موم زنبور عسل یا موم زنبور (Cera alba) (به انگلیسی: Beeswax) موم طبیعی است که توسط زنبور عسل از جنس genus Apis ساخته می شود. این موم توسط ۸ غده تولید موم در قسمتهای شکمی زنبورهای کارگر تولید شده که به درون کندو تخلیه می شود. زنبورهای کارگر کندو با جمع کردن آن سلولهای قفسه مانند را برای ذخیره عسل و حفاظت از لارو و نوزادان در داخل کندو ایجاد می کنند. از لحاظ شیمیایی، موم زنبور از استرهای اسید چرب و الکلهای بلند زنجیره مختلف تشکیل شده است. موم زنبور استفاده های کاربردی فراوانی در صنایع غذایی و طعم دهنده ها دارد (مثلاً به عنوان عامل براق کننده یا منبع روشنایی/گرما). با توجه به سمی بودن جزئی موم های گیاهی، موم زنبور قابل خوردن است و در اکثر کشورها و اتحادیه اروپا تحت نام E901 برای استفاده در صنایع غذایی مورد تأیید قرار گرفته است. با توجه به اینکه مونواسترهای موم زنبور به میزان کمی در روده انسان و سایر پستانداران تجزیه می شود می توان گفت که ارزش تغذیه ای چندانی ندارند. برخی پرنده ها مثل پرنده عسل نما honeyguides توانایی هضم موم عسل را دارند. موم زنبور منبع غذایی اصل در رژیم غذایی پروانه لارو است.
این موم توسط زنبورهای کارگر تولید شده که از هشت غده که به صورت آینه ای در دیواره داخلی استرنوم (سپر شکمی یا صفحه قسمت شکمی) در قسمتهای شکمی ۴ تا ۷ ترشح می شود. اندازه این غدد ترشح موم به سن زنبور کارگر وابسته بوده و بعد از افزایش مقدار پروازهای روزانه این غدد دچار آتروفی و کاهش اندازه می شوند. موم تازه به شفافیت شیشه و بدون رنگ است که در نتیجه جویدن و ترکیب با گرده توسط زنبورهای کارگر کندو کدر و تیره می شود. علاوه بر این، موم با ترکیب روغن های گرده و صمغ ها به صورت افزاینده ای به سمت زرد و قهوه ای شدن پیش می رود. موم حدود ۳ میلیمتر (۰٫۱۲ اینچ) طول و ۰٫۱ میلیمتر (۰٫۰۰۳۹ اینچ) ضخامت داشته و ۱۱۰۰ عدد از آن برای تولید ۱ گرم موم ضروری است.
زنبور عسل از موم برای ساختن سلولهای شانه عسل استفاده می کنند که در آن جوانترها با عسل و گرده ای که ذخیره شده است رشد می کنند. برای ترشح موم از زنبورهای سازنده موم دمای کندو باید بین ۳۳ تا ۳۶ درجه سانتیگراد (۹۱–۹۱ درجه فارنهایت) باشد. میزان عسلی که برای تولید موم توسط زنبورها مصرف می شود بطور دقیق اندازه گیری نشده است. کتاب تولید موم، کاشت، پردازش و محصولات، پیشنهاد می کند که ۱ کیلو موم برای تولید ۲۲ کیلو عسل کفایت می کند. بر اساس آزمایش Whitecomb در سال ۱۹۴۶ میزان ۶٫۶۶ تا ۸٫۸ کیلوگرم عسل ۱ کیلوگرم موم تولید می کند. مطالعه دیگری ۲۴–۳۰ کیلوگرم عسل را برای تولید هر کیلو موم تخمین می زند.
، وقتی زنبورداران عسل را استخراج می کنند، کلاهک هر شانه عسل را با چاقو یا وسیله مخصوص آن می برند. رنگ آن از تقریباً سفید تا قهوه ای متغیر است اما بخش اعظم آن سایه های از رنگ زرد دارند که به درجه خلوص، منطقه و نوع گلهایی که زنبورها گرد آن آمده اند بستگی دارد. موم های حاصل از شانه نگهداری زنبورهای تازه متولد شده در کندو عسل رنگ تیره تری از شانه عسل دارند. ناخالصیها سریعتر در شانه تازه متولدشدگان جمع می شود. بخاطر ناخالصیها، موم باید قبل از استفاده پردازش شود. به میزان باقیمانده slumgum می گویند.
این موم توسط زنبورهای کارگر تولید شده که از هشت غده که به صورت آینه ای در دیواره داخلی استرنوم (سپر شکمی یا صفحه قسمت شکمی) در قسمتهای شکمی ۴ تا ۷ ترشح می شود. اندازه این غدد ترشح موم به سن زنبور کارگر وابسته بوده و بعد از افزایش مقدار پروازهای روزانه این غدد دچار آتروفی و کاهش اندازه می شوند. موم تازه به شفافیت شیشه و بدون رنگ است که در نتیجه جویدن و ترکیب با گرده توسط زنبورهای کارگر کندو کدر و تیره می شود. علاوه بر این، موم با ترکیب روغن های گرده و صمغ ها به صورت افزاینده ای به سمت زرد و قهوه ای شدن پیش می رود. موم حدود ۳ میلیمتر (۰٫۱۲ اینچ) طول و ۰٫۱ میلیمتر (۰٫۰۰۳۹ اینچ) ضخامت داشته و ۱۱۰۰ عدد از آن برای تولید ۱ گرم موم ضروری است.
زنبور عسل از موم برای ساختن سلولهای شانه عسل استفاده می کنند که در آن جوانترها با عسل و گرده ای که ذخیره شده است رشد می کنند. برای ترشح موم از زنبورهای سازنده موم دمای کندو باید بین ۳۳ تا ۳۶ درجه سانتیگراد (۹۱–۹۱ درجه فارنهایت) باشد. میزان عسلی که برای تولید موم توسط زنبورها مصرف می شود بطور دقیق اندازه گیری نشده است. کتاب تولید موم، کاشت، پردازش و محصولات، پیشنهاد می کند که ۱ کیلو موم برای تولید ۲۲ کیلو عسل کفایت می کند. بر اساس آزمایش Whitecomb در سال ۱۹۴۶ میزان ۶٫۶۶ تا ۸٫۸ کیلوگرم عسل ۱ کیلوگرم موم تولید می کند. مطالعه دیگری ۲۴–۳۰ کیلوگرم عسل را برای تولید هر کیلو موم تخمین می زند.
، وقتی زنبورداران عسل را استخراج می کنند، کلاهک هر شانه عسل را با چاقو یا وسیله مخصوص آن می برند. رنگ آن از تقریباً سفید تا قهوه ای متغیر است اما بخش اعظم آن سایه های از رنگ زرد دارند که به درجه خلوص، منطقه و نوع گلهایی که زنبورها گرد آن آمده اند بستگی دارد. موم های حاصل از شانه نگهداری زنبورهای تازه متولد شده در کندو عسل رنگ تیره تری از شانه عسل دارند. ناخالصیها سریعتر در شانه تازه متولدشدگان جمع می شود. بخاطر ناخالصیها، موم باید قبل از استفاده پردازش شود. به میزان باقیمانده slumgum می گویند.
wiki: موم زنبور عسل