عزت الله انتظامی

عزت الله انتظامی (زاده ۳۱ خرداد ۱۳۰۳، سنگلج، تهران – درگذشته ۲۶ مرداد ۱۳۹۷، تهران) بازیگر و کارگردان تئاتر، سینما و تلویزیون، مشهور به «آقای بازیگر» سینمای ایران بود. او نخستین بازیگر ایرانی بود که از یک جشنواره بین المللی جایزه گرفت. انتظامی در سال ۱۳۸۲ به عنوان یکی از چهره های ماندگار ایران انتخاب شد.
۱۳۲۸ واریته بهاری
۱۳۴۸ گاو
۱۳۴۹ آقای هالو
۱۳۵۱ بی تا
۱۳۵۱ پستچی
۱۳۵۱ صادق کرده
۱۳۵۲ ستارخان
۱۳۵۲ قیامت عشق
۱۳۵۳ بنگاه تئاترال (ناتمام)
۱۳۵۵ شیر خفته
۱۳۵۵ ملکوت
۱۳۵۷ این گروه محکومین
۱۳۵۷ دایرهٔ مینا
۱۳۵۷ غبارنشین ها
۱۳۶۰ مدرسه ای که می رفتیم
۱۳۶۱ حاجی واشینگتن
۱۳۶۲ خانهٔ عنکبوت
۱۳۶۳ کمال الملک
۱۳۶۴ چمدان
۱۳۶۵ اجاره نشین ها
۱۳۶۵ شیر سنگی
۱۳۶۶ شیرک
۱۳۶۷ جعفرخان از فرنگ برگشته
۱۳۶۷ در مسیر تندباد
۱۳۶۷ کشتی آنجلیکا
۱۳۶۷ گراند سینما
۱۳۶۸ هامون
۱۳۶۹ سایه خیال
۱۳۷۰ بانو
۱۳۷۰ خانه خلوت
۱۳۷۰ ناصرالدین شاه آکتور سینما
۱۳۷۲ بازیچه
۱۳۷۲ روز فرشته
۱۳۷۲ جنگ نفتکش ها
۱۳۷۳ روز واقعه
۱۳۷۳ روسری آبی
۱۳۷۵ طوفان
۱۳۷۵ جهان پهلوان تختی (نسخهٔ اول - ناتمام)
۱۳۷۷ باد و شقایق
۱۳۷۷ کمیتهٔ مجازات
۱۳۷۸ طهران روزگار نو
۱۳۷۸ میکس
۱۳۸۰ سایه روشن
۱۳۸۰ خانه ای روی آب
۱۳۸۱ گاوخونی
۱۳۸۱ دیوانه ای از قفس پرید
۱۳۸۳ جایی برای زندگی
۱۳۸۴ حکم
۱۳۸۴ ستاره ها ۱: ستاره می شود
۱۳۸۵ مینای شهر خاموش
۱۳۸۶ شب
۱۳۸۶ آتش سبز
۱۳۸۷ زادبوم
۱۳۸۷ چهل سالگی
۱۳۸۹ راه آبی ابریشم
عزت الله انتظامی ۳۱ خرداد سال ۱۳۰۳ در محلهٔ سنگلج تهران متولد شد. وی پس از گذراندن دوره تحصیلات مقدماتی، وارد هنرستان صنعتی تهران شد و در رشته برق به تحصیل پرداخت. در سال ۱۳۲۶ وارد عرصه هنر گردید و با اندک دست مایه های هنر نمایش و تئاتر به آلمان سفر کرد و در شهر هانوفر وارد یک مدرسه شبانه آموزش سینما و تئاتر گردید. وی پدر مجید انتظامی آهنگ ساز و نوازنده است. عزت الله انتظامی فعالیت هنری خود را با پیش پرده خوانی در تماشاخانه های لاله زار شروع کرد؛ او پس از یک سال به تماشاخانه های هنر و فرهنگ تهران رفت؛ در سال ۱۳۲۰ نخستین نمایش حرفه ای خود را با عنوان اولتیماتوم نوشته پرویز خطیبی به کارگردانی اصغر تفکری در تئاتر پاریس خیابان لاله زار اجرا کرد و تا سال ۱۳۲۶ توانست در بیش از ده نمایش نقش پردازی کند. سپس تر، در سال ۱۳۵۱، پیش پرده خوانی در ایران و نیز کار هنری هنریش فون کلایست موضوع پایان نامهٔ کارشناسی او در دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران شد که با امتیاز «بسیار خوب همراه با تشویق کتبی» به تأیید استادانش، من جمله بهرام بیضایی، رسید.
بازی در فیلم واریته بهاری (۱۳۲۸) به کارگردانی پرویز خطیبی نخستین تجربه سینمایی انتظامی است. او بیست سال بعد، در ۱۳۴۸، در گاو ساختهٔ داریوش مهرجویی بازی کرد: در نقش مش حسن، که در فراق گاوش می نالد و با او همزات پنداری می کند، و شرایطی را به وجود آورد که بازیش در فیلم گاو نقطه عطف و تحولی شگرف در تاریخ بازیگری سینمای ایران شد. بازی های او در دیگر آثار مهرجویی همچون آقای هالو، دایره مینا، پستچی، اجاره نشین ها، هامون و بانو از کارهای ماندگار این زوج هنری است. انتظامی در فیلم های کارگردانان مطرح دیگری چون علی حاتمی، ناصر تقوایی، مسعود کیمیایی، رخشان بنی اعتماد، مسعود جعفری جوزانی و محسن مخملباف نیز بازی کرده است. او در فیلم مستند عشق پرداز به کارگردانی محمدهادی کاویانی در کنار محمود فرشچیان حضور داشته است. انتظامی پس از انقلاب و به خصوص در دهه شصت در انواع و اقسام نقش ها به بهترین نحو ممکن ظاهر شد. بازی او در فیلم های حاجی واشینگتن، اجاره نشین ها، گراند سینما، هامون، بانو، گاو، ستارخان، صادق کرده، خانه خلوت، ناصرالدین شاه اکتور سینما، روز فرشته، روسری آبی، مینای شهر خاموش، ستاره ها ۱: ستاره می شود، دیوانه از قفس پرید، خانه ای روی آب و راه آبی ابریشم اوج هنرنمائی او و فیلم های ماندگار او در کارنامه سینمائیش است. او در گاوخونی دومین همکاری اش با بهروز افخمی را تجربه کرد و جایی برای زندگی چهارمین تجربه اش با محمد بزرگ نیا بود. او برای اولین بار با مسعود کیمیایی در سن ۷۹ سالگی در فیلم حکم همکاری کرد. نقش رضا در فیلم حکم شبیه یک دن کورلئونه است. عزت الله انتظامی اولین بازیگر ایرانی بود که موفق به دریافت جایزه از فستیوال بین المللی شد. وی برای بازی در فیلم گاو جایزه هوگو نقره ای بهترین بازیگر نقش اول مرد را از جشنواره بین المللی فیلم شیکاگو دریافت کرد.
وی در ۲۶ مرداد ۱۳۹۷ در بیمارستان باهنر تهران در ۹۴سالگی درگذشت.

عزت الله انتظامی (۱۹۴۲) بازیگر ایرانی.
• «در سال های اخیر بارها و بارها از من خواسته شد تا برای مراسم درختکاری در روز ۱۵اسفند، من هم درخت بکارم. همیشه استقبال می کردم و برای کاشت درخت ها، که ریه های تنفس شهرمان هستند، پیشقدم بودم. این بار اما حال و روز مساعدی ندارم تا بتوانم من هم، در کنار بسیاری دیگر از هموطنانم درخت بکارم. درخت کاشتن، به خصوص در آستانه بهار امری بسیار پسندیده و زیباست اما در وضعیت فعلی ایران که معلوم نیست با این میزان تورم و گرانی، شرایط آبیاری درختان چطور خواهد بود، درخت کاشتن اندکی دشوار است و همتی والا می خواهد. اگرچه باز هم مردمانی هستند که بدون احتساب هزینه آب و خاک و… درخت می کارند و باید از آنها قدردانی کرد. هر کسی که عاشق طبیعت باشد، مسلماً فردا نهالی خواهد کاشت… نهالی که سبزی به بار می آورد و نعمت و فراوانی… و هوا را پاک و سالم می کند و بهاری زیبا را برایمان رقم خواهد زد.»• «با مشکلاتی که پیش رو است نمی توانم با صداقت کارم را ادامه دهم. تا کنون هم بدون هیچ دستمزدی فعالیت می کردم اما مسائلی پیش آمده که دیدم نباشم، بهتر است.»• «فکر می کنم ذوق و شوقی که نصیب من شده است، هیچ کس آن را حس نکرده است و امروز بعد از عمری طولانی کار من در دست مردم است و خوشبختانه مردم از آن رضایت دارند.»• «ما سختی های زیادی کشیدیم و هنوز هم سختی می کشیم. اگر قرار بود در این مدت هر کاری بکنیم، مطمئناً در شأن ما نبود. خوشحالم که در دوران فعالیت هنری ام چیزی وارد آن نشد، نه مسائل سیاسی و نه غیرسیاسی. همیشه برای مردم کار کرده ام، کارهایی که توسط من اما با همراهی مردم انجام شده است.»• «روزهای عاشورا و تاسوعا از کودکی تا به حال در یاد همه ما مانده و خواهد ماند و به محض اینکه نام امام حسین (ع) می آید یک دگرگونی کلی در روحیه و زندگی آدم ایجاد می شود. خود من روز عاشورا نمی توانم در خانه بنشینم و حوصله هیچ کاری را هم ندارم جز اینکه بیرون بروم و مراسم عزاداری امام حسین (ع) را ببینم» منبع