(صفت ) همدیگر : خلق یکدیگر را کافر همی خواندند.
یکدگر
فرهنگ فارسی
لغت نامه دهخدا
یکدگر. [ ی َ / ی ِ دِ گ َ ] ( ضمیرمبهم مرکب ) یکدیگر. ( ناظم الاطباء ) ( یادداشت مؤلف ). همدیگر. ( یادداشت مؤلف ). یکی با دیگری :
پذیره شدش زودفرزند شاه
چو دیدند مر یکدگر را به راه.
چو شیران جنگی گرفته کمر.
به هم نسبتی یکدگر راست راه.
همه دروغ زن و خربطندو خیره سرند
نمتک و بسد نزدیکشان یکی باشد
از آنکه هر دو به گونه شبیه یکدگرند.
فسوسها همه از یکدگر بتر دارد.
گفتا که جفت دارند ایشان به یکدگر.
همه از یکدگر فروریزد.
به شادی همان یار یکدیگریم.
چون یکی باشد بگو زهر از شکر.
به زان نبود که پرده بر هم ندریم.
که تو پرده پوشی و ما پرده در.
نشنیدیم صبر و عشق انباز.
که تهیگاه یکدگر بدرند.
نصیب مردم عالم ز آشنایی هم.
- با یکدگر ؛ با هم. با یکدیگر :
ببودند با یکدگر شادمان
فزودی همی هر زمان مهرشان.
که ما را بد آمد از ایران به سر.
که هستند با یکدگر سخت دوست.
بیعتی رفته ست گویی هر دو را با یکدگر.
کردند به پرسشی قناعت.
برآورده زیر از میان ناله زار.
پذیره شدش زودفرزند شاه
چو دیدند مر یکدگر را به راه.
دقیقی.
نهاده سر اندر سر یکدگرچو شیران جنگی گرفته کمر.
فردوسی.
نبی آفتاب و صحابان چو ماه به هم نسبتی یکدگر راست راه.
فردوسی.
گروهی اند که ندانند باز سیم از سرب همه دروغ زن و خربطندو خیره سرند
نمتک و بسد نزدیکشان یکی باشد
از آنکه هر دو به گونه شبیه یکدگرند.
قریعالدهر.
ز دیو تَنْت حذر کن که بر تو دیو تَنَت فسوسها همه از یکدگر بتر دارد.
ناصرخسرو.
گفتم که نفس عاقله با ناطقه است جفت گفتا که جفت دارند ایشان به یکدگر.
ناصرخسرو.
کی بود کاین سپهر حادثه سازهمه از یکدگر فروریزد.
انوری.
به غمخوارگی یکدگر غم خوریم به شادی همان یار یکدیگریم.
نظامی.
هریکی قولی است ضد یکدگرچون یکی باشد بگو زهر از شکر.
مولوی.
چون ما و شما اقارب یکدگریم به زان نبود که پرده بر هم ندریم.
سعدی.
تو بینا و ما خائف از یکدگرکه تو پرده پوشی و ما پرده در.
سعدی ( بوستان ).
آب و آتش خلاف یکدگرندنشنیدیم صبر و عشق انباز.
سعدی.
لقمه ای در میانشان اندازکه تهیگاه یکدگر بدرند.
سعدی.
فغان که نیست بجز عیب یکدگر جستن نصیب مردم عالم ز آشنایی هم.
صائب.
و رجوع به یکدیگر و همدیگر شود.- با یکدگر ؛ با هم. با یکدیگر :
ببودند با یکدگر شادمان
فزودی همی هر زمان مهرشان.
فردوسی.
به آواز گفتند با یکدگرکه ما را بد آمد از ایران به سر.
فردوسی.
همه روزش آمد شدن پیش اوست که هستند با یکدگر سخت دوست.
فردوسی.
نسبتی دارد همانا زلف او با چشم من بیعتی رفته ست گویی هر دو را با یکدگر.
امیرمعزی.
با یکدگر از طریق طاعت کردند به پرسشی قناعت.
نظامی.
دف و چنگ با یکدگر سازگاربرآورده زیر از میان ناله زار.
سعدی ( بوستان ).
یکدگر. [ ی َ / ی ِ دِ گ َ ] (ضمیرمبهم مرکب ) یکدیگر. (ناظم الاطباء) (یادداشت مؤلف ). همدیگر. (یادداشت مؤلف ). یکی با دیگری :
پذیره شدش زودفرزند شاه
چو دیدند مر یکدگر را به راه .
نهاده سر اندر سر یکدگر
چو شیران جنگی گرفته کمر.
نبی آفتاب و صحابان چو ماه
به هم نسبتی یکدگر راست راه .
گروهی اند که ندانند باز سیم از سرب
همه دروغ زن و خربطندو خیره سرند
نمتک و بسد نزدیکشان یکی باشد
از آنکه هر دو به گونه شبیه یکدگرند.
ز دیو تَنْت حذر کن که بر تو دیو تَنَت
فسوسها همه از یکدگر بتر دارد.
گفتم که نفس عاقله با ناطقه است جفت
گفتا که جفت دارند ایشان به یکدگر.
کی بود کاین سپهر حادثه ساز
همه از یکدگر فروریزد.
به غمخوارگی یکدگر غم خوریم
به شادی همان یار یکدیگریم .
هریکی قولی است ضد یکدگر
چون یکی باشد بگو زهر از شکر.
چون ما و شما اقارب یکدگریم
به زان نبود که پرده بر هم ندریم .
تو بینا و ما خائف از یکدگر
که تو پرده پوشی و ما پرده در.
آب و آتش خلاف یکدگرند
نشنیدیم صبر و عشق انباز.
لقمه ای در میانشان انداز
که تهیگاه یکدگر بدرند.
فغان که نیست بجز عیب یکدگر جستن
نصیب مردم عالم ز آشنایی هم .
و رجوع به یکدیگر و همدیگر شود.
- با یکدگر ؛ با هم . با یکدیگر :
ببودند با یکدگر شادمان
فزودی همی هر زمان مهرشان .
به آواز گفتند با یکدگر
که ما را بد آمد از ایران به سر.
همه روزش آمد شدن پیش اوست
که هستند با یکدگر سخت دوست .
نسبتی دارد همانا زلف او با چشم من
بیعتی رفته ست گویی هر دو را با یکدگر.
با یکدگر از طریق طاعت
کردند به پرسشی قناعت .
دف و چنگ با یکدگر سازگار
برآورده زیر از میان ناله زار.
- به یکدگر برکردن ؛ پریشان و منقلب کردن :
مرا مگوی که سعدی چرا پریشانی
خیال روی تو برمی کند به یکدگرم .
- پس یکدگر ؛ پشت سر هم . به دنبال هم . دمادم :
به جایی که پایاب را بد گذر
روان گشت لشکر پس یکدگر.
- در یکدگر شکستن ؛ در یکدیگر شکستن . درهم شکستن :
زورآزمای قلعه ٔ خیبر که بند او
در یکدگر شکست به بازوی لافتی .
- زی یکدگر ؛ نزدیک هم :
منوچهر از آن روی و نیروی سام
رسیدند زی یکدگر با خرام .
- همچو یکدگر ؛ شبیه هم . مانند هم . چون یکدیگر :
از ره نام همچو یکدگرند
سوی بی عقل ، هرمس و هرماس .
- یکدگر گرفتن ورق ؛ با هم چسبیدن اوراق . (آنندراج ) :
دفتر غنچه را که نم بگرفت
ورقش یکدگر گرفت اینک .
پذیره شدش زودفرزند شاه
چو دیدند مر یکدگر را به راه .
دقیقی .
نهاده سر اندر سر یکدگر
چو شیران جنگی گرفته کمر.
فردوسی .
نبی آفتاب و صحابان چو ماه
به هم نسبتی یکدگر راست راه .
فردوسی .
گروهی اند که ندانند باز سیم از سرب
همه دروغ زن و خربطندو خیره سرند
نمتک و بسد نزدیکشان یکی باشد
از آنکه هر دو به گونه شبیه یکدگرند.
قریعالدهر.
ز دیو تَنْت حذر کن که بر تو دیو تَنَت
فسوسها همه از یکدگر بتر دارد.
ناصرخسرو.
گفتم که نفس عاقله با ناطقه است جفت
گفتا که جفت دارند ایشان به یکدگر.
ناصرخسرو.
کی بود کاین سپهر حادثه ساز
همه از یکدگر فروریزد.
انوری .
به غمخوارگی یکدگر غم خوریم
به شادی همان یار یکدیگریم .
نظامی .
هریکی قولی است ضد یکدگر
چون یکی باشد بگو زهر از شکر.
مولوی .
چون ما و شما اقارب یکدگریم
به زان نبود که پرده بر هم ندریم .
سعدی .
تو بینا و ما خائف از یکدگر
که تو پرده پوشی و ما پرده در.
سعدی (بوستان ).
آب و آتش خلاف یکدگرند
نشنیدیم صبر و عشق انباز.
سعدی .
لقمه ای در میانشان انداز
که تهیگاه یکدگر بدرند.
سعدی .
فغان که نیست بجز عیب یکدگر جستن
نصیب مردم عالم ز آشنایی هم .
صائب .
و رجوع به یکدیگر و همدیگر شود.
- با یکدگر ؛ با هم . با یکدیگر :
ببودند با یکدگر شادمان
فزودی همی هر زمان مهرشان .
فردوسی .
به آواز گفتند با یکدگر
که ما را بد آمد از ایران به سر.
فردوسی .
همه روزش آمد شدن پیش اوست
که هستند با یکدگر سخت دوست .
فردوسی .
نسبتی دارد همانا زلف او با چشم من
بیعتی رفته ست گویی هر دو را با یکدگر.
امیرمعزی .
با یکدگر از طریق طاعت
کردند به پرسشی قناعت .
نظامی .
دف و چنگ با یکدگر سازگار
برآورده زیر از میان ناله زار.
سعدی (بوستان ).
- به یکدگر برکردن ؛ پریشان و منقلب کردن :
مرا مگوی که سعدی چرا پریشانی
خیال روی تو برمی کند به یکدگرم .
سعدی .
- پس یکدگر ؛ پشت سر هم . به دنبال هم . دمادم :
به جایی که پایاب را بد گذر
روان گشت لشکر پس یکدگر.
فردوسی .
- در یکدگر شکستن ؛ در یکدیگر شکستن . درهم شکستن :
زورآزمای قلعه ٔ خیبر که بند او
در یکدگر شکست به بازوی لافتی .
سعدی .
- زی یکدگر ؛ نزدیک هم :
منوچهر از آن روی و نیروی سام
رسیدند زی یکدگر با خرام .
فردوسی .
- همچو یکدگر ؛ شبیه هم . مانند هم . چون یکدیگر :
از ره نام همچو یکدگرند
سوی بی عقل ، هرمس و هرماس .
ناصرخسرو.
- یکدگر گرفتن ورق ؛ با هم چسبیدن اوراق . (آنندراج ) :
دفتر غنچه را که نم بگرفت
ورقش یکدگر گرفت اینک .
امیرخسرو.
کلمات دیگر: