کلمه جو
صفحه اصلی

کشاورزی زیستی

فرهنگ فارسی

1. تمام نظام‌های کشاورزی که در آنها تولید محصولات کشاورزی در جهت بهبود وضعیت محیط زیست و شرایط اقتصادی و اجتماعی جوامع باشد 2. نظام تولیدی که در آن از مصرف کودهای مصنوعی، آفت‌کش‌ها، مواد تنظیم‌کنندۀ رشد و افزودنی‌های خوراک دام اجتناب شود


دانشنامه عمومی

کشاورزی زیستی (کشاورزی ارگانیک، طبیعی)، گونه ای کشاورزی است که در تولید و فرآوری محصولات آن از کودهای شیمیایی، سموم، هورمون ها و دگرگونی ها و دستکاری های ژنتیکی استفاده نشود و همه مراحل تقویت زمین، کاشت و برداشت با استفاده از نهاده های طبیعی (همچون کود زیستی، کمپوست ها، حشرات سودمند، ریزاندامگان کارآ یا EM) باشد. کشاورزی ارگانیک، سیستمی تولیدی است که سلامت خاک، اکوسیستم ها و انسان را پایدار می سازد و بر فرایند بوم شناسانه، تنوع زیستی و چرخه های سازگار با شرایط محلی تکیه دارد. فراورده های کشاورزی زیستی در کشور ما با نام محصولات سالم و در کشورهای اروپایی و آمریکایی با نام کشاورزی زیستی(به انگلیسی: Organic farming) یا کشاورزی بیولوژیک (Bio) شناخته می شود.کشاورزی زیستی، یک سیستم مدیریتی جامعی است که کمیت و کیفیت محصولات از تولید تا فرآوری و انتقال به مصرف کننده، سلامت خاک، گیاه، حیوان، انسان، میکروارگانیسم ها، محیط سیاره زمین به عنوان یک موجود زنده واحد، اصول اکولوژیکی، محیط زیست، اصول عدالت و روابط اجتماعی، احترام به مخلوقات و اصول پایداری زیستی در آن مد نظر است.
نخستین دلیل مهم برای تقاضای جهانی محصولات زیستی، وجود مزه بهتر، خواص غذایی بیشتر و طبیعی این محصولات نسبت به محصولات تولید شده در سیستم زراعی رایج و محصولات اصلاح شده است. مطالعات نشان می دهد ارزش غذایی و ویتامین ها در غالب محصولات زیستی و اصلاح نشده بسیار بیشتر از محصولات سیستم رایج است از این جمله می توان به محتوی بیشتر ویتامین هایی مانند ویتامین B ویتامین C، ویتامین E و لیکوپن و مواد معدنی همچون منیزیم، آهن و روی در محصولات باغی مانند گوجه فرنگی و وجود آنتی اکسیدان ها و اسیدهای آمینه مفید در سایر محصولات اشاره کرد.
دلیل دیگر تقاضا برای این محصولات سازگاری زیست محیطی این محصولات چه از فرایند تولید تا انتقال به مصرف کننده و نیز سیستم جامع اکولوژیکی مدیریت این مزارع است که حداقل آسیب زیست محیطی و حداکثر سازگاری آن با سیستم های طبیعی را دربردارد.
یک دلیل دیگر برای درخواست تولید فراورده های زیستی در سطح دنیا، وجود باورهای اخلاقی و دینی است که این باورها محیط زیست را به عنوان محیطی برای پرورش نسل های گذشته حال و آینده و به جهت تولید غذا برای نسل های مختلف در نظر می گیرد و هر گونه صدمه زدن به آن را از لحاظ اخلاقی یا مذهبی را محکوم می کند.
نیاکان ما کشاورزی را به شکل زیستی آن انجام می دادند ولی به دلیل رشد جمعیت و تقاضای بیشتر پس از جنگ جهانی، تقاضا برای مواد غذایی بیشتر شد و انسان حریصانه به کودهای شیمیایی روی آورد.روند استفاده از کودها و سموم شیمیایی سبب آلودگی خاک و اسیدی سازی آن و آلودگی آب های زیر زمینی و آب های روان (آب رودخانه ها، آب پشت سدها و سپس دریاها و اقیانوس ها) شده است به شکلی که فضاهایی به وسعت چند کیلومتر مربع در اقیانوس ها دیگر هیچ موجود زنده ای زندگی نمی کند و آن را به اصطلاح فضای مرده می نامند.خوشبختانه از سال ۱۹۸۵ میلادی که نخستین برآورد از مزارع زیستی و سطح زیرکشت آن در دنیا صورت گرفت تاکنون تعداد زیر کشت مزارع زیستی در دنیا روند صعودی داشته و این نشان دهنده تقاضای روزافزون برای محصولات زیستی در جهان است. در بین کشورهایی که اقدام به کشت زیستی نموده اند استرالیا و کلاً قاره اقیانوسیه و برزیل بیشترین میزان و کشورهای آفریقایی دارای کمترین میزان سطح زیر کشت برای محصولات زیستی می باشند این مطالعات توسط شرکت SOEL که مرکز آن در کشور آلمان بوده و تحقیقات و فعالیت های خود را در زمینهٔ کشاورزی زیستی و آموزش و سلامت انجام می دهد صورت گرفته است.در کشورهای آسیایی چین بیشترین میزان سطح زیر کشت محصولات زیستی را داراست.
حفاظت خاک به عنوان یک موجود زنده واحد به عنوان اولین و اصلی ترین هدف در کشت زیستی مد نظر قرار می گیرد. به طوری که سایر عوامل و نهادها باید به گونه ای باشد که در دراز مدت سبب حاصل خیزی بیشتر خاک و احیای اکوسیستم زنده آن گردد.اقداماتی که در کشاورزی زیستی انجام می شود به قرار زیر است:
نهاده ها در کشاورزی زیستی:

فرهنگستان زبان و ادب

{organic farming} [کشاورزی-زراعت و اصلاح نباتات] 1. تمام نظام های کشاورزی که در آنها تولید محصولات کشاورزی در جهت بهبود وضعیت محیط زیست و شرایط اقتصادی و اجتماعی جوامع باشد 2. نظام تولیدی که در آن از مصرف کودهای مصنوعی، آفت کش ها، مواد تنظیم کنندۀ رشد و افزودنی های خو...


کلمات دیگر: