کلمه جو
صفحه اصلی

احسان یارشاطر

دانشنامه عمومی

احسان یارشاطر (زاده ۱۲ فروردین ۱۲۹۹ در همدان - درگذشته ۱۰ شهریور ۱۳۹۷ در کالیفرنیا) بنیان گذار و سرویراستار دانشنامهٔ ایرانیکا، بنیان گذار مرکز مطالعات ایران شناسی، و استاد بازنشستهٔ مطالعات ایرانی در دانشگاه کلمبیا نیویورک بود.
ابن سینا، الاشارات والتنبیهات. برگردان احسان یارشاطر. تهران: انجمن آثار ملی ایران، ۱۳۳۲.
ابن سینا، پنج رساله. ویرایش احسان یارشاطر. تهران: انجمن آثار ملی، ۱۳۳۲.
یارشاطر، احسان. شعر فارسی در عهد شاهرخ. تهران: مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران، ۱۳۳۴.
یارشاطر، احسان. داستان های شاهنامه. تهران: انتشارات صندوق مشترک ایران-امریکا، ۱۳۳۶. (برندهٔ جایزهٔ یونسکو در سال ۱۹۵۹)
یارشاطر، احسان. داستان های ایران باستان. تهران: انتشارات صندوق مشترک ایران-امریکا، ۱۳۳۶. (بهترین کتاب سال در سال ۱۳۳۸)
او نخستین ایرانی است که پس از جنگ جهانی دوم در ایالات متحده آمریکا به مرتبهٔ استادی رسید. از آغاز دهه ۱۹۷۰ (میلادی) نزدیک به ۴۰ ویراستار و ۳۰۰ نویسنده از سراسر آمریکا، اروپا و آسیا با یارشاطر همکاری داشته اند. یارشاطر ویراستاریِ سه مجلد از تاریخ ایران کمبریج را هم بر عهده داشته و نویسندهٔ شانزده جلد کتاب تاریخ ادبیات ایران است.
احسان یارشاطر دانش آموختهٔ دورهٔ دکترا رشته زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه تهران و نیز دانش آموختهٔ دورهٔ دکترا زبان شناسی ایرانی در دانشکدهٔ مطالعات شرقی و آفریقایی دانشگاه لندن بود. او از شاگردان ایرانیِ والتر هنینگ و مری بویس به شمار می آید. یارشاطر در سال ۲۰۱۵ جایزه بیتا را دریافت کرد.
احسان یارشاطر در ۱۲ فروردین ۱۲۹۹ برابر با ۱ آوریل ۱۹۲۰ میلادی در یک خانوادهٔ بهایی اهل کاشان در همدان زاده شد. پدرش «هاشم»، بازرگانی بود که به امور دنیوی توجه نداشت و حواسش مشغول مذهب بود. مادرش «روحانیه میثاقیه» در زمان خود زنی مترقی بود. زبان انگلیسی می آموخت و با صدایی گیرا مناجات می خواند. به همین دلیل به گردهمایی های بهاییان دعوت می شد. در همدان او ابتدا به مدرسه آلیانس همدان یهودیان فرانسوی و سپس به مدرسه تأیید بهائیان رفت و تا کلاس دوم تحصیل کرد. در سال ۱۳۰۵ یا ۱۳۰۶ به دلیل شغل پدرش به کرمانشاه رفتند. پس از دو سال و نیم از آنجا به تهران رفتند. وضع مالی پدر او خوب نبود و اجاره نشین بودند. پدر او که از طرفداران زبان اسپرانتو بود کمی اسپرانتو به احسان آموخت. چنان که وقتی مادرش برای زیارت به حیفا سفر کرده بود به فارسی و اسپرانتو برایش نامه نوشت. در کلاس هفتم بود که مادرش به دلیل مرض کلیه و یک سال بعد پدرش به دلیل سینه پهلو درگذشتند. احسان یک خواهر و دو برادر داشت. پس از مرگ پدر و مادر، برادران و خواهرش هر کدام به یکی از خویشان سپرده شدند. احسان نزد دایی خود زندگی کرد. در همین زمان، به گفتهٔ خودش دو بار سعی کرد با خوردن تریاک خودکشی کند. اما دیگران به موضوع پی برده و مانع این کار شدند. خواهر او نورانیه در سال ۱۳۶۰ در تهران کشته شد.

نقل قول ها

احسان یارشاطر (۱۴ فروردین ۱۲۹۹ در همدان) بنیان گذار مرکز مطالعات ایران شناسی و استاد بازنشسته مطالعات ایرانی در دانشگاه کلمبیا نیویورک است.
• «استاد دکتر احسان یارشاطر با پشتوانهٔ چندین دهه کوشش خستگی ناپذیر و ثمربخش علمی و فرهنگی و کارنامه ای درخشان از ده ها کتاب و گفتار به زبان های فارسی و انگلیسی، بنیادگذار این کاخ سترگ و بی همتای دانش است.»، ۱۳۷۲ -> جلیل دوست خواه

پیشنهاد کاربران

احسان یارشاطر ( ۱۴ فروردین ۱۲۹۹ در همدان ) نویسنده و پژوهشگر ایرانی است. او اکنون استاد دانشگاه کلمبیا در نیویورک است. احسان یارشاطر بنیان گذار و سرویراستار دانشنامه ایرانیکا است که در نیویورک مستقر است، و از ابتدای دههٔ ۱۹۷۰ نزدیک به ۴۰ ویراستار و ۳۰۰ نویسنده از سراسر آمریکا، اروپا و آسیا با آن همکاری داشته اند. دکتر یارشاطر همچنین ویراستاری سه مجلد از تاریخ ایران کمبریج را به عهده داشته است.
دکتر احسان یارشاطر دانش آموختهٔ دانشگاه تهران در رشته زبان و ادبیات فارسی است.
احسان یارشاطر در یک خانواده بهائی در همدان متولد شد. به گفته احمد اشرف از دانشگاه کلمبیا، یارشاطر احساس وابستگی به دین بهائی ندارد. [۱] از دهه ۱۳۲۰ خورشیدی در عرصهٔ مطالعات ایرانی و ایران شناسی فعالیت داشته است. بخش عمده ای از تحقیقات او در زمینه های ایران پیش از اسلام، و زبان ها و گویش های ایرانی بوده است. [۲]
آثار [ویرایش]
از اولین آثار انتشاریافتهٔ اوست:
ترجمه الاشارات والتنبیهات ابن سینا
نقاشی نوین ( با نام مستعار ا. ی. رهسپر )
سهیم بودن در ویرایستاری و نوشتن تاریخ ایران کمبریج [۳]
پانویس [ویرایش]
↑ Official response of the Encyclopedia Iranica to the Associated Press article of March 25, 2007 entitled "U. S. - funded Encyclopedia revels in Iran's greatness"
↑ U. S. - funded encyclopedia revels in Iran's greatness, CTV
↑ Yarshater, Ehsan
پیوند به بیرون [ویرایش]
وب گاه احسان یارشاطر
[نهفتن]
ن • ب • و
مشاهیر شهر همدان
شاعران و نویسندگان
آزاد همدانی • ابن خالویه • ابن خلف نیرمانی • ابوالحسن توحیدی امین • ابوالقاسم بطحایی علوی • باباطاهر • بدیع الزمان همدانی • میرزاده عشقی • غمام همدانی • مسعود سعد سلمان • مشفق همدانی • مفتون همدانی • کلیم همدانی • میر سید علی همدانی • ناهید همدانی • غبار همدانی • داور همدانی • هوشنگ ایرانی • کارو دردریان • جعفر ریاض همدانی • کافی ظفر همدانی‏ • امید همدانی • مظهر همدانی • کوثری همدانی
عرفا و شخصیت های مذهبی
حافظ ابوالعلاء • نصرالله بنی صدر • خواجه یوسف همدانی • محمدجواد انصاری همدانی • ملاعلی معصومی همدانی • شیخ محمدهادی تالهی • عین القضات همدانی • فخرالدین عراقی • محمد مفتح • کوثر همدانی
دانشمندان و شخصیت های علمی
صغرا آزرمی • مهدی بیانی • ابن فقیه همدانی • مهدی بیانی • رشیدالدین فضل الله همدانی • محمد قهوه ای • ابن صلاح همدانی
شخصیت های تاریخی
ابوسلمه خلال همدانی • ماندانا • دیاکو • فرَوَرتیش • خِشَتریته • هُوَوخشَتـرَه • ایشتوویگو • فاتک • روزبه همدانی • صفیه همدانی
ورزشکاران
علی میرزا همدانی • پهلوان فیله همدانی • صادق گودرزی • احمد جمشیدیان
بازیگران، کارگردانان و هنرمندان موسیقی
امید همدانی • سوزان روشن • مولود عاطفی • عبدالله طالع همدانی • ژوزف واعظیان • ویگن • هانیه توسلی • کمال طراوتی • قباد شیوا
مشاهیر معاصر
پرویز اذکایی • حسین بشیریه • تقی پورنامداریان • محمد راسخ مهند • مصطفی رحماندوست • امیرشهاب رضویان • شیرین عبادی • ابوالحسن بنی صدر • حسین معصومی همدانی • عبدلله کوثری • احسان یارشاطر • رضا برجی • حسین نوری همدانی • ناصر هوشمند وزیری • موسی نثری • مرضیه حدیدچی
رده های صفحه: زادگان ۱۹۲۰ ( میلادی ) زادگان ۱۲۹۹افراد زندهاهالی همدانایرانیان مقیم آمریکابهائیان اهل همداندانش آموختگان دانشگاه تهرانفرهنگ نویسان اهل ایرانتاریخ نگاران اهل ایرانزبان شناسان اهل ایرانایران شناسان اهل ایرانمترجمان اهل ایراننویسندگان دانشنامه ایرانیکانویسندگان تاریخ ایران کمبریجنویسندگان تاریخ اسلام کمبریجاستادان دانشگاه های ایراناستادان دانشگاه کلمبیا

هو
وی سر ویراستار دانشنامه ایرانیکا به انگلیسی در امریکا بود که گویا کار وی ناتمام ماند و یکی دو سال پیش به دیار باقی شتافت. نامبرده قبل از انقلاب شکوهمند اسلامی به امریکا متواری گردید و قبل از انقلاب در انتشار مجله راهنمای کتاب با ایرج افشار یزدی همکاری داشت این مجله در خصوص کتابشناسی ایرانی میباشد که ۲۱سال منتشر شد و در سال ۱۳۸۹ش توسط یک ناشر در تهران در بیست جلد به صورت نفیسی باز چاپ شد.


کلمات دیگر: