کلمه جو
صفحه اصلی

محمود افغان

فرهنگ فارسی

پسر میرویس از روسای طایفه غلجائی در سال ۱۱۳۴ ه.ق .بقصد تسخیر ولایات ایران از قندهار بیرون شد. ابتدا کرمان را گرفت سپس روی باصفهان نهاد. در نزدیکی گلون آباد با لشکریان شاه سلطان حسین جنگ کرد و آنانرا شکست داد و اصفهان را محاصره کرد و در ۱۴ محرم ۱۱۳۵ آن شهر ار گرفت . سرانجام کار او به جنون کشید و در یک روز سی ویک تن از شاهزادگان صفوی را کشت و خود او نیز در شعبان ۱۱۳۷ ه.ق .بدست اشرف پسر عموی خود کشته شد و اشرف جانشین او گردید .

لغت نامه دهخدا

محمود افغان. [ م َ دِ اَ ] ( اِخ ) پسر میرویس. رئیس طایفه غلجائی است. پس از مرگ پدر و قتل عم خود عبداﷲ وی افغانان ایرانی را در 1120 مغلوب کرد و سردار ایشان اسداﷲخان را کشت و این عمل را در چشم درباریان اصفهان خدمتگزاری جلوه داد. محمود در 1124 قصد تسخیر ایران کرد و به کرمان رسید لیکن لطفعلی خان والی فارس عم فتحعلی خان وزیر اعظم او را سخت شکست داد و به قندهار گریزاند. در سال 1124 هَ. ق. محمود بار دیگر از راه سیستان و کرمان و یزد به اصفهان حمله نمودو در 1124 آنجا را گرفت. وی در 1127 هَ. ق. به قتل رسید. رجوع به تاریخ عمومی اقبال ص 703 و 804 شود.

دانشنامه آزاد فارسی

محمود اَفْغان (۱۱۱۰ـ۱۱۳۷ق)
پسر میرویس افغان، رئیس طایفۀ غلجایی و پادشاه افغانی ایران . یک سال پس از مرگ پدرش، عموی خود عبدالعزیز را که جانشین میرویس شده بود، به قتل رسانید و پس از پیروزی بر اسدالله خان ابدالی و قتل او، از دربار صفویه، لقب حسینعلی خان گرفت و با استفاده از ضعف دولت صفوی ، کرمان را تصرف کرد و عازم تصرف اصفهان شد و در ۱۱۳۴ق پس از جنگ گلناباد اصفهان را محاصره کرد. شاه سلطان حسین سرانجام در ۱۲ محرم ۱۱۳۵ق در فرح آباد به نزد محمود آمد و تاج سلطنت را به او داد و وی در ۱۶ محرم وارد اصفهان شد و شاه سلطان حسین را به زندان انداخت و ارامنه را وادار به تسلیم کرد. او ۳۱ تن از بزرگان و شاهزادگان صفوی، به استثنای شاه سلطان حسین و محمدقلی خان شاملو، وزیر اعظم وی ، را قتل عام کرد. محمود با ظلم و تعدی و شقاوت فراوان حکومت کرد و با آن که توانست فارس را نیز مسخر سازد ولی در بعضی مناطق مثل بهبهان و کهگیلویه شکست خورد. ظلم فراوان او افغان ها را به شدت بر وی شوراند. از این رو پسر عموی او، اشرف افغان را از قندهار به اصفهان دعوت کرده و به ولیعهدی برگزیدند. سپس سر محمود را بریده و نزد اشرف فرستادند (۱۱۳۷ق).


کلمات دیگر: