دولت ابادی

( دولت آبادی ) یحیی ( حاج میرزا ) از رجال دوره اخیر ( ف. ۱۳۱۸ ه. ش. ) وی از پیشقدمان آزادی و مروج فرهنگ جدید بود و چند دوره در مجلس شورای ملی سمت نمایندگی داشت . از آثار اوست : کتاب ((علی ) ) برای کودکان (( حیات یحیی ) ) در تاریخ معاصر. یاصدیقه .یکی از بانوان بنیان گذار نهضت بانوان ایران . ( ف. ۱۳۱۴ ه. ش. ) وی در ۱۲۹۶ ه. ش .نخستین مدرسه دختران را در اصفهان دایر نمود و در سال ۱۲۹۹م. نشریه زنان ایران را تاسیس کرد. صدیقه بسال ۱۹۲۷ م. در رشته تعلیم و تربیت از دانشگاه پاریس فارغ التحصیل گردید.
منسوب به دولت آباد .

( دولت آبادی ) دولت آبادی. [ دَ / دُو ل َ ] ( ص نسبی ) منسوب به دولت آباد. مربوط و متعلق به دولت آباد. از مردم دولت آباد.
|| ( اِ مرکب ) قسمی کاغذ. ( یادداشت مؤلف ).

---

دولت آبادی.[ دَ ل َ ] ( اِخ ) حاجی میرزا یحیی دولت آبادی متولد 1279 هَ.ق. و متوفای 1318 هَ.ش. شاعر و نویسنده و از پیشقدمان فرهنگ نوین در ایران و مؤسس مدرسه سادات بود و در انجمن معارف و انجمن مکاتب ملیه ایران عضویت داشت و چندی نماینده مجلس بود. کتاب علی او درشرعیات سالها در مدارس تدریس می شد. در سال 1336 هَ.ش. وزارت فرهنگ جشن شصتمین سال تأسیس مدرسه سادات و تجلیل از مقام بانی آن را برپا نمود. کتاب تاریخ معاصر ( یا حیات یحیی ) از آثار اوست. ( از دایرة المعارف فارسی ). او شعر نیز می گفت و قطعه زیر از اوست :مادری بود پریشان احوال
عمر او بود فزون از پنجاه
زن بی شوهر واز حاصل عمر
یک پسر داشت شرور و بدخواه...
دیده بود او به بر مادر پیر
یک گره بسته زر گاه بگاه
شبی آمد که ستاند آن زر
بکندصرف عملهای تباه
مادر از دادن زر کرد ابا
گفت رو رو که گناه است گناه...
حمله آورد پسر تا گیرد
آن گره بسته زر خواه نخواه
مادر از جور پسر شیون کرد
بود از چاره چو دستش کوتاه
پسر افشرد گلوی مادر
سخت چندان که رخش گشت سیاه
نیمه جان پیکر مادر بگرفت
بر سر دوش ، بیفتاد به راه
برد در چاه عمیقی افکند
کز جنایت نشود کس آگاه
شد سرازیر پس از واقعه او
تا نماید به ته چاه نگاه
از ته چاه به گوشش آمد
ناله زار حزینی ناگاه
آخرین گفته مادر این بود:
«آخ فرزند نیفتی در چاه !»

---

دولت آبادی. [ دَ ل َ ] ( اِخ ) صدیقه دولت آبادی متولد 1264 هَ.ش. و متوفای 1341 هَ.ش. خواهر یحیی دولت آبادی و از پیشقدمان نهضت زنان ایران بود. او به سال 1927 م. در رشته تعلیم و تربیت از دانشگاه پاریس فارغ التحصیل گردید و پس از تحصیل در فرانسه به سال 1306 هَ.ش. به ایران بازگشت و در وزارت فرهنگ مشغول خدمت شد. وی نخستین مدرسه دخترانه را در سال 1296 هَ.ش. در اصفهان دایر نمود و در سال 1299 هَ.ش. نشریه «زبان زنان » نخستین نشریه زنان ایران را تأسیس کرد. نیز «شرکت خواتین اصفهان » را تأسیس نمود. و از سال 1315 هَ.ش. رئیس کانون بانوان بود.( از دایرة المعارف فارسی ) ( از فرهنگ فارسی معین ).