحمن عمادی
نسخه منظوم، اثر طبع سید علی کمالی دزفولی، تاریخ سرایش ۱۳۳۰ شمسی. این نسخه ادبی ترین نسخه عزیز و نگار است.
نسخهٔ منظوم، اثر حاج محمدعلی اکبریان به مثنوی و قدیمی ترین نسخه چاپی آن نیز پیش از سال ۳۱ توسط وحدت ملی به انتشار رسید.
عزیز و نگار نیز چون باقی عاشقان، پس از طی مرحله عشق زمینی ـ چناچه عارفان بر آن قائلند - به عشق آسمانی دست می یابند و جالب اینکه جز در عزیز و نگار چاپ شرکت نسبی کانون کتاب که در آن عاشق و معشوق به خیر و خوشی به هم می رسند و داستان به پایان می رسید، در باقی روایت ها شاهد غرق شدن آن ها در شاهرود یا غیب شدنشان هستیم. در روایت کمالی دزفولی هر دو سنگ می شوند.
این عشقنامه در زبان تاتی نمود پیدا کرده است و مردم روستاهای منطقه طالقان، رودبار، الموت، تنکابن، اشکور و غیره که با نسخه های دست نویس و روایت های سینه به سینه این عشقنامه آشنا بودند، به مرور به نسخه چاپی داستان عزیز و نگار دست یافتند. هر روستا کتابخوانی داشت که با خرید این کتاب مجلس آرای شب نشینی ها و جمع های خانوادگی شود. در عین حال، عزیزخوان ها و نگارخوان ها نیز بر رونق روزافزون این داستان افزودند.
اکنون و پس از گذشت سال ها به رغم چاپ و انتشار داستان های گوناگون معاصر، همچنان داستان عزیز و نگار ارزش خود را حفظ کرده است و پیرمردان و پیرزنان روستایی در زمان های مختلف و به مناسبت های گوناگون، به زمزمه اشعار این داستان می پردازند.