منطقه البروج

بروج , بروجی

منطقه دایره شکلی از آسمان که شامل ۱۲ صورت فلکی ( ۱۲ برج ) است و ظاهرا بنظر می آید که خورشید در مدت یکسال آنرا طی میکند. این منطقه مستدیر در حقیقت مدار حرکت انتقالی زمین را بدور کره خورشید مشخص میکند. این منطقه به ۱۲ بخش مساوی ( هر بخش ۳٠ درجه ) تقسیم شده که در هر بخش یکی از صور فلکی منطقه البروج که اصطلاحا یک برج نامیده میشود قرار دارد و زمین در طی حرکت انتقالی خود در هر ماه شمسی در مقابل یکی از این صور فلکی ۱۲ گانه ( برج ها ) قرار میگیرد منطقه البروج در واقع طرح مدار زمین است بر آسمان و آن خطی است که از تلاقی سطح مدار حرکت انتقالی زمین با قسمتی از آسمان که آنرا اصطلاحا فلک ثوابت نامیده اند پیدا میشود و اینکه آنرا منطقه گفته اند و عرض معتنابه برای آن قائل شده اند بمناسبت شکل برج هائی است که در این منطقه در ظرف سال مشهود است . اسامی برج های ۱۲ گانه منطقه- البروج که اولین آنها مقارن با اعتدال ربیعی درنیمکره شمالی زمین است عبارتند از : حمل ثور جوزا سرطان اسد سنبله میزان عقرب قوس جدی دلو حوت . مولف نصاب الصبیان اسامی برج های ۱۲ گانه را چنین بنظم آورده است : [ برج ها دیدم که از مشرق بر آوردند سر جمله در تسبیح و در تهلیل حی لایموت ] [ چون حمل چون ثور چون جوزا سرطان و اسد سنبله میزان و عقرب قوس و جدی و دلو و حوت ]

( منطقة البروج ) (مِ طَ قَ ةُ لْ بُ ) [ ع . ] (اِ. ) مسیر حرکت ظاهری خورشید در میان ستارگان را منطقه البروج می نامند که از دوازده برج تشکیل شده و خورشید در هر ماه در یکی از این برج ها قرار می گیرد.

( منطقةالبروج ) منطقةالبروج. [ م ِ طَ ق َ تُل ْ ب ُ ] ( اِخ ) دایره ای است که همه دوازده بروج بر همین دایره واقع شده اند و این دایره به شکل منطقه یعنی میان بند بر حوالی افلاک سبعه برآمده است و این دایره منطقةالبروج ، دایره معدل النهار را تقاطع نموده است حمایلی چون شمس به هر دو نقطه محل تقاطع رسد لیل و نهار در جمیع بقاع غیر عرض تسعین و ما یقرب منه برابر باشد و این دو محل تقاطع را دو نقطه اعتدال گویند و آن نقطه که چون آفتاب او درگذرد شمالی شود وی را اعتدال ربیعی نامندو آن رأس حمل است و نقطه دیگر که مقابل آن است چون آفتاب از او گذرد جنوبی شود آن را اعتدال خریفی گویند و آن رأس میزان است و سیر شمس دائماً بر این دایره واقع می باشد. ( غیاث ) ( آنندراج ). دایره عظیمه فلکی که در آن دوازده برج واقع شده اند و کلاه چرخ نیز گویند. ( ناظم الاطباء ). او آن دایره بزرگ است که منطقه حرکت دوم است به آسمان و نیز او را فلک البروج خوانند و نطاق البروج و آفتاب چون به سوی مشرق همی رود بر این دایره رود و از وی جدا نشود. و این منطقه خفسیده است از معدل النهار و او را بدو جای برابر ببرد پس نیمه منطقه به شمال معدل النهار همی افتد و نیمه دیگر به جنوب. و آن دایره ٔبزرگ که بر قطب معدل النهار و قطب فلک البروج همی گذرد نام او «گذرنده بر هر چهار قطب » است. ( التفهیم ص 72 ). منطقةالبروج را مطلقاً منطقه و منطقه فلک البروج و فلک البروج و نطاق البروج و منطقه حرکت ثانیه نیز گویند. ( از کشاف اصطلاحات الفنون ). منطقه ای است که در آسمان فرض کرده اند پس از فلک زحل و پیش از فلک الافلاک و آن را به دوازده قسمت کرده و در هر قسمتی صورتی توهم کرده و ماههای شمسی را بدانها بخشیده اند. اسامی این برجها که اولین آنها مقارن با اعتدال ربیعی در نیمکره شمالی است چنین است : حمل ، ثور، جوزا، سرطان ، اسد، سنبله ، میزان ، عقرب ، قوس ، جدی ، دلو، حوت. ( از یادداشت مرحوم دهخدا ). منطقه دایره شکلی از آسمان که شامل 12 صورت فلکی ( 12 برج ) است و ظاهراً بنظر می آید که خورشید در مدت یک سال آن را طی می کند. این منطقه ٔمستدیر در حقیقت مدار حرکت انتقالی زمین را به دور کره خورشید مشخص می کند. این منطقه به 12 بخش مساوی ( هر بخش 30 درجه ) تقسیم شده و در هر بخش یکی از صور فلکی منطقةالبروج که اصطلاحاً یک برج نامیده می شود قرار دارد و زمین در طی حرکت انتقالی خود در هر ماه شمسی در مقابل یکی از این صور فلکی 12گانه ( برجها ) قرار می گیرد. منطقةالبروج درواقع طرح مدار زمین است بر آسمان و آن خطی است که از تلاقی سطح مدار حرکت انتقالی زمین با قسمتی از آسمان که آن را اصطلاحاً فلک ثوابت نامیده اند پیدا می شود و اینکه آن را منطقه گفته اند و عرض معتنابه برای آن قائل شده اند به مناسبت شکل برجهایی است که در این منطقه در ظرف سال مشهور است. ( از فرهنگ فارسی معین ).

( منطقةالبروج ) دایره ای که حرکت انتقالی زمین در آن صورت می گیرد و آن را به دوازده قسمت مساوی تقسیم کرده هر کدام را برج و هر برجی را به اسمی می نامند (حمل، ثور، جوزا، سرطان، اسد، سنبله، میزان، عقرب، قوس، جدی، دلو، و حوت ).

{zodiac} [نجوم] کمربندی فرضی بر کرۀ آسمان که شامل 12 صورت فلکی است و دایره البروج از میان آن می گذرد