کلمه جو
صفحه اصلی

خاک بازی

لغت نامه دهخدا

خاکبازی. ( حامص مرکب ) عمل خاکباز و آن بازیی است که اطفال می کنند بر این نوع : توده خاکی را چند طفل گرد می کنند و در آن شیئی را مخفی می دارند سپس آن توده را بتعداد خود تقسیم کرده در حصه هر طفلی که آن شی یافت شد آن شی تعلق به او می یابد. ( از فرهنگ شعوری ورق 384 ). طفل غنچه تا به خاک بازی سربرآورده کجه اش بصد رنگ گل کرده. ( از آنندراج ).

فرهنگ عمید

۱. بازی کردن با خاک.
۲. [قدیمی، مجاز] دل بستن به دنیا.

دانشنامه عمومی

حمام خاک یا خاکبازی یکی از رفتارهای طیف وسیعی از گونه های پستانداران و پرندگان است که برای حفظ و نگهداری بدن و با هدف پاک کردنِ پوشش پشم، پر یا پوست و زدودنِ انگلها انجام می شود. وجه مشخصهٔ خاکبازی غلت زدن یا تکان خوردن در خاک است. مثل حمام در آب یا غلت زدن در گل، خاکبازی نیز برای برخی از حیوانات به منظور تمیز کردن پرها و پوست یا پشم ضروری است. در برخی از پستانداران، خاکبازی یکی از راه های انتقال علائم شیمیایی به خاک برای مشخص کردن محدوده و قلمروِ حیوان است.
گاومیش
سنجاب زمینی دماغه
چینچیلا
گربه خانگی
سگ خانگی
دیگو
فیل
اسب
موش دوپا
موش کانگورویی
لاما
خوک
سگ دشتی
پرندگان
هنگام خاکبازی، پرندگان روی خاک کُپ می کنند و بدن خود را به شدت تکان می دهند و بال های شان را به هم می زنند و با این کار خاک را به هوا پخش می کنند. همزمان، یک یا هر دو بال خود را باز می کنند که باعث می شود خاکِ پرتاب شده به هوا بین پرها بریزد و به پوست برسد. پس از خاکبازی نیز معمولاً بدن خود را به شدت می تکانند تا پرهای شان باد بخورد. بعد از آن نیز ممکن است با استفاده از نوک شان خود را تمیز کنند.خاکبازی یکی از فعالیت های روزمرهٔ بلدرچین کالیفرنیایی است که از پرندگان بسیار اجتماعی نیز محسوب می شود. چند بلدرچین جایی از خاک را که به تازگی پاکن شده یا نرم است انتخاب می کنند. سپس با استفاده از شکم خود حدود دو تا پنج سانتیمتر در خاک فرومی روند و بعد در شیارهایی که به وجود می آید خود را تکان می دهند و بال می زنند و پرهای شان را باد می دهند. این کار باعث می شود که خاک به هوا پرتاب شود. بلدرچین ها معمولاً نقاط آفتابی را برای خاکبازی ترجیح می دهند. پرنده شناسها می توانند با معاینهٔ خاک و کشف شیارهای مدوّری که با قطر هفت تا پانزده سانتیمتر در خاکِ نرم ایجاد شده پی به وجود بلدرچین ها در منطقه ببرند.پرندگانی که غده ی چربی (uropygial gland) ندارند، مثل شترمرغ استرالیایی و شترمرغ آفریقایی و هوبره و کیوی، برای تمیز و خشک نگاه داشتنِ پرهای خود محتاج به خاکبازی هستند.
مرغ خانگی

واژه نامه بختیاریکا

هاک پیتِه


کلمات دیگر: