تئوری موسیقی (به انگلیسی: Music theory) نظریه ای دربارهٔ قواعد، اصطلاحات و نحوهٔ اجرای موسیقی است. تئوری موسیقی از قرن های گذشته ابداع شده و به تدریج تکامل یافته است. تئوری موسیقی شاخه ای تخصصی از رشته موسیقی است که شامل شناخت کلیهٔ قواعد، علامات و آشنایی با انواع صدای نتها، فاصله، ترکیب میزان ها، ریتم، گام و پردههای موسیقی است. اهمیت «تئوری موسیقی» به قدری است که از نظریه دانان این رشته به عنوان (تئوریسین موسیقی) نام می برند.
سیستم هجایی
صدا و ریتم مهم ترین عناصر تئوری هستند. اهمیت اصوات در موسیقی مانند اهمیت رنگ در نقاشی است؛ ولی از هر صوتی نمی توان در موسیقی استفاده کرد. در فیزیکِ صوت، صداها به دو دسته تقسیم می شوند. صداهای موسیقایی را ارتعاشات منظم و صداهای غیرموسیقایی را ارتعاشات نامنظم می نامند.آموزش موسیقی در کشورهای مختلف متفاوت است و در بعضی از کشورهای شرقی و ایران آموزش «سینه به سینه» هم وجود داشته ولی امروزه آموزش علمی و عملی تئوری و سلفژ از دروس بنیادین مراکز آموزشی است.
پنج خط حامل،خطوطی است موازی با فواصل معین که نت ها در روی آن یا در بین خطوط نوشته می شود. خطوطِ حامل دارای پنج خط است و از پایین به بالا شمرده می شوند.
برای نوشتن و خواندن یک قطعهٔ موسیقی باید علائمی بکار برد. در موسیقی به حروفِ الفبای موسیقی «نُت» می گویند. اسامی نت های موسیقی در دو سیستم ارائه می شوند.
سیستم هجایی
صدا و ریتم مهم ترین عناصر تئوری هستند. اهمیت اصوات در موسیقی مانند اهمیت رنگ در نقاشی است؛ ولی از هر صوتی نمی توان در موسیقی استفاده کرد. در فیزیکِ صوت، صداها به دو دسته تقسیم می شوند. صداهای موسیقایی را ارتعاشات منظم و صداهای غیرموسیقایی را ارتعاشات نامنظم می نامند.آموزش موسیقی در کشورهای مختلف متفاوت است و در بعضی از کشورهای شرقی و ایران آموزش «سینه به سینه» هم وجود داشته ولی امروزه آموزش علمی و عملی تئوری و سلفژ از دروس بنیادین مراکز آموزشی است.
پنج خط حامل،خطوطی است موازی با فواصل معین که نت ها در روی آن یا در بین خطوط نوشته می شود. خطوطِ حامل دارای پنج خط است و از پایین به بالا شمرده می شوند.
برای نوشتن و خواندن یک قطعهٔ موسیقی باید علائمی بکار برد. در موسیقی به حروفِ الفبای موسیقی «نُت» می گویند. اسامی نت های موسیقی در دو سیستم ارائه می شوند.
wiki: موسیقیدان ایرانی «مصطفی کمال پورتراب» است.طبق آنچه که نویسنده کتاب در پیشگفتار آن آورده است، این کتاب اولین بار در سال ۱۳۴۵ نوشته و به صورت جزوه در اختیار هنرجویان هنرستان عالی موسیقی ملی قرار گرفت. در سال ۱۳۵۸ توسط نگارنده تکمیل شد و اصطلاحات موسیقی به زبان های انگلیسی، فرانسه، آلمانی و ایتالیایی به آن افزوده شد و در سال ۱۳۵۹ توسط «انتشارات چنگ» در «قطع جیبی» منتشر شد. در سال ۱۳۶۳ چندین بار در «قطع رُقعی» به چاپ رسید. در سال ۱۳۶۸ با ویرایش و حروف چینی مجدد توسط «انتشارات چشمه» منتشر شد. این کتاب تا کنون ۶۱ بار به چاپ رسیده است.
انتشارات چشمه
آموزش موسیقی مجازی
خبرگزاری جمهوری اسلامی
خبرآنلاین
روزنامه اطلاعات
ایران ملودی
«مصطفی کمال پورتراب» آهنگ ساز و تئوریسین سرشناس موسیقی ایران بود. او از اعضای هیئت مؤسس و نایب رئیس شورای عالی خانهٔ موسیقی ایران بود. او چندین کتاب در زمینه موسیقی تألیف و ترجمه کرده است که از آن میان کتاب «تئوری موسیقی» شهرت بسیاری دارد.
کتاب «تئوری موسیقی» قواعد و اصطلاحات موسیقی کلاسیک را در ۲۰۷ صفحه و در قالب ۷ فصل بیان می کند. در انتهای هر فصل تمرین و پرسش هایی به جهت یادگیری بهتر هنرجویان گنجانده شده است.
برخی معتقدند که کتاب «تئوری موسیقی پورتراب» بهترین و کامل ترین کتاب آموزش نت یا الفبای موسیقی و یکی از مهمترین آثار در زمینه تئوری موسیقی است.
انتشارات چشمه
آموزش موسیقی مجازی
خبرگزاری جمهوری اسلامی
خبرآنلاین
روزنامه اطلاعات
ایران ملودی
«مصطفی کمال پورتراب» آهنگ ساز و تئوریسین سرشناس موسیقی ایران بود. او از اعضای هیئت مؤسس و نایب رئیس شورای عالی خانهٔ موسیقی ایران بود. او چندین کتاب در زمینه موسیقی تألیف و ترجمه کرده است که از آن میان کتاب «تئوری موسیقی» شهرت بسیاری دارد.
کتاب «تئوری موسیقی» قواعد و اصطلاحات موسیقی کلاسیک را در ۲۰۷ صفحه و در قالب ۷ فصل بیان می کند. در انتهای هر فصل تمرین و پرسش هایی به جهت یادگیری بهتر هنرجویان گنجانده شده است.
برخی معتقدند که کتاب «تئوری موسیقی پورتراب» بهترین و کامل ترین کتاب آموزش نت یا الفبای موسیقی و یکی از مهمترین آثار در زمینه تئوری موسیقی است.
wiki: تئوری موسیقی (کتاب)