کلمه جو
صفحه اصلی

ابوطیب لغوی

دانشنامه عمومی

ابوطیّب لغوی (؟ -۹۶۲) (ابوالطیب عبدالواحد بن علی عسکری لغوی حلبی) لغوی و شاعر عرب زبان ایرانی در سده چهارم قمری بود.
کتاب الإبدال: واژگانی مبدل را در آن بررسی کرده؛ واژگانی که یکی از حروفشان دگرگون است بی آنکه معنایشان دگرگون شود. مانند: هثرم و هذرم، العَتَهَ و العَلَه، المِحراث و المِحراک، یحرف و یقرب.
مراتب النحویین
شجر الدّر: واژگان متداخلُ المعانی را در آن بررسی کرده؛ واژگانی که معنای هر حرف آن از معنای حرف دیگرش، متفاوت است.
المثنّی
الإتباع: واژگان دوگانه ای که با یکدیگر تأکید می سازند، پس از آنکه حرف یکم واژهٔ دوم را دگرگون می کند؛ مانند: جائع نائع، شدید أدید، حسن بسن، شحیح أنیح، مجنون مخنون.
کتاب الاضداد
کتاب الفرق یا الفروق
طبقات الشعراء
در عسکر مکرم از شهرک های خوزستان زاده شد، از این سو به «عسکری» نیز شناخته شد. نخست در زادگاه خود علم آموخت. سپس به بغداد رفت و نزد استادان زبان عربی در زبان شناسی تخصص یافت. خانوادهٔ او به حلب کوچیدند و آنجا میهن گزیدند، ابوالطیب نیز در حلب، به علم آموزی ادامه داد و در دربار سیف الدوله جایگاهی یافت؛ آن هنگام از متنبی و ابن جنی در برابر ابن خالویه و یارانش، دفاع می کرد. ابوالطیب آن قدر در حلب ماند که به «لغوی حلبی» نسب گرفت.
در اواخر سال ۳۵۱ قمری، رومیان به حلب هجوم بردند و سیف الدوله از دفاع ناتوان شد. در این میان، ابوالطیب در ۲۶ دسامبر ۹۶۲/ ۲۱ ذیقعده ۳۵۱ کشته شد.


کلمات دیگر: