[ویکی فقه] عزائم از ماده عزم به معنای قصد، آهنگ، اراده به کار واجب و فریضه است.
در قرآن چهار آیه است که با خواندن و شنیدن آن ها واجب است سجده کرد، آن آیات، آیات عزائم و به سوره هایی که آیات را در بردارند عزائم السجود می گویند،
آن چهار سوره عبارتند از: ۱. والنجم، ۲. اقراء، ۳. الم تنزیل، ۴. حم سجده، علت وجوب سجده ← تعبد دربعضی از روایات ائمه ـ علیهم السلام ـ آمده است که با خوندن یا شنیدن این آیات که در این سور قرار دارد باید سجده کرد، اگر ما در موقع خواندن یا شنیدن این آیات سجده می کنیم از باب تعبد به این فرامین است که در حقیقت فرمان خداوند است. ← دستور سجده در این آیات چون در خود این آیات دستور به سجده داده اند از باب انجام دادن این فرمان که در خود آیات است باید موقع خواندن یا شنیدن این آیات سجده کرد. چون خود خداوند در این آیات دستور به سجده کردن داده است. ← سجده درمقابل عظمت خداوند در این سوره ها به خلقت انسان و آسمان ها و زمین اشاره شده است. با دقت در این آیات، در این سوره ها انسان به عظمت خداوند پی می برد همچنین خود را در مقابل این همه عظمت پست و بی مقدار احساس می کند و با سجده کردن در مقابل او اعتراف به فقر و ناچیزی خود می کند. ← مبارزه با تفکر شرک آلود همان طور که می دانیم این سوره ها در مکه نازل شده اند، جایی که مشرکان آن در مقابل بت ها سجده می کردند و بت ها را مدبر امور می دانستند و آن ها را شفیعان خود در نزد خداوند می دانستند، خداوند برای مبارزه با این تفکر و باطل اعلام کردن این فکر، دستور داد که در برابر خداوند سجده کنند و برای غیر خدا سجده کردن جایز نیست. وقتی که پیامبر ـ صلی الله علیه و اله و سلم ـ آیات سوره نجم را تلاوت می کردند به گونه ای که این آیات در دل شنوندگان تأثیر گذاشته بود که وقتی آن حضرت آیه سجده را خواندند همه حاضرین اعم از مؤمنین و مشرکین به سجده افتادند به جز ولید بن مغیره که به خاطر ناراحتی نمی توانست خم شود و مشتی خاک برداشت و پیشانی بر آن خاک گذاشت. ← زدودن تکبر کسی که در پیشگاه خداوند سجده ای کند و شریف ترین موضع بدن خود (پیشانی) را به خاک می ساید نهایت تواضع و اخلاص را از خود نشان می دهد در این صورت است که هر دستوری خداوند بدهد بدون چون و چرا انجام می دهد.
آن چهار سوره عبارتند از: ۱. والنجم، ۲. اقراء، ۳. الم تنزیل، ۴. حم سجده، علت وجوب سجده ← تعبد دربعضی از روایات ائمه ـ علیهم السلام ـ آمده است که با خوندن یا شنیدن این آیات که در این سور قرار دارد باید سجده کرد، اگر ما در موقع خواندن یا شنیدن این آیات سجده می کنیم از باب تعبد به این فرامین است که در حقیقت فرمان خداوند است. ← دستور سجده در این آیات چون در خود این آیات دستور به سجده داده اند از باب انجام دادن این فرمان که در خود آیات است باید موقع خواندن یا شنیدن این آیات سجده کرد. چون خود خداوند در این آیات دستور به سجده کردن داده است. ← سجده درمقابل عظمت خداوند در این سوره ها به خلقت انسان و آسمان ها و زمین اشاره شده است. با دقت در این آیات، در این سوره ها انسان به عظمت خداوند پی می برد همچنین خود را در مقابل این همه عظمت پست و بی مقدار احساس می کند و با سجده کردن در مقابل او اعتراف به فقر و ناچیزی خود می کند. ← مبارزه با تفکر شرک آلود همان طور که می دانیم این سوره ها در مکه نازل شده اند، جایی که مشرکان آن در مقابل بت ها سجده می کردند و بت ها را مدبر امور می دانستند و آن ها را شفیعان خود در نزد خداوند می دانستند، خداوند برای مبارزه با این تفکر و باطل اعلام کردن این فکر، دستور داد که در برابر خداوند سجده کنند و برای غیر خدا سجده کردن جایز نیست. وقتی که پیامبر ـ صلی الله علیه و اله و سلم ـ آیات سوره نجم را تلاوت می کردند به گونه ای که این آیات در دل شنوندگان تأثیر گذاشته بود که وقتی آن حضرت آیه سجده را خواندند همه حاضرین اعم از مؤمنین و مشرکین به سجده افتادند به جز ولید بن مغیره که به خاطر ناراحتی نمی توانست خم شود و مشتی خاک برداشت و پیشانی بر آن خاک گذاشت. ← زدودن تکبر کسی که در پیشگاه خداوند سجده ای کند و شریف ترین موضع بدن خود (پیشانی) را به خاک می ساید نهایت تواضع و اخلاص را از خود نشان می دهد در این صورت است که هر دستوری خداوند بدهد بدون چون و چرا انجام می دهد.