حماسه گسار خان ( که حماسه شاه گِسار یا حماسه گَزَر خان هم نامیده می شود ) مهم ترین اثر حماسی تبت و بخش بزرگی از آسیای میانه است. [۱]
این کتاب حماسی، در حدود ۱۰ میلیون واژه دارد و امروزه ۱۴۰ نقّال ( از ملیت های تبتی، مغولی و تو ) هنوز به نقل این داستان اشتغال دارند. [۲]
این حماسه در حدود هزار سال دیرینگی دارد و داستان آن دربارهٔ شاهی دلاور به نام گسار است که بر سرزمینی افسانه ای به نام لینگ فرمانروایی می کرد. این حماسه، یک داستان پرماجراست که تمثیل های به کار رفته در آن ریشه های عمیقی در بوداگرایی تبتی دارد. [۳]
حماسه گسار خان در اوایل سده ۱۲ میلادی کامل شده و در نواحی تبتی نشین به طور گسترده سینه به سینه نقل شده است.
حماسه گسار خان حکایت از آن دارد که در زمان های بسیار بسیار قدیم بلایا و فلاکتهای عظیم تمام نواحی تبت را دربر گرفت و دیوها و اهریمنان بر مردم رنج های طاقت فرسا تحمیل می کردند. با این حال بودای نیکدل و مشفق «گوان شی این» بمنظور نجات مردم از ورطه رنج و درد از خداوند تمنا کرد تا پسر خود را به میان مردم بفرستد و بدین سان «توباگه» پسر خدا به دنیای انسان ها گام گذارد. وی از روز تولد مبارزه با اهریمنان را آغاز کرد، [۴] در ۵ سالگی با همراهان خود به کنار رودخانه زرد کوچ کرد و در ۱۲ سالگی به علت پیروزی در مسابقه اسب سواری قبیله ای بر روی تخت سلطنت نشسته و شاه تبتی ها شد و ملک گسار نام گرفت. از آن به بعد، وی با قدرت و توانائی بی نظیر برای نابودی روحهای خبیث و اهریمنان در همه جا سلحشورانه با نیروهای دشمن جنگید و برغم اتهامات دروغین و توطئه چینی ها بکمک نیروی خود و حمایت خداوند و بوداها شکست ناپذیر شد و پیروز میدان بود و برای مردم رفاه و سعادت فراوانی به همراه آورد. پس از آن که تمام دیوها در جهان انسان به دست او از بین رفتند، وی به هماه مادر و زن های خود به بهشت بازگشت. [۵]
منابع
↑ Lianrong, Li. "History and the Tibetan Epic Gesar, " in Oral Tradition, 16/2 ( 2001 )
↑ همان.
↑ همان.
↑ سی آرای نسخهٔ فارسی ) ، بازدید: سپتامبر ۲۰۰۹.
↑ همان.
حماسه های منظوم ملل و اقوام جهان
آسیا اروپا آفریقا آمریکا
ارمنستان: دلاوران ساسون
اعراب: عنتره بن شداد
اغوزها: دده قورقود، کوراوغلو
اندونزی: کاکاوین رامایانا
اوستیا: حماسه نَرت
ایران زمین: شاهنامه و دیگر حماسه ها
باشقیرستان: اورال باتور
بلوچستان: هانی و شیخ مرید
تامیل: پنج حماسه بزرگ
تایلند: راماکین
تبت: حماسه گِسار خان
تبرستان: هژبرسلطان
ژاپن: داستان هِیکه
فیلیپین: فلورانته و لورا
قرقیزستان: مَناس
کامبوج: رئامکر
گرجستان: پلنگینه پوش
لائوس: پرا لاک پرا لام
مالزی: حکایت هانگ توآه
مغولستان: ژنگَر
میان رودان: گیلگامش
میانمار: یاما زاتداو
هندوستان: مهاباراتا، رامایانا
ویتنام: داستان کیو
اسپانیا: دن کیشوت
استونی: کالویپوگ
اسکاتلند: بروس
اسکاندیناوی: اِدای شاعرانه
آلبانی: عود کوهستان
آلمان: سرود نیبلونگ ها
انگلستان: بئوولف
اوکراین: داستان لشکر ایگور
ایتالیا: کمدی الهی
ایرلند: گاورانی کولی
پرتغال: لوسیادها
روم: انه اید
فرانسه: سرود رولاند
فلاندر: شیر فلاندر
فنلاند: کالوالا
لتونی: لاچپلسیس
لهستان: استاد تادئوس
لیتوانی: فصول
مجارستان: مخاطرات سیگِت
هلند: رینارد روباه
یونان باستان: ایلیاد، اُدیسه
مالی: سونجاتا
مصر باستان: داستان سینوهه
آرژانتین: مارتین فیرو
شیلی: آروکانا
این کتاب حماسی، در حدود ۱۰ میلیون واژه دارد و امروزه ۱۴۰ نقّال ( از ملیت های تبتی، مغولی و تو ) هنوز به نقل این داستان اشتغال دارند. [۲]
این حماسه در حدود هزار سال دیرینگی دارد و داستان آن دربارهٔ شاهی دلاور به نام گسار است که بر سرزمینی افسانه ای به نام لینگ فرمانروایی می کرد. این حماسه، یک داستان پرماجراست که تمثیل های به کار رفته در آن ریشه های عمیقی در بوداگرایی تبتی دارد. [۳]
حماسه گسار خان در اوایل سده ۱۲ میلادی کامل شده و در نواحی تبتی نشین به طور گسترده سینه به سینه نقل شده است.
حماسه گسار خان حکایت از آن دارد که در زمان های بسیار بسیار قدیم بلایا و فلاکتهای عظیم تمام نواحی تبت را دربر گرفت و دیوها و اهریمنان بر مردم رنج های طاقت فرسا تحمیل می کردند. با این حال بودای نیکدل و مشفق «گوان شی این» بمنظور نجات مردم از ورطه رنج و درد از خداوند تمنا کرد تا پسر خود را به میان مردم بفرستد و بدین سان «توباگه» پسر خدا به دنیای انسان ها گام گذارد. وی از روز تولد مبارزه با اهریمنان را آغاز کرد، [۴] در ۵ سالگی با همراهان خود به کنار رودخانه زرد کوچ کرد و در ۱۲ سالگی به علت پیروزی در مسابقه اسب سواری قبیله ای بر روی تخت سلطنت نشسته و شاه تبتی ها شد و ملک گسار نام گرفت. از آن به بعد، وی با قدرت و توانائی بی نظیر برای نابودی روحهای خبیث و اهریمنان در همه جا سلحشورانه با نیروهای دشمن جنگید و برغم اتهامات دروغین و توطئه چینی ها بکمک نیروی خود و حمایت خداوند و بوداها شکست ناپذیر شد و پیروز میدان بود و برای مردم رفاه و سعادت فراوانی به همراه آورد. پس از آن که تمام دیوها در جهان انسان به دست او از بین رفتند، وی به هماه مادر و زن های خود به بهشت بازگشت. [۵]
منابع
↑ Lianrong, Li. "History and the Tibetan Epic Gesar, " in Oral Tradition, 16/2 ( 2001 )
↑ همان.
↑ همان.
↑ سی آرای نسخهٔ فارسی ) ، بازدید: سپتامبر ۲۰۰۹.
↑ همان.
حماسه های منظوم ملل و اقوام جهان
آسیا اروپا آفریقا آمریکا
ارمنستان: دلاوران ساسون
اعراب: عنتره بن شداد
اغوزها: دده قورقود، کوراوغلو
اندونزی: کاکاوین رامایانا
اوستیا: حماسه نَرت
ایران زمین: شاهنامه و دیگر حماسه ها
باشقیرستان: اورال باتور
بلوچستان: هانی و شیخ مرید
تامیل: پنج حماسه بزرگ
تایلند: راماکین
تبت: حماسه گِسار خان
تبرستان: هژبرسلطان
ژاپن: داستان هِیکه
فیلیپین: فلورانته و لورا
قرقیزستان: مَناس
کامبوج: رئامکر
گرجستان: پلنگینه پوش
لائوس: پرا لاک پرا لام
مالزی: حکایت هانگ توآه
مغولستان: ژنگَر
میان رودان: گیلگامش
میانمار: یاما زاتداو
هندوستان: مهاباراتا، رامایانا
ویتنام: داستان کیو
اسپانیا: دن کیشوت
استونی: کالویپوگ
اسکاتلند: بروس
اسکاندیناوی: اِدای شاعرانه
آلبانی: عود کوهستان
آلمان: سرود نیبلونگ ها
انگلستان: بئوولف
اوکراین: داستان لشکر ایگور
ایتالیا: کمدی الهی
ایرلند: گاورانی کولی
پرتغال: لوسیادها
روم: انه اید
فرانسه: سرود رولاند
فلاندر: شیر فلاندر
فنلاند: کالوالا
لتونی: لاچپلسیس
لهستان: استاد تادئوس
لیتوانی: فصول
مجارستان: مخاطرات سیگِت
هلند: رینارد روباه
یونان باستان: ایلیاد، اُدیسه
مالی: سونجاتا
مصر باستان: داستان سینوهه
آرژانتین: مارتین فیرو
شیلی: آروکانا