اُتِلو یا اُتِللو (به انگلیسی: Othello) یا تراژدی اُتِلو مغربی ونیز عنوان نمایش نامه ای عاشقانه و تراژیک اثر ویلیام شکسپیر است که در حدود سال های ۱۶۰۳–۱۶۰۴ میلادی نوشته شده است. این نمایش نامه بر اساس داستانی به نام کاپیتان مغربی (۱۵۶۵ م)، نوشتهٔ سینسیو، نویسندهٔ ایتالیایی، نگاشته شده است. در این نمایش نامه شکسپیر به مضمون خیانت در عشق می پردازد.
اتلو (نمایش ۱۳۸۹)، نمایش بی کلام به کارگردانی و طراحی حرکات عاطفه تهرانی
شورش (فیلم ۱۳۵۲)، کارگردان: رضا میرلوحی، یک اقتباس ناموفق
در این تراژدی، اُتِلو (نام دیگرش «مغربی» است)، شخصیت اصلی مرد داستان که فرماندهی مغربی در ارتش ونیز است، به تحریک یکی از زیردستانش به نام «ایاگو»، به وفاداریِ همسر خود «دِزدِمونا» شک می کند و بی آنکه مسئله را با زن در میان بگذارد، بی رحمانه او را می کُشد. اما بعد از قتل به بی گناهی همسر وفادارش پی می بَرَد که بسیار دیر است؛ در نتیجه دست به خودکشی می زند.
نمایشنامهٔ اتلو هنوز هم در بسیاری از مجامع حرفه ایِ تئاتر جهان محبوبیت زیادی دارد و منبعی برای بسیاری از آثار اپرایی، فیلم، و اقتباس های ادبی شناخته می شود.
اتلو (نمایش ۱۳۸۹)، نمایش بی کلام به کارگردانی و طراحی حرکات عاطفه تهرانی
شورش (فیلم ۱۳۵۲)، کارگردان: رضا میرلوحی، یک اقتباس ناموفق
در این تراژدی، اُتِلو (نام دیگرش «مغربی» است)، شخصیت اصلی مرد داستان که فرماندهی مغربی در ارتش ونیز است، به تحریک یکی از زیردستانش به نام «ایاگو»، به وفاداریِ همسر خود «دِزدِمونا» شک می کند و بی آنکه مسئله را با زن در میان بگذارد، بی رحمانه او را می کُشد. اما بعد از قتل به بی گناهی همسر وفادارش پی می بَرَد که بسیار دیر است؛ در نتیجه دست به خودکشی می زند.
نمایشنامهٔ اتلو هنوز هم در بسیاری از مجامع حرفه ایِ تئاتر جهان محبوبیت زیادی دارد و منبعی برای بسیاری از آثار اپرایی، فیلم، و اقتباس های ادبی شناخته می شود.
wiki: اپرا به زبان ایتالیایی در سه پرده اثر جواکینو روسینی است.
روسینی اپرای اتلو را بر اساس لیبرتو (اپرانامه)ای از فرانچسکو ماریا بِریو دی سالْسا ساخت. داستانِ این اثر بر مبنای روایتی فرانسوی است نه بر اساس اتلو، نمایش نامهٔ معروفِ ویلیام شکسپیر؛ چراکه نه روسینی از نسخهٔ انگلیسیِ اثر، یعنی نمایش نامهٔ شکسپیر، آگاه بود و نه اپرانویس (لیبرِتیست).
روسینی اپرای اتلو را بر اساس لیبرتو (اپرانامه)ای از فرانچسکو ماریا بِریو دی سالْسا ساخت. داستانِ این اثر بر مبنای روایتی فرانسوی است نه بر اساس اتلو، نمایش نامهٔ معروفِ ویلیام شکسپیر؛ چراکه نه روسینی از نسخهٔ انگلیسیِ اثر، یعنی نمایش نامهٔ شکسپیر، آگاه بود و نه اپرانویس (لیبرِتیست).
wiki: ۱۸۸۷ میلادی به همین نام اثر جوزپه وردی، هر دو بر پایهٔ نمایش نامه اتلو شاهکار ویلیام شکسپیر است که در ۳۰ اکتبر سال ۱۹۰۶ میلادی به نمایش درآمد. در این فیلم ماریا کازرینی در مقابل همسرش ماریو کازرینی به ایفای نقش پرداخت. اعتقاد بر این است که این اثر، اولین فیلم اقتباسی از نمایشنامه اتلو اثر ویلیام شکسپیر می باشد.
۳۰ اکتبر ۱۹۰۶ (۱۹۰۶-10-۳۰)
۳۰ اکتبر ۱۹۰۶ (۱۹۰۶-10-۳۰)
wiki: جوزِپه وِردی است.
وِردی اپرای اتلو را بر اساس نمایش نامهٔ اتلو، اثر ویلیام شکسپیر، و لیبرتو (اپرانامهٔ) آریگو بوئیتو ساخت. اتلو آخرین اپرای وردی بود و نخستین بار در ۵ فوریهٔ ۱۸۸۷ در لا اسکالا واقع در شهرِ میلان اجرا شد.
وِردی اپرای اتلو را بر اساس نمایش نامهٔ اتلو، اثر ویلیام شکسپیر، و لیبرتو (اپرانامهٔ) آریگو بوئیتو ساخت. اتلو آخرین اپرای وردی بود و نخستین بار در ۵ فوریهٔ ۱۸۸۷ در لا اسکالا واقع در شهرِ میلان اجرا شد.
wiki: اتلو (وردی)