کلمه جو
صفحه اصلی

موسیقی سنتی ایرانی

دانشنامه عمومی

موسیقی اصیل ایرانی، که با نام موسیقی سنتی ایرانی، موسیقی کلاسیک ایرانی و موسیقی دستگاهی نیز شناخته می شود، شامل دستگاه ها، نغمه ها، و آوازها، از سال ها پیش از میلاد مسیح تا به امروز سینه به سینه در متن مردم ایران جریان داشته، و آنچه دلنشین تر، ساده تر و قابل فهم تر بوده است امروز در دسترس است، بخش بزرگی از آسیای میانه، افغانستان، پاکستان، جمهوری آذربایجان، ارمنستان، ترکیه، و یونان متأثر از این موسیقی است و هرکدام به سهم خود تأثیراتی در شکل گیری این موسیقی داشته اند، از موسیقی دان ها یا به عبارتی نوازندگان موسیقی در ایران باستان می توان به «باربد» و «نکیسا» و «رامتین» اشاره کرد.نبو
همچنین «ردیف های موسیقی اصیل» به عنوان نخستین پروندهٔ مستقل ایران در فهرست میراث ناملموس جهانی در مهرماه ۱۳۸۸ ثبت شد.
موسیقی ردیف دستگاهی امروز ایران از دورهٔ آقا علی اکبر فراهانی (نوازندهٔ تار دورهٔ ناصرالدین شاه) باقی مانده است. آقا علی اکبر فراهانی به واسطهٔ میرزا تقی خان فراهانی (امیر کبیر) برای نشر موسیقی ایرانی به دربار دعوت شد. سپس این موسیقی توسط آقا غلامحسین (برادر زاده آقا علی اکبر) به دو پسر علی اکبرخان به نام های میرزا حسینقلی و میرزا عبدالله، آموخته شد و آنچه از موسیقی باستانی ایران امروزه مورد استفاده تر و معروف تر است، دسته بندی موسیقی توسط این دو استاد در قالب مجموعه نواخته ها و آموزش هایشان است که به نام «ردیف موسیقی» نامیده می شود.
ردیف در واقع مجموعه ای از مثال های ملودیک در موسیقی ایرانی است که تقریباً با واژهٔ رپرتوار در موسیقی غربی هم معنی است. یک مجموعهٔ ردیف، مجموعه مثال هایی موسیقایی از هر کدام از گوشه های یک دستگاه است که بیانگر نسبت نت های مورد استفاده در آن گوشه و حال و هوای احساسی آن است.


کلمات دیگر: