از بلوکات همدان
چهاربلوک
فرهنگ فارسی
لغت نامه دهخدا
چهاربلوک. [ چ َ ب ُ ] ( اِخ ) از بلوکات همدان ، حد شمالی حاجی لو و مهربان ، شرقی حاجی لو، جنوبی تویسرکان و غربی اسدآباد، مرکز شهر همدان است. اراضی آن حاصلخیز، عده قراء 127 و جمعیتش به استثنای شهر همدان 58000 نفر است. ( یادداشت مؤلف ). نام یکی از دهستانهای بخش سیمینه رود شهرستان همدان است.وجه تسمیه آن این است که این دهستان از چهاربلوک قدیم بنام حومه ، سیمینه رود، ترک و کوهپایه تشکیل شده.حدود: از شمال به دهستان های خدابنده لو و حاجی لو. ازجنوب همه جا خطالرأس اصلی کوه الوند. از خاور به دهستان شراء و از باختر به بخش اسدآباد و چهاردولی.
وضع طبیعی : سلسله جبال الوند در جنوب دهستان در جهت شمال باختر به جنوب خاور کشیده شده ، شعب فرعی آن از خاور و شمال باختر دهستان را محصور میکند و فقط از طرف شمال خاور به طرف دهستان حاجی لودشت است. رودخانه های متعدد بخش حومه همدان که از دره های شمالی الوند سرچشمه میگیرند، در 24هزارگزی شهر همدان همه بهم ملحق شده از وسط دشت مذکور در جهت شمال خاور سپس به طرف خاور جاری میشود و به رودخانه قره چای که از دهستان سربند شهرستان اراک سرچشمه گرفته و از وسط بخش شراء میگذرد می پیوندد و سپس وارد منطقه کوهستانی رودبار تفرش شده در بند ساوه از کوهستان خارج شده پس از مشروب نمودن قراء شهرستان ساوه از حدود قمرود با رودخانه لعل بار قم یکی شده به دشت کویر مسیله منتهی میگردد. هوای دهستان نسبت به جاهای پست و بلند متغیر است هوای مناطق کوهستانی جنوب یعنی در دره های متعدد الوند و شهر همدان سردسیر و در تابستان معتدل است هوای دشتها زمستان سرد و تابستان بسیار گرم است. به طور کلی زمستان شهر همدان و دهستان چهاربلوک سرد و طولانی است. قریه های کوهستانی از چشمه های متعدد الوند آبیاری میشود. و قریه هائی که در دامنه و دشت واقعاند از قنات و زه آب رودخانه هائی که ازالوند سرچشمه میگیرند و به طرف قره چای جاری هستند آبیاری میشود. چاههای آب قریه های دشت شیرین در عمق سه الی پنج متر به آب میرسد. محصول آبادیهای کوهستانی ،انواع میوه های سردسیری و قریه های دامنه و دشت ، جو، گندم ، حبوبات و انگور است. قراء و قصبات چهاربلوک راراههای فرعی به سه راه که از شهر همدان به تهران ، کرمانشاه و ملایر کشیده شده وصل میکند. دهستان چهاربلوک از 118 آبادی بزرگ و کوچک تشکیل شده که روی هم رفته 111000 تن سکنه دارند. مرکز بخش حومه بهار است. صالح آباد در ده هزارگزی بهار و لالجین در 24هزارگزی شمال همدان است و کارگاههای سفالین بسیار دارد. و نیز شورین که شراب آن بخوبی شهرت دارد. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران 5 ).
وضع طبیعی : سلسله جبال الوند در جنوب دهستان در جهت شمال باختر به جنوب خاور کشیده شده ، شعب فرعی آن از خاور و شمال باختر دهستان را محصور میکند و فقط از طرف شمال خاور به طرف دهستان حاجی لودشت است. رودخانه های متعدد بخش حومه همدان که از دره های شمالی الوند سرچشمه میگیرند، در 24هزارگزی شهر همدان همه بهم ملحق شده از وسط دشت مذکور در جهت شمال خاور سپس به طرف خاور جاری میشود و به رودخانه قره چای که از دهستان سربند شهرستان اراک سرچشمه گرفته و از وسط بخش شراء میگذرد می پیوندد و سپس وارد منطقه کوهستانی رودبار تفرش شده در بند ساوه از کوهستان خارج شده پس از مشروب نمودن قراء شهرستان ساوه از حدود قمرود با رودخانه لعل بار قم یکی شده به دشت کویر مسیله منتهی میگردد. هوای دهستان نسبت به جاهای پست و بلند متغیر است هوای مناطق کوهستانی جنوب یعنی در دره های متعدد الوند و شهر همدان سردسیر و در تابستان معتدل است هوای دشتها زمستان سرد و تابستان بسیار گرم است. به طور کلی زمستان شهر همدان و دهستان چهاربلوک سرد و طولانی است. قریه های کوهستانی از چشمه های متعدد الوند آبیاری میشود. و قریه هائی که در دامنه و دشت واقعاند از قنات و زه آب رودخانه هائی که ازالوند سرچشمه میگیرند و به طرف قره چای جاری هستند آبیاری میشود. چاههای آب قریه های دشت شیرین در عمق سه الی پنج متر به آب میرسد. محصول آبادیهای کوهستانی ،انواع میوه های سردسیری و قریه های دامنه و دشت ، جو، گندم ، حبوبات و انگور است. قراء و قصبات چهاربلوک راراههای فرعی به سه راه که از شهر همدان به تهران ، کرمانشاه و ملایر کشیده شده وصل میکند. دهستان چهاربلوک از 118 آبادی بزرگ و کوچک تشکیل شده که روی هم رفته 111000 تن سکنه دارند. مرکز بخش حومه بهار است. صالح آباد در ده هزارگزی بهار و لالجین در 24هزارگزی شمال همدان است و کارگاههای سفالین بسیار دارد. و نیز شورین که شراب آن بخوبی شهرت دارد. ( از فرهنگ جغرافیایی ایران 5 ).
کلمات دیگر: