استنباط

استنباط یا استنتاج به فرایند یافتن و اثبات کردن نتیجه های منطقی از پیش فرض ها یا حقیقت ها گفته می شود. قاعده های استنباط معتبر در علم منطق بحث و بررسی می شوند. استنباط در لغت به معنی «به آب رسیدن چاه کن» است و در اصطلاح به معنی آشکارشدن مجهول است.
Wikipedia contributors, "Inference," Wikipedia, The Free Encyclopedia, (accessed January 25, 2015).
از نقطه نظری دیگر، استنباط را می توان ابزاری عقلانی دانست که براساس مشاهدهٔ حقایق فهم جدیدی را پیدا می کند. استنباط از این دیدگاه به معنی اثبات کردن گزاره نیست، بلکه به معنی یافتن راه های جدیدی برای بررسی و تحقیق است. بر مبنای این دیدگاه، دو نوع استنباط می توان تعریف کرد: استقرا و استدلال استنتاجی.
روش های استنباط انسانی در رشتهٔ روان شناسی شناختی مطالعه می شوند و محققان در رشتهٔ هوش مصنوعی تلاش می کنند که روش های استنباط انسان را در ماشین ها شبیه سازی کنند. استنباط آماری روش های ریاضی را برای استنباط در حضور عدم قطعیت استفاده می کند که استنباط قطعی را به حالت های دارای عدم قطعیت گسترش می دهد.
استنباط های اشتباه مغالطه نامیده می شوند. فیلسوفان منطق مادی فهرستی از مغالطه ها را گردآوری کرده و روان شناسان شناختی دلایل مغالطه توسط انسان ها را با بررسی ابزارهای شناختی انسان مطالعه می کنند.

اِستِنباط
(در لغت به معنای کشیدن آب از اعماق زمین) و در اصطلاح اصول فقه فهم احکام شرعی از منابع معتبر به طور روشمند از سوی کسی که صلاحیت دارد. به بیان دیگر، استنباط یعنی اجتهاد و به مجتهد مستنبط هم گویند. البته به طور دقیق تر می توان گفت که استنباط، حاصل اجتهاد است، نه خود آن.