دانشنامهٔ ایرانیکا (به لاتین: Encyclopædia Iranica) یک پروژهٔ گروهیِ بین المللی و بزرگ ترین و جامع ترینِ پروژهٔ ایران شناختی است که به سردبیریِ احسان یارشاطر و شورای ویراستاران، که از پژوهشگران بین المللی برجسته در زمینهٔ مطالعات ایران هستند، در دانشگاه کلمبیا در نیویورک، ایالات متحدهٔ آمریکا، در حال انتشار است. از ابتدای فعالیت این دانشنامه یارشاطر سردبیر این دانشنامه بود ولی از ابتدای سال ۲۰۱۷ میلادی، التون دانیل به سردبیری این دانشنامه منصوب شده است. شورای ویراستاران متشکل از ۳۸ پژوهشگر برجستهٔ بین المللی از دانشگاه ها و مراکز علمی مختلف است که در زمینهٔ خاصی از مطالعات ایرانی صاحب نظرند و وظیفهٔ آن ها کمک به سردبیر برای انتخاب عنوان مدخل ها، گزینش نویسندگان هر مدخل و تهیهٔ اصول کلی برای نوشتن مدخل ها در زمینهٔ مورد تخصص شان است.
وبگاه رسمی
شب «بوعلی سینا» به سود دانشنامهٔ ایرانیکا
این دانشنامه به بررسی تاریخ و تمدن ایران در خاورمیانه، قفقاز، آسیای مرکزی و شبه قارهٔ هند می پردازد و همهٔ جنبه های تاریخ و فرهنگ ایران از جمله ادبیات و زبان های ایرانی را پوشش می دهد.
هنگامی که ویرایش دوم دانشنامه اسلام منتشر شد، احسان یارشاطر از برنارد لوئیس (یکی از ویراستاران ویرایش دوم دانشنامهٔ اسلام) پرسیده بود که «چرا مدخل های دانشنامه اسلام در رابطه با ایران (مثل مدخل احمدشاه قاجار) این قدر کم محتوا است؟» و لوئیس پاسخ داد که با نظر یارشاطر موافق بوده و علت آن ها مخالفت با ایران شناسی نیست بلکه کمبود پژوهشگر در زمینهٔ موضوعات ایران شناسی است. یارشاطر می گوید به همین خاطر ایدهٔ نوشتن دانشنامه ای برای خود ایرانی ها به ذهنش خطور کرد تا مطالبی که برای خود ایرانی ها مهم است، در این دانشنامه ثبت گردد.
یارشاطر در سال ۱۹۶۹ میلادی کوشید تا دانشنامهٔ اسلام به زبان فارسی ترجمه شود ولی به دلیل آنکه در مورد بسیاری از موضوعات مربوط به ایران، اطلاعات این دانشنامه را ناکافی می دانست، در سال ۱۹۷۵ میلادی دانشنامه ای جدید را که ترجمه ای از دانشنامهٔ اسلام به همراه مدخل هایی تألیفی بود تحت عنوان دانشنامهٔ ایران و اسلام منتشر کرد که تا فعالیت آن تا جلد دهم ادامه یافت ولی با پیروزی انقلاب اسلامی ایران ادامهٔ کار متوقف شد و آخرین جلد آن را در سال ۱۹۸۰ میلادی منتشر کرد.
وبگاه رسمی
شب «بوعلی سینا» به سود دانشنامهٔ ایرانیکا
این دانشنامه به بررسی تاریخ و تمدن ایران در خاورمیانه، قفقاز، آسیای مرکزی و شبه قارهٔ هند می پردازد و همهٔ جنبه های تاریخ و فرهنگ ایران از جمله ادبیات و زبان های ایرانی را پوشش می دهد.
هنگامی که ویرایش دوم دانشنامه اسلام منتشر شد، احسان یارشاطر از برنارد لوئیس (یکی از ویراستاران ویرایش دوم دانشنامهٔ اسلام) پرسیده بود که «چرا مدخل های دانشنامه اسلام در رابطه با ایران (مثل مدخل احمدشاه قاجار) این قدر کم محتوا است؟» و لوئیس پاسخ داد که با نظر یارشاطر موافق بوده و علت آن ها مخالفت با ایران شناسی نیست بلکه کمبود پژوهشگر در زمینهٔ موضوعات ایران شناسی است. یارشاطر می گوید به همین خاطر ایدهٔ نوشتن دانشنامه ای برای خود ایرانی ها به ذهنش خطور کرد تا مطالبی که برای خود ایرانی ها مهم است، در این دانشنامه ثبت گردد.
یارشاطر در سال ۱۹۶۹ میلادی کوشید تا دانشنامهٔ اسلام به زبان فارسی ترجمه شود ولی به دلیل آنکه در مورد بسیاری از موضوعات مربوط به ایران، اطلاعات این دانشنامه را ناکافی می دانست، در سال ۱۹۷۵ میلادی دانشنامه ای جدید را که ترجمه ای از دانشنامهٔ اسلام به همراه مدخل هایی تألیفی بود تحت عنوان دانشنامهٔ ایران و اسلام منتشر کرد که تا فعالیت آن تا جلد دهم ادامه یافت ولی با پیروزی انقلاب اسلامی ایران ادامهٔ کار متوقف شد و آخرین جلد آن را در سال ۱۹۸۰ میلادی منتشر کرد.
wiki: دانشنامه ایرانیکا