کلمه جو
صفحه اصلی

مارچوبه


مترادف مارچوبه : مارگیا، مارگیاه، هلیون، اسفرج

فارسی به انگلیسی

asparagus

مترادف و متضاد

smilax (اسم)
مارچوبه، عشبه، صبرینه طبی

مارگیا، مارگیاه، هلیون، اسفرج


فرهنگ فارسی

گیاهی پایا، دارای برگهای ریزوساقه های چوبی بلند، بلندیش تایک مترمی رسد، ساقه های آن خوردنی ولذیذودارای ارزش غذائی است
( اسم ) گیاهی است از تیر. سوسنیها و از دست. مارچوبه ها که گیاهی علفی و بالارونده و پایا وزیبا است . ارتفاعش بین ۷٠ تا ۹٠ سانتیمتر و دارای شاخه های تقریبا چوبی و صاف است که بحالت وحشی در غالب آب و هواها تکثیر حاصل کرده است وبسبب زیبابودن مورد توجه و پرورش قرار میگیرد . برروی ساقه های نازک واستوانه یی شکل این گیاه خطوط بسیار ظریف قابل تشخیص است . برگهای آن بصورت فلسهایی است که از بغل آنها شاخه های باریک و دراز بصورت دسته های ۳ تا ۸ تایی برنگ سبز دورهم گرد آمده از نظر شکل ظاهری به برگهایی نازک و ظریف شباهت دارند . گلهای مارچوبه در فاصل. ماههای خرداد و تیر ظاهر میشوند و وضع آویخته ورنگ سبز مایل بزرد دارند . میوه اش قرمز و زیبا و محتوی دانه های متعدد است . ساقه های مارچوبه از سبزیهای خوراکی لذیذ و مطلوب است . از ساق. زیر زمینی این گیاه استفاد. دارویی نیز بعمل میاید ( دارای اثر مدر است ) . از این گیاه در حدود ۴٠ گونه شناخته شده که همه متعلق بنواحی گرم و معتدل کر. زمینند . در ترکیب انساج این گیاه مواد مختلف از قبیل رزین قند مانیت آسپاراژین و املاح پتاسیم و غیره موجود است هلیون : کشک کشک الماز اسفرک اسفراج اسفاراج سپارک تاکرون خشب الحیه یرموع هلیوم جنجل ضغبوس اسفرج اسپراغس اسفرغس یرامیع صوف الحیر صمد اسفراک مار گیاه : گیرم که مارچوبه کند تن بشکل مار کو زهر بهر دشمن و کو مهره بهر دوست ? ( خاقانی .عبد . ۵۹٠ )
دهی از دهستان برزاوند است که در شهرستان اردستان واقع است

سرده‌ای از مارچوبه‌ایان ایستاده یا بالارونده و غالباً تاحدودی چوبی با نزدیک به 300 گونه که از سیبری تا افریقای جنوبی به‌صورت بومی می‌رویند؛ معروف‌ترین گونۀ آن را برای استفاده از ساقۀ گوشتی و تردش می‌کارند و به‌عنوان سبزی مصرف می‌کنند؛ چند گونۀ افریقایی آن به‌عنوان گیاهان زینتی پرورش داده می‌شود؛ برگ‌های حقیقی این گیاهان به‌صورت فلس‌های کوچکی درآمده است و گل‌های کوچک و سبز متمایل به زرد آنها در بهار و میوه‌های ستۀ قرمزشان در پاییز پدیدار میشود


فرهنگ معین

(بِ یا بَ ) (اِمر. ) گیاهی است از تیرة سوسنی ها و از دستة مارچوبه ها که علفی و بالارونده و پایا و زیباست . گل هایش به رنگ سبز مایل به زرد است . میوه اش قرمز و محتوی دانه های متعدد است . ساقه های مارچوبه از سبزی های خوراکی لذید و مطلوب است . از ساقة زیرزمین

(بِ یا بَ) (اِمر.) گیاهی است از تیرة سوسنی ها و از دستة مارچوبه ها که علفی و بالارونده و پایا و زیباست . گل هایش به رنگ سبز مایل به زرد است . میوه اش قرمز و محتوی دانه های متعدد است . ساقه های مارچوبه از سبزی های خوراکی لذید و مطلوب است . از ساقة زیرزمینی این گیاه استفادة دارویی به عمل می آید.


لغت نامه دهخدا

مارچوبه . [ ب َ / ب ِ ] (اِ مرکب ) مارگیاه است و آنرا به عربی هلیون گویند. دفع سموم جانواران گزنده و مار و عقرب کند. (برهان ) (از ناظم الاطباء). نام دوائی که به عربی هلیون گویند و در کشف نوشته که گیاهی است دفع زهر مار و کژدم کند و هم گره گره بصورت مار بود. (از غیاث ) (از آنندراج ) (از جهانگیری ). نام دوائی است که به عربی هلیون نامند و رستنیی است به شکل مار که آنرا پخته بخورند. (از انجمن آرا). کندی گوید آن بیخ نبات است که به هیأت ستبر بود و منبت او در کوه است از کوههای اصفهان و ظاهر او به زردی مایل بود و میان او سفید بود و طعم او به طعم خشخاش ماند و در آن اندک شیرینی بود. (ترجمه ٔ صیدنه ). اسم فارسی هلیون است . (فهرست مخزن الادویه ). هلیون که به پارسی مارچوبه گویند. (ذخیره ٔ خوارزمشاهی ). جُنجُل . اسفراج . اسفیراج . یرامع. مارگیا. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). گیاهی است از تیره ٔ سوسنیها و از دسته ٔ مارچوبه ها که گیاهی علفی و بالارونده و پایا و زیبا است . ارتفاعش بین 70 تا 90 سانتیمتر و دارای شاخه های تقریباً چوبی و صاف است که به حالت وحشی در غالب آب و هوا تکثیر حاصل کرده است و به سبب زیبا بودن موردتوجه و پرورش قرار می گیرد. بر روی ساقه های نازک و استوانه شکل این گیاه خطوط بسیار ظریف قابل تشخیص است برگهای آن به صورت فلسهایی است که از بغل آنها شاخه های باریک و دراز به صورت دسته های 3 تا 8 تایی برنگ سبز دورهم گرد آمده ازنظر شکل ظاهری به برگهای نازک و ظریف شباهت دارند، گلهای مارچوبه در فاصله ماههای خرداد و تیر ظاهر می شوند و وضع آویخته و رنگ سبز مایل به زرد دارند میوه اش قرمز و زیبا و محتوی دانه های متعدد است . ساقه های مارچوبه از سبزیهای خوراکی لذیذ و مطلوب است . از ساقه زیرزمینی این گیاه استفاده ٔ داروئی نیز بعمل می آید (دارای اثر مدر است ) از این گیاه در حدود 40 گونه شناخته شده که همه متعلق به نواحی گرم و معتدل کره ٔ زمین است . در ترکیب انساج این گیاه مواد مختلف از قبیل رزین ، قند، مانیت ، آسپاراژین و املاح پتاسیم و غیره موجود است . هلیون . کشک . کشک الماز. اسفرک . اسفراج .اسفاراج . سپارک . تاکرون . خشب الحیه . یرموع . جنجل . ضغبوس . اسفرج . اسپراغس . اسفرغس . یرامیع. صوف الحیه . صمد. اسفراک . مارگیاه . (فرهنگ فارسی معین ) :
گیرم که مارچوبه کند تن به شکل مار
کو زهر بهر دشمن و کو مهره بهر دوست .

خاقانی (دیوان چ سجادی ص 839).


و رجوع به گیاه شناسی گل گلاب ص 308 و کارآموزی داروسازی ص 1708 شود.
- مارچوبه ٔ زینتی ؛ دو نوع است «زبره » یا «شبتی » و «نرمه ». (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). در کتاب «گیا» (راهنمای گیاهی ) گل گلاب ص 256 ذیل مارچوبه آمده است : گونه های این گیاه به نام شودی و گردی برای زینت کاشته می شود.

مارچوبه. [ ب َ / ب ِ ] ( اِ مرکب ) مارگیاه است و آنرا به عربی هلیون گویند. دفع سموم جانواران گزنده و مار و عقرب کند. ( برهان ) ( از ناظم الاطباء ). نام دوائی که به عربی هلیون گویند و در کشف نوشته که گیاهی است دفع زهر مار و کژدم کند و هم گره گره بصورت مار بود. ( از غیاث ) ( از آنندراج ) ( از جهانگیری ). نام دوائی است که به عربی هلیون نامند و رستنیی است به شکل مار که آنرا پخته بخورند. ( از انجمن آرا ). کندی گوید آن بیخ نبات است که به هیأت ستبر بود و منبت او در کوه است از کوههای اصفهان و ظاهر او به زردی مایل بود و میان او سفید بود و طعم او به طعم خشخاش ماند و در آن اندک شیرینی بود. ( ترجمه صیدنه ). اسم فارسی هلیون است. ( فهرست مخزن الادویه ). هلیون که به پارسی مارچوبه گویند. ( ذخیره خوارزمشاهی ). جُنجُل. اسفراج. اسفیراج. یرامع. مارگیا. ( یادداشت به خط مرحوم دهخدا ). گیاهی است از تیره سوسنیها و از دسته مارچوبه ها که گیاهی علفی و بالارونده و پایا و زیبا است. ارتفاعش بین 70 تا 90 سانتیمتر و دارای شاخه های تقریباً چوبی و صاف است که به حالت وحشی در غالب آب و هوا تکثیر حاصل کرده است و به سبب زیبا بودن موردتوجه و پرورش قرار می گیرد. بر روی ساقه های نازک و استوانه شکل این گیاه خطوط بسیار ظریف قابل تشخیص است برگهای آن به صورت فلسهایی است که از بغل آنها شاخه های باریک و دراز به صورت دسته های 3 تا 8 تایی برنگ سبز دورهم گرد آمده ازنظر شکل ظاهری به برگهای نازک و ظریف شباهت دارند، گلهای مارچوبه در فاصله ماههای خرداد و تیر ظاهر می شوند و وضع آویخته و رنگ سبز مایل به زرد دارند میوه اش قرمز و زیبا و محتوی دانه های متعدد است. ساقه های مارچوبه از سبزیهای خوراکی لذیذ و مطلوب است. از ساقه زیرزمینی این گیاه استفاده داروئی نیز بعمل می آید ( دارای اثر مدر است ) از این گیاه در حدود 40 گونه شناخته شده که همه متعلق به نواحی گرم و معتدل کره زمین است. در ترکیب انساج این گیاه مواد مختلف از قبیل رزین ، قند، مانیت ، آسپاراژین و املاح پتاسیم و غیره موجود است. هلیون. کشک. کشک الماز. اسفرک. اسفراج.اسفاراج. سپارک. تاکرون. خشب الحیه. یرموع. جنجل. ضغبوس. اسفرج. اسپراغس. اسفرغس. یرامیع. صوف الحیه. صمد. اسفراک. مارگیاه. ( فرهنگ فارسی معین ) :
گیرم که مارچوبه کند تن به شکل مار
کو زهر بهر دشمن و کو مهره بهر دوست.

مارچوبه . [ ب ِ ] (اِخ ) دهی از دهستان برزاوند است که در شهرستان اردستان واقع است و 278 تن سکنه دارد. (از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 8).


فرهنگ عمید

گیاهی علفی و پایا با ساقه های ترد و گوشتی که مصرف خوراکی دارد، هلیون، هلیوم، اسفراج، مارگیاه.

دانشنامه عمومی

(سرده)Species:A. officinalisنام علمیAsparagus officinalisلینهOstāre گیاهی گلدار است که بومی بیشتر مناطق اروپا، آفریقای شمالی و غرب آسیا است.
مارچوبه گیاهی علفی چندساله و دوپایه از راسته مارچوبه، تیرهٔ مارچوبگان (Asparagaceae) و سردهٔ مارچوبه (Asparagus) است.
گل های بسیار کوچک آن در روی پایه های نر و ماده قرار دارند. گل های آن دارای ۶ کاسبرگ و ۶ گلبرگ و ۶ پرچم و یک مادگی سه برچه ای است گل های نر به رنگ زرد مایل به سبز بوده، کاملاً از گل های ماده که معمولاً به رنگ قرمز در می آیند قابل تشخیص می باشند.
معمولاً برداشت مارچوبه از سال سوم، یعنی دو سال بعد از انتقال تاج آن به محل اصلی آغاز می شود.

دانشنامه آزاد فارسی

مارچوبه (asparagus)
گیاهی بالارونده، مرتفع و خاردار، با برگ های ریز فلس مانند، و تعداد فراوانی شاخه های پَرمانند و ظریف. این گیاه بومی اروپا و آسیا است، اما در افریقا و استرالیا هم می روید. در ایران دوازده گونه از آن یافت می شود که بیشتر در جنگل ها و نواحی شمالی، شمال شرقی و غربی ایران می رویند. چندین گونۀ آن زینتی اند و به صورت گیاه سبز آپارتمانی کاشته می شوند. گل های سفیدرنگ این گیاه دوپایه یا چندپایه اند. مارچوبۀ خوراکی یا رسمیِ Asparagus officinalis کشت می شود و شاخه های جوان یا نیزه های آن به صورت سبزی خوراکی ارزش بسیار دارند (جنس مارچوبه Asparagus، تیرۀ مارچوبه). قسمت دارویی گیاه ریشه آن است. این اندام اشتهاآور، مقوی معده، و زیادکنندۀ ترشحات شیر است. برای تقویت قوۀ جنسی، درمان صرع، سل، شب کوری، و تشنج، و به صورت مدرّ و خلط آور نیز مصرف می شود.

فرهنگستان زبان و ادب

{Asparagus} [زیست شناسی- علوم گیاهی] سرده ای از مارچوبه ایان ایستاده یا بالارونده و غالباً تاحدودی چوبی با نزدیک به 300 گونه که از سیبری تا افریقای جنوبی به صورت بومی می رویند؛ معروف ترین گونۀ آن را برای استفاده از ساقۀ گوشتی و تردش می کارند و به عنوان سبزی مصرف...

پیشنهاد کاربران

هلیون. . . . . .


کلمات دیگر: