کلمه جو
صفحه اصلی

عطاءالله زاهد

دانشنامه عمومی

عطاءالله زاهد (زاده ۱۲۹۴ در شیراز و درگذشته ۱۳۷۰ در تهران) بازیگر سینما و تئاتر و کارگردان سینما اهل ایران بوده است.
فارغ التحصیل دانشسرای عالی دارالمعلمین تهران
فارغ التحصیل رشتهٔ ادبیات از دانشگاه تهران
زاهد متولد ۱۲۹۴ شیراز، فارغ التحصیل ادبیات از دانشگاه تهران است. پدرش تحصیل کردهٔ دارالفنون بود و به موسیقی آشنایی داشت و به دلیل شغل پدرش مدام بین تهران و شیراز در رفت وآمد بودند. وی فعالیت هنری اش را سال ۱۳۰۳ با بازی در نمایش «رستاخیز سلاطین» آغاز کرد. علاقهٔ بسیاری به علوم قدیمه وی را بر آن داشت تا به طور آزاد و ذوقی آن دروس را فراگیرد. او در سال ۱۳۱۸ به مدرسه مروی و سپس به مدرسهٔ سپهسالار رفت و نزد اساتیدی چون میرزا آقای شیرازی، محمدعلی حکیم، میرزا احمد آشتیانی و آیت الله شاه آبادی، علوم فقهی را فراگرفت. از ۱۳۱۹ زیر نظر سیدعلی خان نصر و صدیق اعلم، فعالیت هنری اش را در رادیو ایران ادامه داد و به همراهی صبا، محجوبی، خالدی، و طاطایی چندین سال آواز می خواند. در نمایشنامه های رادیویی هم بازی می کرد. سپس به دعوت رادیو دهلی به مدت هشت ماه در بخش فارسی آن رادیو گویندگی کرد. همکارای اش با رادیو، تا سال ۱۳۲۶ که برای تحصیل به خارج رفت، ادامه پیدا کرد. در دههٔ ۱۳۲۹ ضمن ادامهٔ فعالیت در تئاتر، به سینما روی آورد و به عنوان دیلماج در سالن های سینما گفتار فیلم ها را با صدای بلند برای تماشاگران به فارسی می خواند. شکوفایی کارش در تئاتر، در همکاری با عبدالحسین نوشین و خیرخواه، در تئاتر فرهنگ بود. چندی به آمریکا رفت و مطالعهٔ جدی سینما را آغاز کرد. طی سال های دوری از ایران، به ترکیه، مصر، لبنان و هندوستان و چند کشور دیگر سفر کرد. در سال ۱۳۲۷ به ایران بازگشت و پس از تأسیس استودیو آریا به دوبلهٔ فیلم مشغول شد. طی نهضت ملی شدن صنعت نفت فعالیت سیاسی می کرد. او فعالیت در سینمای حرفه ای را سال ۱۳۳۲ با فیلم «ماجرای زندگی» به عنوان نویسنده و تهیه کننده تجربه کرد. وی مدیر چند شماره از مجله «فیلم ها و پرده ها» بود. زاهد در ۱۵ آبان ۱۳۷۰ درگذشت.
در سال ۱۳۳۵ به عنوان نویسنده و کارگردان با فیلم بوسهٔ مادر کارش را در سینما آغاز کرد. زاهد در حین بازی در فیلم چشم به راه، همچنین مشغول ساخت چهارمین فیلم خود «مُردم از خوشی» بود که این اتفاقات باعث متوقف شدن فیلم و همین طور عدم امکان ادامهٔ فیلمسازی زاهد شد.
در چشم به راه «زاهد» در نقش «علی کاردی» بازی کرده و خود از تهیه کنندگان فیلم بوده است. صحنه هایی که این فیلم (چشم به راه) از جنوب شهر و واقعیت های آن نشان می داد برای فیلم دردسرساز شد و فیلم با تلاش سرهنگ ملک اسماعیلی (رئیس ادارهٔ اماکن وقت) توقیف و کمی بعد با حذف صحنه های جنوب شهر و اضافه کردن چند صحنه رقص و آواز نمایشش ادامه یافت.

نقل قول ها

عطاءالله زاهد (زاده ۱۲۹۴ در شیراز و درگذشته ۱۳۷۰ در تهران) بازیگر سینما و تئاتر، کارگردان سینما اهل ایران بوده است.
• «تئاتر ایران در ابتدا، یعنی زمان ظهیرالدوله، با کار و فعالیت شخصیت های فرهنگی و و علمی با اطلاعی شروع شد، کسانی که یا فرنگ رفته بودند و یا خودشان دارای اطلاعاتی بودند. با این حال اسامی خود را اظهار نمی کردند و نام بازیگر را عمداً مکتوم می داشتند؛ و اسامی مستعار برای خود انتخاب می کردند و مصراً به ما سفارش می کردند اسم اصلی بازیکنان را به کسی نگوییم چون در جامعه، بازیگری صورت مطلوبی نداشت.»، ۱۳۷۱ -> مصاحبه با مجلهٔ فارابی
• «مردم جامعهٔ ما تا مدتی قبل، نسبت به ادبیات خارجی نامأنوس بودند و نمی دانستند مولیر کیست، مریض خیالی یا خسیس چیست؟ مرحوم فروغی یا مرحوم ناصر که از مترجمان آثار کلاسیک دنیای غرب بودند، با مشاهدهٔ این عدم انس و الفت با ادبیات خارجی، آنها را آدابته و حتی گسترش می دادند، تا جایی که مثلاً خسیس، حاجی می شد؛ و دیگری خان ناظر و دختر، نام مریم می گرفت و خلاصه با این کیفیت اجرا می شد.»، ۱۳۷۱ -> مصاحبه با مجلهٔ فارابی


کلمات دیگر: