پالئوژن

پالئوژن (به انگلیسی: Paleogene یا Palaeogene) یا ترشیاری زیرین دوره ای زمین شناسانه است که از ۶۶ میلیون سال پیش آغاز شد و در ۲۳،۰۳ میلیون سال پیش به پایان رسید و نخستین بخش دوران نوزیستی را تشکیل داد. این دوره که برای نزدیک به ۴۳ میلیون سال ادامه پیدا کرد به خاطر آن مهم و شناخته شده است که در طی آن پستانداران در پی انقراض بزرگ کرتاسه-پالئوژن که پایان دوره پیشین، کرتاسه، را رقم می زد، از شکل هایی ساده و کوچک به گروه های متنوع و بزرگ فرگشت پیدا کردند. پرندگان نیز به شکل قابل توجهی در این دوره فرگشت یافتند و تقریباً شکل نوین کنونی خود را پیدا کردند.
این دوره شامل دورهای پالئوسن، ائوسن، و اولیگوسن می شود. پایان پالئوسن در نزدیک ۵۵ میلیون سال پیش شاهد یکی از بزرگترین دوران های دگرگونی جهانی در طی نوزیستی بود؛ دمای بیشینه پالئوسن-ائوسن که چرخه های اقیانوسی و جوی را کند کرد و باعث انقراض تعداد بسیاری از روزن داران اعماق دریاها شد و تاثیرات شدیدی بر پستانداران گذاشت. پالئوژن پس از کرتاسه رخ داد و پس از آن دور میوسن از دوران نوزیستی بر زمین حکمفرما شد.