کلمه جو
صفحه اصلی

خلوتگه

فرهنگ فارسی

(اسم ) ۱ - جای آسایش . ۲ - اطاق مخصوص. ۳ - اطاق زن شبستان . ۴ - نمازخانه . ۵ - مقام کمال ولایت که اتحاد محب و محبوب و عاشق و معشوق و نبی و ولی است . یا خلوتخان. قرب . مقام قرب حضرت ربوبی.
محل خلوت محل انزوا برای عبادت و ریاضت و تقرب بمعبود .

لغت نامه دهخدا

خلوتگه. [ خ َل ْ وَ گ َه ْ ] ( اِ مرکب ) محل خلوت. محل انزوا برای عبادت و ریاضت و تقرب به معبود. خلوتگاه :
چو دانست کو هست خلوتگرای
پیاده به خلوتگهش کرد رای.
نظامی.
کجا زاهدی خلوتی یافتی
به خلوتگهش زود بشتافتی.
نظامی.
زهد من با تو چه سنجد که به یغمای دلم
مست و آشفته به خلوتگه راز آمده ای.
حافظ.
درودی چو نور دل پارسایان
بدان شمع خلوتگه پارسایی.
حافظ.
|| محل آسایش. ( ناظم الاطباء ) :
چو لختی سخن گفت از آن در که بود
به خلوتگه خویش رغبت نمود.
نظامی.
چو خلوتگهش آنچنان ساختند
از او زحمت خویش پرداختند.
نظامی.
به خلوتگه خسروش تاختند
ز نظارگان پرده پرداختند.
نظامی.
|| جای تنهایی. جایی که غیر را در آن راه نیست. ( یادداشت بخط مؤلف ).
- خلوتگه خورشید ؛ آسمان چهارم. فلک چهارم. بدانجهت که گویند عیسی را بچرخ چهارم بردند.
- || کنایه از عالیترین مقام تقرب :
کمتر از ذره نه ای پست مشو مهر بورز
تا بخلوتگه خورشید رسی چرخ زنان.
حافظ.
- خلوتگه عرش ؛ کنایه از پیشگاه احدیت است :
پرواز پری گرفت پایت
خلوتگه عرش گشت جایت.
نظامی.


کلمات دیگر: