حماسه گیلگمش

حماسهٔ گیلگامش یا حماسهٔ گیلگَمِش (در سومری:𒄑𒉈𒂵𒈩 یا حماسهٔ بیلگمیش) یکی از قدیمی ترین و نامدارترین آثار حماسی ادبیات دوران تمدن باستان است که در منطقهٔ میان رودان شکل گرفته است. قدیمی ترین متون موجود مرتبط با این حماسه به میانهٔ هزارهٔ سوم پیش از میلاد مسیح می رسد که به زبان سومری است. از این حماسه نسخه هایی به زبان های اَکدی و بابِلی و آشوری موجود است.این حماسه در سال ۱۸۷۰ توسط جورج اسمیت ترجمه و منتشر شده است.
نسخهٔ مرجع اکدی
نسخهٔ بابلی کهن.
ترجمه پارسی این حماسه نخست به دست داوود منشی زاده و بعد توسط احمد شاملو صورت گرفته که در کتاب هفته چاپ شد و بعد نشر چشمه آن را به چاپ رسانده است.
به سال ۱۸۴۹، آستن هنری لایارد، در ساحل رو به روی موصل در کویونجیک بزرگ ترین قصر نینوا مربوط به دورهٔ آشور بانیپال را یافت. لایارد در دو تالاری که کشف کرد، کتابخانهٔ آشور بانیپال را دید که مشتمل بر ۲۸ هزار لوح گلی بود.در سوم دسامبر ۱۸۶۲، جورج اسمیت (به انگلیسی: George Smith) در انجمن آثار تورات سخنرانی کرد و مدعی شد که در یکی از الواح کتابخانهٔ آشور بانیپال داستان طوفانی را خوانده که شباهت بسیاری با داستان طوفان نوح تورات دارد.به دلیل ناقص بودن متن الواح، او خود به کویونجیک سفر کرد و به طور اتفاقی باقی الواح حماسه را کشف کرد.
در سال ۱۸۷۰، او نخستین ترجمهٔ گیلگمش را انتشار داد.

حماسهٔ گیلگمشیکی از قدیمی ترین و نامدارترین آثار حماسی ادبیات دوران تمدن باستان است که در منطقهٔ میان رودان شکل گرفته است.
• «جاودانگی بهرهٔ آدمیان نیست. مرگِ هراس ‏انگیز غایت هر زندگی است.» -> لوح دهم