حکیم ابومحمد الیاس بن یوسف بن زکی ابن موید نظامی ( و. ۶۱۴ - ۵۳٠ ه. ق. ) شاعر معروف ایرانی در قرن ششم ه.ق . متولد گنجه . از زندگی او بطور مشروح چیزی دانسته نیست . ظاهرا هنوز چندان از سنش نگذشته بود که پدر و مادرش را از دست داد . نظامی چنانکه از اشعارش بر می آید در آغاز جوانی به تحصیل ادب و تاریخ و قصص همت گماشت و بیشتر عمر خود را در گنجه گذرانید و کمتر از موطن مالوف خویش دوری گزید . وی با اصول عرفان آگاه بود و عملا نیز طریق زهد و تصوف می سپرد و پادشاهان رعایت مقام او مینمودند و در حضور وی از می و مطرب پرهیز میکردند . مهمترین اثر نظامی پنج گنج یا خمسه نظامی است و دیگر دیوان اوست شامل قصاید غزلیات قطعات رباعیات که بطبع رسیده است .
نظامی گنجه ای
فرهنگ فارسی
پیشنهاد کاربران
ای همه هستی زتو پیدا شده
خاک ضعیف از تو توانا شده
زیرنشین علمت کاینات
ما بتو قائم چو تو قائم بذات
هستی تو صورت پیوند نی
تو بکس و کس بتو مانند نی
آنچه تغیر نپذیرد توئی
وانکه نمردست و نمیرد توئی
ما همه فانی و بقا بس تراست
ملک تعالی و تقدس تراست
خاک به فرمان تو دارد سکون
قبه خضرا تو کنی بیستون
جز تو فلکرا خم چوگان که داد
دیک جسد را نمک جان که داد
چون قدمت بانک بر ابلق زند
جز تو که یارد که اناالحق زند
رفتی اگر نامدی آرام تو
طاقت عشق از کشش نام تو
تا کرمت راه جهان برگرفت
پشت زمین بار گران برگرفت
گرنه زپشت کرمت زاده بود
ناف زمین از شکم افتاده بود
عقد پرستش زتو گیرد نظام
جز بتو بر هست پرستش حرام
هر که نه گویای تو خاموش به
هر چه نه یاد تو فراموش به
کلمات دیگر: