کلمه جو
صفحه اصلی

آگین

فارسی به انگلیسی

full of, mixed with


فرهنگ معین

1 - ( اِ.) پُر، انباشته . 2 - در ترکیب با کلمات به معنی آلوده ، انباشته ، اندوده می آید: زهرآگین ، گوهرآگین .


لغت نامه دهخدا

آگین . (اِ) حشو. آکنه . جغبوت :
خود پرّ کبوتران مینوست
کآگین چهاربالش اوست .

خاقانی .


بهر آگین چاربالش اوست
هر پری کاین کبوتر افشانده ست .

خاقانی .


و اجزاء میان صدر و عَروض و ابتداو ضرب را حشو خوانند یعنی آگین میانه ٔ اول و آخر مصاریع. (المعجم ).
و این کلمه را بقیاس به آکندن و آکنه با تداول فعلی ، باید بکاف تازی خواند.

آگین . (پسوند) مرادف ِ آگِن و گِن و گین . درکلمات مرکبه ٔ با آن بمعانی آلود و آلوده آید، مانندعبیرآگین ، عنبرآگین ، مشک آگین ، زهرآگین :
بدخمه درون تخت زرین نهند
کله بر سرش عنبرآگین نهند.

فردوسی .


شکسته زلف تو تازه بنفشه ٔ طبریست
رخ و دو عارض تو تازه لاله و نسرین
تو لاله دیدی شمشادپوش و سنبل تاج
بنفشه دیدی عنبرسرشت و مشک آگین .

فرخی .


ز بس که عنبر و مشک است توده برتوده
دماغ دانش از اندیشه عنبرآگین است .

کمال اسماعیل .


|| مرصع. گوهردرنشانیده . گوهرآگین :
همه طشت زرین و سیمین بدی
چو زرین بدی گوهرآگین بدی .

فردوسی .


از آن تختها چند زرین بدی
چه مایه از او گوهرآگین بدی .

فردوسی .


رکابش دو زرین ، دو سیمین بدی
همان هر یکی گوهرآگین بدی .

فردوسی .


چنین هم بمشکوی زرین من
چه در خانه ٔ گوهرآگین من
پرستار باشد ده و دو هزار
همه پاک با طوق و با گوشوار.

فردوسی .


زآن جام گوهرآگین جمشید خورده حسرت
زآن رمح اژدهاسر ضحاک برده مالش .

خاقانی .


|| محشو. انباشته . ممتلی : عقیق آگین :
تا بدان وقتی که همچون گوی سیمین گشت سیب
نار همچون حقه ٔ گرد عقیق آگین شود.

فرخی .


|| مانند. گونه : طلسم آگین :
من بدین راه طلسم آگین همی کردم نگاه
در تفکر خیره مانده همچو شخص بی روان .

فرخی .


|| صاحب . دارا. مالک : عثرت آگین :
مر ترادین نبی خاص دبستانیست
دین کند جان ترا زنده و علم آگین .

ناصرخسرو.


کژکژی نفس عثرت آگین راست
راستی عقل عاقبت بین راست .

سنائی .


|| اندود. اندوده : زرآگین :
مدخلان را رکاب زرآگین
پای آزادگان نیابد سر.

رودکی .


|| پُر. بسیار: پندآگین . سحرآگین . غم آگین :
آن خوانده ای بخوان سخن حجت
رنگین برنگ معنی و پندآگین .

ناصرخسرو.



آگین . (ص ) پُر :
همه کاخ تابوت بد سربسر
غنوده بصندوق در شیر نر
تو گفتی که سام است با یال و سفت
غمین شد ز جنگ اندر آمد بخفت
بپوشید بازش بدیبای زرد
سر تنگ تابوت را سخت کرد
همی گفت اگر دخمه زرین کنم
ز مشک سیه گِردَش آگین کنم
چو من رفته باشم نماند بجای
وگرنه مرا خود جز این نیست رای .

فردوسی .


|| فربه . مقابل لاغر. (برهان ).

فرهنگ عمید

۱. پشم، پنبه، پَر، و امثال آن که درون تشک، بالش، و لحاف را با آن‌ها پر می‌کنند: ◻︎ بهر آ گینِِ چاربالش اوست / هر پَری کاین کبوتر افشانده‌ست (خاقانی: ۸۲).
۲. (بن مضارعِ آگنیدن) = آگنیدن
۳. پُر؛ انباشته؛ آلوده (در ترکیب با کلمۀ دیگر): زهرآگین، عبیرآگین، عنبرآگین، مشک‌آگین، ◻︎ رکیبش دو زرین، دو سیمین بُدی / همان هریکی گوهرآگین بُدی (فردوسی: ۶/۳۷۴).



کلمات دیگر: