عبدالصمد میرزا عزالدوله

عبدالصمد میرزا ملقب به عِزّالدوله (زادهٔ ۱۲۲۴ - درگذشت ۱۳۰۸) شاهزاده قاجار و چهارمین پسر محمدشاه بود.
عاقلی، باقر (۱۳۸۳)، شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران (جلد دوم)، تهران: نشر گفتار با همکاری نشر علم
عبدالصمد میرزا در سال ۱۲۶۱ هجری قمری در تهران متولد شد. در کودکی پدر خود را از دست داد. در ۱۲۷۱ به فرمان برادرش، ناصرالدین شاه، لقب عِزّالدوله دریافت کرد و با پیشکاری حسنعلی خان آجودان باشی به حکومت قزوین منصوب شد. او تا سال ۱۲۷۴ حاکم قزوین بود و پس از آن به ترتیب به حکومت همدان، زنجان، و ملایر و تویسرکان رسید. او از همراهان ناصرالدین شاه در سفر اولش به اروپا (۱۲۹۰ هجری قمری) بود و پس از بازگشت به مقام ایلخانی گری ایل قاجار رسید. در سال ۱۳۰۰ در رأس هیئتی برای تبریک تاجگذاری الکساندر سوم تزار روسیه، به آن کشور رفت و پس از بازگشت دست از کار دولتی کشید و گوشه گیری اختیار کرد.
عزالدوله زبان فرانسه را نزد ژول ریشار از معلمان فرانسوی دارالفنون آموخته بود و علاوه بر این زبان بر عربی و انگلیسی نیز تسلط داشت. او به مطالعهٔ تاریخ علاقه داشت و از طریق مجلات و روزنامه های اروپایی با اوضاع دنیای آشنا بود. عزالدوله در سمت شرقی باغ فردوس، ییلاقی بزرگ و مصفا داشت و غالب اوقات خود را در آن جا می گذراند.
عزالدوله در سال ۱۳۰۸ در تهران درگذشت و در حرم فاطمه معصومه به خاک سپرده شد.