کلمه جو
صفحه اصلی

لوئی شانزدهم

فرهنگ فارسی

فرزند لوئی ولیعهد و نواده لوئی پانزدهم و فرزند پرنس ماری ژزف دساکس .

دانشنامه عمومی

لوئی شانزدهم (به فرانسوی: Louis XVI de France) یکی از پادشاهان فرانسه بود. مهم ترین واقعه دوران او انقلاب کبیر فرانسه است که اندکی پس از این انقلاب، نظام سلطنتی از فرانسه برچیده می شود. به گفته تاریخ دانانی چون آلکسی دو توکویل، از خصوصیات مثبت دوران این شاه، پایان رکود اقتصادی حاکم بر فرانسه بود که از اواخر دوران لویی چهاردهم بر اوضاع کشور سایه افکنده بود. به طوری که حجم بازرگانی فرانسه ظرف مدت حکومت هجده ساله او دو برابر شد و نکر، وزیر اقتصاد فرانسه در گزارش بودجه می نویسد که میزان مالیات بر درآمد، بدون افزایش درصد مالیات، سالانه دو میلیون لیور افزایش می یابد؛ و به گفته دو توکویل، یک بررسی آماری تطبیقی نشان می دهد که پیشرفت فرانسه در هیچ دهه ای به اندازه دو دهه آخر رژیم بوربون ها که مصادف با حکومت لویی شانزدهم می شود نبود.
سلطنت وی ۱۸ سال از ۱۷۷۴ تا سال ۱۷۹۲ دوام یافت و در سال ۱۷۷۰ با شاهزاده ای اتریشی به نام ماری آنتوانت ازدواج نمود.
در دوران لویی شانزدهم اصلاحات اقتصادی ای برای نجات اقتصاد رو به زوال فرانسه آغاز شد و با وزارت افرادی چون نکر این برنامه رو به پیشرفت بود؛ ولی دخالت اشراف و فساد و عقب ماندگی سیستم اداری فرانسه کم کم باعث اختلالاتی در برنامه ها شد. لویی برای ادامه اصلاحات، با اکراه، مجلس عمومی طبقاتی که مجلسی دارای نمایندگانی از سه طبقه اشراف، روحانیان و شهرنشینان بود را فراخواند؛ اگرچه در این کار تأخیر داشت، چراکه با این فراخوان، لویی به کم شدن قدرتش اعتراف کرده بود. مدتی بعد نمایندگان طبقه شهرنشین خود را کنوانسیون ملی خواندند و خواستار تغییر یکسری قوانین، مانند معافیت مالیات اشراف و روحانیان شدند. لویی ابتدا قبول نمی کرد ولی پس از مدتی، با نطق های آتشین چپگراها و مدتی بعد با فتح باستیل، موافقت خود را با انقلاب کبیر فرانسه اعلام کرد. گفته می شود روزی که شاه با انقلاب مردم موافقت کرد و پرچم سه رنگ انقلاب را - که امروزه این سه رنگ، پرچم فرانسه را تشکیل می دهند - بر تاجگذاشت؛ جمعیت مردم که شاهد این عمل بودند، فریاد زدند: «شاه ما، پدر ما!»
از اکتبر ۱۷۸۹ تا دو سال تمام شاه و ملکه در تویلری به سر بردند. به خانواده سلطنتی در طی این دو سال کوچک ترین اذیتی نرسید و ملت هنوز به آن ها امیدوار بود و احترامشان می گذاشت. اما دیگر قدرت گذشته را نداشتند و تقریباً اسیر بودند چرا که از هر طرف مراقب آن ها بودند و این کاخ در محافظت سران انقلابیون بود و این موجب شد تا شاه وخانواده اش خود را زندانی بدانند و فکر فرار کنند بی ثباتی سیاسی و قدرت گیری گروه های چپ به رهبری افرادی مانند دانتون، مارا و روبسپیر دربار را به وحشت انداخت و باعث آغاز توطئه چینی دربار برای بازپس گیری قدرت مطلقه شد.

دانشنامه آزاد فارسی

لوئی (فرانسه شانزده) شانزدهم (۱۷۵۴ـ۱۷۹۳)(Louis XVI)
لوئی شانزدهم
پادشاه فرانسه از ۱۷۷۴، نوۀ لوئی پانزدهم، و پسر لوئی دوفن. کاملاً تحت نفوذ ملکه اش، ماری آنتوانت، بود. در دورۀ او، اوضاع مالی فرانسه چنان آشفته شد که به ناچار اتاژنرو (مجلس عمومی طبقاتی) را تشکیل داد (۱۷۸۹) و درپی آن انقلاب فرانسه آغاز شد. پس از تلاشی ناموفق برای گریز از کشور در ژوئن ۱۷۹۱، محبوبیت خود را در کشور از دست داد. در اوت ۱۷۹۲ مردم پاریس به کاخ تویلری هجوم بردند و با گرفتن کاخ، شاه و ملکه را زندانی کردند. در سپتامبر ۱۷۹۲ لوئی را عزل و در دسامبر همان سال محاکمه کردند، در ژانویۀ ۱۷۹۳ به جرم خیانت محکوم و با گیوتین اعدام شد.


کلمات دیگر: