( اسم ) ناز و کرشمه غنج : برداشته تا حجاب شرم از رخ گه شادی و گه نشاط و گه غنجه . ( منوچهری )
غنجه
فرهنگ فارسی
فرهنگ معین
(غَ جِ ) [ ع . ] (اِمص . ) ناز و کرشمه .
لغت نامه دهخدا
( غنجة ) غنجة. [ غ َ ن ِ ج َ ] ( ع ص ) زن باکرشمه. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ). مؤنث غَنِج. ( اقرب الموارد ).
غنجه. [ غ ُ ج َ / ج ِ ] ( اِ ) جمع کردن و گردآوری نمودن ، و به همین معنی به فتح اول بنظر آمده است. ( برهان قاطع ). رجوع به غنچه شود. || سرشتن. ( برهان قاطع ) ( ناظم الاطباء ). || گل ناشکفته. دراصل گُنجه مأخوذ از گنجیدن بود زیرا در ذات او گنجیدگی است ، و برگ غنجه در اندرون با هم مجتمع و گنجان است ، و گاف را برای فصاحت به غین معجمه بدل کرده اند. و بقولی غنجه به جیم فارسی است. ( از غیاث اللغات ) ( آنندراج ). و بعضی آن را مأخوذ از غَنج بمعنی ناز وکرشمه دانسته اند و این محل تأمل است. و شعرا دهان محبوب و دل عشاق را بجهت تنگی بدان تشبیه کرده اند، واز صفات آن است : دلگیر، بیهده خند، خندان ، نشکفته ، سربسته ، خاموش ، بیدار، پاکیزه دامان ، نوکیسه ، نوخیز و سنگ آغوش و از تشبیهات آن است : حباب ، فواره ، سبوی ، تکمه کلاه ، طلسم ، قفل ، عروس ، مهد، فانوس ، کره ، طفل ، اخگر، مجمر، شیشه ، مینا، ناخن ، دست ، نامه ، کوچه و ناوک. ( از آنندراج ). غنچه گل را گویند بسبب جمع کردن و گرد آوردن برگها. ( برهان قاطع ). رجوع به غنچه شود.
غنجه. [ غ َ ج َ / ج ِ ] ( اِ ) بمعنی غُنجه و غنچه است. رجوع به همین کلمه ها شود :
دلش گرچه در حال از او رنجه شد
دوا کرد و خوشبوی چون غنجه شد.
برداشته تا حجاب شرم از رخ
گه شادی و گه نشاط و گه غنجه.
هزار دل بربایی هزار جان شکری.
ببردی غنجه کبک دلاویز.
غنجه. [ غ ُ ج َ / ج ِ ] ( اِ ) جمع کردن و گردآوری نمودن ، و به همین معنی به فتح اول بنظر آمده است. ( برهان قاطع ). رجوع به غنچه شود. || سرشتن. ( برهان قاطع ) ( ناظم الاطباء ). || گل ناشکفته. دراصل گُنجه مأخوذ از گنجیدن بود زیرا در ذات او گنجیدگی است ، و برگ غنجه در اندرون با هم مجتمع و گنجان است ، و گاف را برای فصاحت به غین معجمه بدل کرده اند. و بقولی غنجه به جیم فارسی است. ( از غیاث اللغات ) ( آنندراج ). و بعضی آن را مأخوذ از غَنج بمعنی ناز وکرشمه دانسته اند و این محل تأمل است. و شعرا دهان محبوب و دل عشاق را بجهت تنگی بدان تشبیه کرده اند، واز صفات آن است : دلگیر، بیهده خند، خندان ، نشکفته ، سربسته ، خاموش ، بیدار، پاکیزه دامان ، نوکیسه ، نوخیز و سنگ آغوش و از تشبیهات آن است : حباب ، فواره ، سبوی ، تکمه کلاه ، طلسم ، قفل ، عروس ، مهد، فانوس ، کره ، طفل ، اخگر، مجمر، شیشه ، مینا، ناخن ، دست ، نامه ، کوچه و ناوک. ( از آنندراج ). غنچه گل را گویند بسبب جمع کردن و گرد آوردن برگها. ( برهان قاطع ). رجوع به غنچه شود.
غنجه. [ غ َ ج َ / ج ِ ] ( اِ ) بمعنی غُنجه و غنچه است. رجوع به همین کلمه ها شود :
دلش گرچه در حال از او رنجه شد
دوا کرد و خوشبوی چون غنجه شد.
سعدی ( بوستان ).
|| جمع کردن و گردآوری نمودن. ( از برهان قاطع ). فراهم آوری و جمعکردگی و گردآوری. ( ناظم الاطباء ). || سرشتن. ( از برهان قاطع ) ( ناظم الاطباء ). || رعنایی و ناز و غنج. ( فرهنگ اسدی ) : برداشته تا حجاب شرم از رخ
گه شادی و گه نشاط و گه غنجه.
منوچهری.
به یک کرشمه و یک غنجه زآن دو شکر خویش هزار دل بربایی هزار جان شکری.
سوزنی.
چو کردی غنچه کبک دری تیزببردی غنجه کبک دلاویز.
نظامی.
غنجه . [ غ َ ج َ / ج ِ ] (اِ) بمعنی غُنجه و غنچه است . رجوع به همین کلمه ها شود :
دلش گرچه در حال از او رنجه شد
دوا کرد و خوشبوی چون غنجه شد.
|| جمع کردن و گردآوری نمودن . (از برهان قاطع). فراهم آوری و جمعکردگی و گردآوری . (ناظم الاطباء). || سرشتن . (از برهان قاطع) (ناظم الاطباء). || رعنایی و ناز و غنج . (فرهنگ اسدی ) :
برداشته تا حجاب شرم از رخ
گه شادی و گه نشاط و گه غنجه .
به یک کرشمه و یک غنجه زآن دو شکر خویش
هزار دل بربایی هزار جان شکری .
چو کردی غنچه ٔ کبک دری تیز
ببردی غنجه ٔ کبک دلاویز.
دلش گرچه در حال از او رنجه شد
دوا کرد و خوشبوی چون غنجه شد.
سعدی (بوستان ).
|| جمع کردن و گردآوری نمودن . (از برهان قاطع). فراهم آوری و جمعکردگی و گردآوری . (ناظم الاطباء). || سرشتن . (از برهان قاطع) (ناظم الاطباء). || رعنایی و ناز و غنج . (فرهنگ اسدی ) :
برداشته تا حجاب شرم از رخ
گه شادی و گه نشاط و گه غنجه .
منوچهری .
به یک کرشمه و یک غنجه زآن دو شکر خویش
هزار دل بربایی هزار جان شکری .
سوزنی .
چو کردی غنچه ٔ کبک دری تیز
ببردی غنجه ٔ کبک دلاویز.
نظامی .
غنجه . [ غ ُ ج َ / ج ِ ] (اِ) جمع کردن و گردآوری نمودن ، و به همین معنی به فتح اول بنظر آمده است . (برهان قاطع). رجوع به غنچه شود. || سرشتن . (برهان قاطع) (ناظم الاطباء). || گل ناشکفته . دراصل گُنجه مأخوذ از گنجیدن بود زیرا در ذات او گنجیدگی است ، و برگ غنجه در اندرون با هم مجتمع و گنجان است ، و گاف را برای فصاحت به غین معجمه بدل کرده اند. و بقولی غنجه به جیم فارسی است . (از غیاث اللغات ) (آنندراج ). و بعضی آن را مأخوذ از غَنج بمعنی ناز وکرشمه دانسته اند و این محل تأمل است . و شعرا دهان محبوب و دل عشاق را بجهت تنگی بدان تشبیه کرده اند، واز صفات آن است : دلگیر، بیهده خند، خندان ، نشکفته ، سربسته ، خاموش ، بیدار، پاکیزه دامان ، نوکیسه ، نوخیز و سنگ آغوش و از تشبیهات آن است : حباب ، فواره ، سبوی ، تکمه ٔ کلاه ، طلسم ، قفل ، عروس ، مهد، فانوس ، کره ، طفل ، اخگر، مجمر، شیشه ، مینا، ناخن ، دست ، نامه ، کوچه و ناوک . (از آنندراج ). غنچه ٔ گل را گویند بسبب جمع کردن و گرد آوردن برگها. (برهان قاطع). رجوع به غنچه شود.
غنجة. [ غ َ ن ِ ج َ ] (ع ص ) زن باکرشمه . (منتهی الارب ) (آنندراج ). مؤنث غَنِج . (اقرب الموارد).
فرهنگ عمید
نازوکرشمه، غنج: به یک کرشمه و یک غنجه زآن دو شکر خویش/ هزار دل بربایی هزار جان شکری (سوزنی: لغت نامه: غنجه ).
* غنجهٴ کبک دری: (موسیقی ) [قدیمی] از الحان سی گانۀ باربد: چو کردی غنجهٴ کبک دری تیز / ببردی غنجهٴ کبک دلاویز (نظامی۱۴: ۱۸۱ ).
= غنچه
* غنجهٴ کبک دری: (موسیقی ) [قدیمی] از الحان سی گانۀ باربد: چو کردی غنجهٴ کبک دری تیز / ببردی غنجهٴ کبک دلاویز (نظامی۱۴: ۱۸۱ ).
= غنچه
نازوکرشمه؛ غنج: ◻︎ به یک کرشمه و یک غنجه زآن دو شکر خویش/ هزار دل بربایی هزار جان شکری (سوزنی: لغت‌نامه: غنجه).
⟨ غنجهٴ کبک دری: (موسیقی) [قدیمی] از الحان سی‌گانۀ باربد: ◻︎ چو کردی غنجهٴ کبک دری تیز / ببردی غنجهٴ کبک دلاویز (نظامی۱۴: ۱۸۱).
غنچه#NAME?
گویش مازنی
/ghanje/ اخگر
اخگر
پیشنهاد کاربران
غنجه [ به کسر غین و جیم] : نیشگون ( در گویش مردم روستای کلهرود در استان اصفهان )
کلمات دیگر: