مین

مین مقداری ماده منفجره یا ماده دیگری است که در محفظه ای فلزی، چوبی یا پلاستیکی در اندازه های گوناگون قرار دارد و برای نابودی خودروها یا کشتی ها یا قایق ها یا هواپیماها و آسیب زدن به آنان و زخمی کردن افراد به کار می رود.
مین صوتی (acoustic mine): با امواج منتشرشده از هدف منفجر می شود.
مین ضد هوابرد (anti-airborn mine) در محل های احتمالی پیاده شدن نیروهای هوابرد کار گذاشته می شود.
مین ضد نفر (antipersonnel mine): برای وارد کردن تلفات و ضایعات به افراد پیاده و ناتوان کردن آنان به کار می رود.
مین ضد تانک (antitank mine): تانک را از حرکت بازمی دارد یا باعث انهدام آن می شود.
مین کف نشین (bottom mine): پس از رها شدن از ناو یا زیردریایی یا هواپیما در کف دریا قرار می گیرد و حسگرهای عمل کننده از نوع مغناطیسی و آوایی و فشاری دارد و برای نابودی شناور سطحی و زیرسطحی به کار می رود.
مین جهنده ضدنفر (bounding mine): نوعی مین ضدنفر با خرج کوچک که بدنه مین را به هوا پرتاب کند و در بلندی ۳ یا ۴سانتی متر منفجر می شود و تکه های آن در همه جهت ها پرتاب می شود.
مین شیمیایی (chemical mine): دارای مواد شیمیایی سمی برای کشتن افراد یا از کار انداختن یا آلوده کردن وسایل و زمین است.
مین دورفرمان (controlled mine): از راه دور هدایت و منفجر می شود.
مین تأخیری (delayed action mine): مدتی پس از تحریک شدن منفجر می شود و اغلب پشت سر نیروهای عقب نشینی کننده و برای به ستوه آوردن و انهدام نیروهای تعقیب کننده دشمن به کار می رود.
مین آموزشی (training mine): مانند مین جنگی است و ماده منفجره ندارد.
مین تمرینی (drill mine): گونه ای مین آموزشی که از دید اندازه و شکل و وزن مانند مین جنگی است و برای تمرین های لجستیکی به کار می شود.
مین مشقی (practice mine): نوعی مین آموزشی که از دید اندازه و شکل و وزن مشابه مین جنگی است و ماسوره آن مقدار کمی ماده منفجره کُندشکن یا دودزا دارد.
مین بی اثر (inert mine): گونه ای مین آموزشی که از دید اندازه و شکل و وزن مانند مین جنگی است؛ اما همه مواد منفجره و آتش زای آن بی اثر است.
مین فوگاز (fougasse): پس از انفجار تکه های فلزی یا اشیای دیگر آن در جهت های پیش بینی شده پرتاب می شود.
مین مهارشده (moored mine): با استفاده از لنگر به کف دریا (در مناطق حساس دریا) مهار می شود. این مین در ژرفای متناسب با آبخور کشتی ها غوطه ور است و با برخورد بدنه کشتی به آن منفجر می شود.
مین پخشی (scatterable mine): هواپیما یا بالگرد یا توپخانه یا خودروها آن را پخش می کنند و در زیر خاک قرار داده نمی شود.
بر اساس تعریف مندرج در پیمان اتاوا مین هر وسیله ای است که روی سطح زمین یا زیر خاک قرار می گیرد و طوری طراحی شده که در اثر حضور، نزدیکی یا با تماس یک فرد منفجر شود.
در حال حاضر ۱۲۰ تا ۱۴۰ میلیون مین در جهان کار گذاشته شده که ۴ میلیون آن باقی مانده جنگ جهانی دوم است و ۲۳۰ میلیون مین نیز در زرادخانه ها وجود دارد. سرعت مین گذاری ۴ برابر بیش از سرعت خنثی سازی مین ها است و گردآوری مین های کارگذاشته شده کنونی به ۳۰۰ میلیارد دلار هزینه و هزار سال زمان نیاز دارد.
استفاده از مین به عنوان یک تاکتیک نظامی بسیار بحث برانگیز است. مین ها تفاوتی بین نظامیان و غیرنظامیان قائل نیستند و پس از پایان درگیری هم همچنان خطرناک باقی مانده و زمین ها را تا مدتها گذرناپذیر و غیرقابل استفاده می کنند. در بسیاری از موارد هم مکان دقیق مین گذاری مشخص نیست و این کار مین روبی را دشوار و آهسته می کند. این خطرات باعث شده تا مناطق دارای زمین های مین گذاری شده با مشکلات بزرگی در زمینه سکونت مجدد، کشاورزی و گردشگری روبرو باشند. تلاش بین المللی برای منع کاربرد مین به ویژه مین های ضدنفر در قالب پیمان اتاوا در سال ۱۹۹۷ با نام کامل کنوانسیون ممنوعیت استفاده، تولید، انبار و نقل وانتقال مین های ضدنفر و نابودی آن ها متجلی شده است. تاکنون ۱۵۶ کشور با امضای این پیمان بین المللی پذیرفته اند که از تولید، استفاده، طراحی، ذخیره و تجارت مین های ضدنفر خودداری کنند. در بین کشورهایی که به این پیمان نپیوسته اند سه عضو دائم شورای امنیت؛ چین، روسیه و آمریکا هم قرار دارند. بر اساس گزارش سال ۲۰۱۰ کمپین نظارت بر مین های زمینی ۱۲ کشور چین، کوبا، هند، ایران، میانمار، کره شمالی، کره جنوبی، پاکستان، روسیه، سنگاپور، آمریکا و ویتنام همچنان تولیدکننده مین ضدنفر هستند. البته چین، آمریکا، ویتنام و ایران اعلام کرده اند که هم اکنون در حال تولید مین ضدنفر نیستند.

مین (نظامی گری) mine
مادة منفجره ای که در زمین، دریا یا جَوّ به کار می رود. آن را به گونه ای ساخته اند که براثر برخورد، لرزش (مثل لرزش ناشی از موتور وسیلة نقلیة دشمن)، میدان مغناطیسی، و یا با وسیله ای دارای زمان بندی منفجر می شود. وسایل ضِدِّ مین شامل مین یاب های فلزی (غیرمؤثر برای کشف مین های پلاستیکی)، بالگردهایی با تجهیزات ویژه، و کشتی های مین روب در دریاست. نخستین بار در اوایل قرن 19 و طی جنگ های ناپلئونی از مین در دریا استفاده کردند؛ از مین های زمینی در جنگ جهانی اول برای از کار انداختن تانک ها استفاده شد. ساخت مین های زمینی آسان است، اما پس از کار گذاشتن مین ها در منطقه، پاک سازی آن منطقه بسیار دشوار خواهد بود. مین ها بعد از کارگذاری، تا سال ها پس از پایان جنگ و درگیری نیز همچنان تهدیدی برای جان غیرنظامی ها به شمار می روند. مین ها را در بیش از 48 کشور می سازند و تقریباً در حدود 100 تا 200میلیون مین منفجر نشده در زمین است. بیشتر آن ها، مین های ضد نفر است که به گونه ای ساخته شده اند که بیشتر باعث نقص عضو افراد می شوند، تا مرگ آنان. براساس برآورد سازمان ملل در 1996، سالانه 24هزار نفر، که بیشترشان کودکان و افراد غیرنظامی اند، براثر مین های به جا مانده از مناطق جنگی کشته می شوند و هرسال نیز 5/2میلیون مین جدید کار گذاشته می شود. افغانستان بالاترین شمار مین های پاک سازی نشده، حدود 9 تا 10میلیون مین، را در جهان دارد. حدود 3میلیون مین زمینی در بوسنی باقی مانده است. کامبوج بیشترین شمار افراد با قطع عضو ناشی از صدمات مین، یعنی یک نفر از هر 236 نفر، را دارد. تخمین زده می شود که پاک سازی کرة زمین از مین ها حدود 1000 سال طول بکشد.
21010300