کلمه جو
صفحه اصلی

بنی ساج

فرهنگ فارسی

خاندانی است از فرزندان یوسف بن ابی الساج دیو داد که از ۲۷۶ تا ۳۱۹ ه. ق . در آذر بایجان و گاه ارمنستان و زمانی تا حدود ری حکومت می کردند .

لغت نامه دهخدا

بنی ساج. [ ب َ ] ( اِخ ) حکامی که از سال 268 تا حدود 318 هَ. ق. در آذربایجان حکمرانی کردند. ابوالساج دیوداد که حکمران کوفه و اهواز بود تا سال فوت خود یعنی سنه 266 هَ. ق. این مقام را داشت و پسرش محمد،حاکم حجاز بود ولی در سال 269 هَ. ق. والی انبار و در سال 276 هَ. ق. حکمران آذربایجان شد و در این حکومت اخیر خود، ارمنستان را هم بسال 285 هَ. ق. ضمیمه حوزه فرمانفرمایی خویش نمود. در سال 319 هَ. ق. حکومت آذربایجان نصیب مفلح یکی از موالیان یوسف شد و سلسله بنی ساج رو بضعف رفت و کمی بعد بدست حکام عباسی انقراض یافت. اولین آنها ابوالساج داود و آخرینشان ابوالمسافر الفتح بن محمد است. ( از طبقات السلاطین صص 113 - 114 ). رجوع به فرهنگ فارسی معین شود.

دانشنامه آزاد فارسی


دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] سلسله ای از امیران ایرانی راهدار حرمین و حاکم آذربایجان در سده سوم ق. بودند.
بنی ساج از سال ۲۷۶ تا ۳۱۹ق. در آذربایجان، اَران و گاه ارمنستان و حدود ری حکومت کردند. از امیران ساجی، منصب راهداری حرمین به ابوساج دیوداد بن دیودست(۲۶۶ق.)، محمد افشین فرزند دیوداد(۲۸۸ ق.)، و ابوالقاسم یوسف بن دیوداد(۲۸۸ق.) رسید و حکومت آذربایجان تنها از آن دو تن اخیر شد و خود ابوساج به رغم نقش اساسی در برآمدن خاندانش، به این مهم دست نیافت؛ ساجیان نخست در روستاهای جَنبَکاکِث و سویدَک در آسیای میانه سکونت داشتند. در این مناطق، مواد نخست سلاح های آهنین به دست می آمد و در فرغانه ساخته می شد و به سرزمین های دیگر تا بغداد صادر می گشت. نسبت ساجی از زندگی آن ها در خانه هایی از نی مانند کپرنشینان امروزین، نشأت گرفته است. پاره ای محققان ریشه نام هایی همچون «دیوداد» و «دیودست» را در فرهنگ قوم و زبان سُغدی جستجو کرده و گفته اند که اینان پیش از فتح ماوراء النهر به دست مسلمانان که دیو را بر خلاف زردشتیان می ستوده اند، پیرو یکی از آیین های کهن آریایی بوده اند. بر پایه دیدگاه دیگر، ساجیان اصالتاً از فرغانی های بودایی بودند و نام های نامأنوس آن ها از سنت و فرهنگ این سرزمین ها گرفته شده است. نام دیوداد فرزند دیودست را به گونه های دیگر نیز آورده اند.

[ویکی حج] بنی ساج سلسله ای از امیران ایرانی راهدار حرمین و حاکم آذربایجان در سده سوم ق. است.
برخی از امیران ساجی دارای منصب راهداری حرمین بودند. بنابر گزارشی نسبت ساجی از زندگی آن ها در خانه هایی از نی مانند کپرنشینان امروزی گرفته شده است. آنان در زمان مأمون یا معتصم وارد دستگاه خلافت عباسی شدند.
ابوساج سرسلسله ساجیان به خاطر خدمات زیاد در دستگاه خلافت عباسی از طرف متوکل به بازرسی راه مکه مأمور شد. حکمرانی سوریه، سرپرستی کوفه، حکومت سواد و ... از جمله مناصب وی است. او در مأموریت پاسداری از راه کوفه تا حجاز خدمات فراوانی ارائه کرد و سرانجام در جندی شاپور درگذشت.


کلمات دیگر: