کسنوفون یا گزنفون (به یونانی: Ξενοφῶν) فیلسوف و مورخ یونانی است که سالیان دراز از زندگی خود را در آسیا گذراند. دوران زندگی او حدوداً بین سالهای ۴۳۰ تا ۳۴۵ پیش از میلاد بوده است.
گزنفون از شاگردان سقراط بود و بعدها به خدمت پروخنوس در آمده به عنوان سپاهی اجیر در لشکرکشی کوروش کوچک علیه برادرش اردشیر دوم شرکت کرد. پس از مرگ کوروش، سپاهیان یونانی، گزنفون را به رهبری و قیادت خود برگزیدند. او توانست بازماندهٔ سپاه یونان را از طریق ماد و آسیای صغیر به یونان بازگرداند. آتنی ها گزنفون را به تبعید محکوم کردند و او در اواخر عمرش به اسپارت برگشته، در شهر کورینت در گذشت.
گزنفون با همهٔ آوازهٔ جهانگیرش، نویسنده ای طراز اول شمرده نمی شود او در واقع تاریخ نگار و فیلسوفی خودساخته است و در بیشتر نوشته هایش عنایت و گرایش خاص او به اخلاق و مسایل تعلیم و تربیت به چشم می خورد. گزنفون اغلب کار جهان و زندگی را ساده گرفته و برای هرگونه درد و مشکل اجتماعی و اخلاقی چاره و دارویی در آستین دارد، با این همه، بسان یک مرد به جهت شجاعت و تقوا و سادگیش شخصیتی شایستهٔ احترام است.
او در دوستی فردی وفادار و در رفتار و کنش بسیار ملایم بوده است و در شناخت مردم، مهارت خاصی داشته و با نشان دادن عیب آنان به خودشان، آنها را به تقوا و زهد و تحصیل فرا می خوانده است. تصویر ساده و بی پیرایه گزنفون از سقراط بیانگر انسانی است که بیش از هر چیز پایبند به اخلاق بوده و آدمی را نیک می شناخته و از این رو در داوری در بارهٔ آنان تساهل می ورزیده است. چنین ترسیمی از سقراط ممکن است در بعضی موارد بسیار ساده لوحانه به نظر آید و همین امر نیز باعث شده تا برخی داوری گزنفون را در بارهٔ سقراط نوعی ابتذال و آن را تصویری بی رمق و ناچیز از آن حکیم فرزانه تلقی کنند.
گزنفون از شاگردان سقراط بود و بعدها به خدمت پروخنوس در آمده به عنوان سپاهی اجیر در لشکرکشی کوروش کوچک علیه برادرش اردشیر دوم شرکت کرد. پس از مرگ کوروش، سپاهیان یونانی، گزنفون را به رهبری و قیادت خود برگزیدند. او توانست بازماندهٔ سپاه یونان را از طریق ماد و آسیای صغیر به یونان بازگرداند. آتنی ها گزنفون را به تبعید محکوم کردند و او در اواخر عمرش به اسپارت برگشته، در شهر کورینت در گذشت.
گزنفون با همهٔ آوازهٔ جهانگیرش، نویسنده ای طراز اول شمرده نمی شود او در واقع تاریخ نگار و فیلسوفی خودساخته است و در بیشتر نوشته هایش عنایت و گرایش خاص او به اخلاق و مسایل تعلیم و تربیت به چشم می خورد. گزنفون اغلب کار جهان و زندگی را ساده گرفته و برای هرگونه درد و مشکل اجتماعی و اخلاقی چاره و دارویی در آستین دارد، با این همه، بسان یک مرد به جهت شجاعت و تقوا و سادگیش شخصیتی شایستهٔ احترام است.
او در دوستی فردی وفادار و در رفتار و کنش بسیار ملایم بوده است و در شناخت مردم، مهارت خاصی داشته و با نشان دادن عیب آنان به خودشان، آنها را به تقوا و زهد و تحصیل فرا می خوانده است. تصویر ساده و بی پیرایه گزنفون از سقراط بیانگر انسانی است که بیش از هر چیز پایبند به اخلاق بوده و آدمی را نیک می شناخته و از این رو در داوری در بارهٔ آنان تساهل می ورزیده است. چنین ترسیمی از سقراط ممکن است در بعضی موارد بسیار ساده لوحانه به نظر آید و همین امر نیز باعث شده تا برخی داوری گزنفون را در بارهٔ سقراط نوعی ابتذال و آن را تصویری بی رمق و ناچیز از آن حکیم فرزانه تلقی کنند.
wiki: دهانه برخوردی در ماه است.
wiki: کسنوفون (دهانه)