رضا طاهری (متولد ۱ مرداد ۱۳۵۵ - بندر کنگان) شاعر و نویسنده ایرانی می باشد. بیشتر شعر سپید و شعر آزاد می سراید؛ و تاکنون چهار مجموعه شعر و هشت کتاب از او به چاپ رسیده است.
از آنجا که به گفته ابن خلدون گذشته با آینده چون آب با آب برابر است، ضرورت نوشتن کتابی برای معرفی خلیج فارس، بنادر قدیمی آن و تاریخ عروس بنادر تجاری جهان سیراف، شهر سندباد بحری، در مقایسه با وضعیت امروز الزامی به نظر می رسید، از این رو در این کتاب با بررسی و تفحص و غور در بیش از ۳۰۰ کتاب معتبر و مرجع تاریخی و تحقیقات میدانی تلاش شده است، پیشینه مردمان حاشیه خلیج فارس به ویژه شهرستان کنگان از هزاره های پیشین تا امروز بررسی شود، تا در کنار توسعه صنعت نفت، هویت تاریخی این مردم به فراموشی سپرده نشود و حضور صنعت جدید موجب از هم گسیختگی بافت فرهنگی نشود، شاید با یادآوری گذشته شاهد توسعه یکپارچه، متوازن و آگاهانه در حاشیه خلیج فارس باشیم.
در این کتاب خلاصه وار تاریخ ایران و خلیج فارس بررسی می شود و آن گاه به صورت جزیی تر به تاریخ سواحل خلیج فارس و سپس منطقه ای بنام شیبکوه خلیج فارس (واقع در جنوب شرق استان بوشهر و در حد فاصل کوه های زاگرس تا دریای خلیج فارس که بنک و کنگان تا گاوبندی را فرا می گیرد) پرداخته می شود.
موضوعات این کتاب در سه بخش تنظیم شده است: در بخش اول تمدن سیراف تا دوران زوال است که به ناگزیر خلاصه ای از وضعیت دریای فارس را به آن افزوده شده و نگاهی نیز به دیگر بندرها و شهرهای خلیج فارس دارد.
بخش دوم که حدود۴۰ درصد حجم کتاب است به تاریخ کنگان پس از دوران ویرانی سیراف و از دوران صفویه تا معاصر اختصاص داده شده است، این کتاب معرفی بنادر و سواحل جنوبی خلیج فارس، پسکرانه خلیج فارس و وضعیت تاریخی ایران در هر دوره را به صورت تحلیلی ارائه داده است.
علاوه بر این دو بخش، برای معرفی کامل تر بنادر شیبکوه، مطالبی را با عنوان بخش سوم (ضمیمه ها) به آن پرداخته شده، کارنامه نفت ایران، کارنامه گاز در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس، کارنامه مروارید، معرفی شناورهای چوبی دریایی ایران انواع لنج، از بازرگانی تا سلطه گری کشورهای اروپایی در خلیج فارس، خانوده های عرب مهاجر از سواحل جنوبی به سواحل شمالی خلیج فارس، نگاهی به بندر کنگان در حال حاضر و همسایگان آن از نوشته های بخش ضمیمه اند. و و و و
این کتاب جز کتاب های برگزیده جهت شرکت در نمایشگاه بین المللی فرانکفورت آلمان در سال ۹۳ می باشد. هم زمان با روز ملی خلیج فارس و پنجمین جشنواره بین المللی فرهنگی هنری خلیج فارس سال ۹۴ از این کتاب رونمایی شد.
مهمترین اثر وی در زمینه جغرافیای تاریخی جنوب از مروارید تا نفت / تاریخ خلیج فارس/ از بندر سیراف تا کنگان و عسلویه می باشد. رضا طاهری در کنار شعر و شاعری و پژوهش در تاریخ جغرافیا که وجه غالب کار اوست به ترجمه ی شعر نزار قبانی از عربی به فارسی و همچنین همراهی با گروه های تئاتر نیز پرداخته است.
رضا طاهری عنوان منتخبی در جشنواره شعر و قصه دانشجویان کشور در سال ۷۸ و ۷۹ (در همدان و سمنان)، و برگزیده استانی دومین جشنواره بین المللی شعر فجر را در کارنامه ادبی خویش دارد.
وی پیشنهاد می کند برای نامگذاری روزها بر اساس سنت ایرانی تلفیقی از گاه شمار جلالی و باستانی مورد نظر قرار گیرد در این روش تعداد روزهای ماه بر مبنای تقویم جلالی حساب شده مثلا شش ماه اول همان ۳۱ روز باشد و روزهای نامگذاری شده باستانی بر پایه ی نامگذاری کهن ماه های ۳۰ روزه نامگذاری شود و روز ۳۱ ماه نیز نامگذاری جدید شود. در این روش ۵ یا ۶ روز به آخر سال نمی رود. مثلا سپندارمذ برابر ۵ اسفند به بهمن ماه منتقل نمی شود یا هرمزدروز و شب یلدا دقیقا با تقویم جلالی و منطبق با گاه شماری طبعیت در تقویم خواهد بود. و با همین شکل گاهنبارها نیز با گاه شماری طبیعی خود همراه می شوند. ایشان تیرگان را برابر نام کهنش و در روز ۱۳تیر در تقویم جلالی می داند نه ۱۰ تیر و می نویسد: «از جمله ۶ گاهنبار مهم مِیدیوشَهم به معنی «میان تابستان» است که جشن برداشت خرمن نیز بوده است. افزون بر تیر روز ۱۵ تیرماه(۱۰۵ روز از سال گذشته) بتیکان (دی به مهر) جشن می گرفته اند، آفرینش آب در این گهنبار رخ داده است. در بندهشن آمده است: «دیگر، آب را آفرید به پنجاه و پنج روز که از روز مهر، ماه اردیبهشت است تا روز آبان، ماه تیر، پنج روز درنگ کرد تا روز دی به مهر. آن پنج روز گاهنبار و آن را نام مدیوشم (فرنبغ دادگی، ترجمه بهار، ۱۳۷۵، ص ۴۱)» در اوستا، کردهٔ چهارم می خوانیم: «تشتر، ستارهٔ رایومند فرهمند را می ستاییم؛ که شتابان به سوی فراخکرت بتازد چون آن تیرِ در هوا پَران که آرش تیرانداز - بهترین تیرانداز ایرانی -از کوه «اَیریو خشتوثَ» به سوی کوه «خوانونـَت» بینداخت… آن گاه آفریدگار اهوره مزدا بدان دمید، پس آنگاه آب و گیاه، مهر فراخ چراگاه، آن را راهی پدید آوردند. (دوستخواه، ج ۱، ص ۳۳)» «جشن تیرگان» از بزرگ ترین جشن های ایران باستان است در ستایش و گرامی داشت «تیشتـَر» (تِشتـَر- تیر-شباهنگ- شِعرای یَمانی)، ستارهٔ باران آور در باورهای مردمی، و درخشان ترین ستارهٔ آسمان که در نیمهٔ دوم سال، هم زمان با افزایش بارندگی ها، در آسمان سرِ شبی دیده می شود. جشن تیرگان در آیین های آب پاشی (آب ریزان یا آب پاشان)، فال کوزه، روز آرش شیواتیر و نویسندگان و دست بند تیر و باد نمود بارزد دارد.»
از آنجا که به گفته ابن خلدون گذشته با آینده چون آب با آب برابر است، ضرورت نوشتن کتابی برای معرفی خلیج فارس، بنادر قدیمی آن و تاریخ عروس بنادر تجاری جهان سیراف، شهر سندباد بحری، در مقایسه با وضعیت امروز الزامی به نظر می رسید، از این رو در این کتاب با بررسی و تفحص و غور در بیش از ۳۰۰ کتاب معتبر و مرجع تاریخی و تحقیقات میدانی تلاش شده است، پیشینه مردمان حاشیه خلیج فارس به ویژه شهرستان کنگان از هزاره های پیشین تا امروز بررسی شود، تا در کنار توسعه صنعت نفت، هویت تاریخی این مردم به فراموشی سپرده نشود و حضور صنعت جدید موجب از هم گسیختگی بافت فرهنگی نشود، شاید با یادآوری گذشته شاهد توسعه یکپارچه، متوازن و آگاهانه در حاشیه خلیج فارس باشیم.
در این کتاب خلاصه وار تاریخ ایران و خلیج فارس بررسی می شود و آن گاه به صورت جزیی تر به تاریخ سواحل خلیج فارس و سپس منطقه ای بنام شیبکوه خلیج فارس (واقع در جنوب شرق استان بوشهر و در حد فاصل کوه های زاگرس تا دریای خلیج فارس که بنک و کنگان تا گاوبندی را فرا می گیرد) پرداخته می شود.
موضوعات این کتاب در سه بخش تنظیم شده است: در بخش اول تمدن سیراف تا دوران زوال است که به ناگزیر خلاصه ای از وضعیت دریای فارس را به آن افزوده شده و نگاهی نیز به دیگر بندرها و شهرهای خلیج فارس دارد.
بخش دوم که حدود۴۰ درصد حجم کتاب است به تاریخ کنگان پس از دوران ویرانی سیراف و از دوران صفویه تا معاصر اختصاص داده شده است، این کتاب معرفی بنادر و سواحل جنوبی خلیج فارس، پسکرانه خلیج فارس و وضعیت تاریخی ایران در هر دوره را به صورت تحلیلی ارائه داده است.
علاوه بر این دو بخش، برای معرفی کامل تر بنادر شیبکوه، مطالبی را با عنوان بخش سوم (ضمیمه ها) به آن پرداخته شده، کارنامه نفت ایران، کارنامه گاز در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس، کارنامه مروارید، معرفی شناورهای چوبی دریایی ایران انواع لنج، از بازرگانی تا سلطه گری کشورهای اروپایی در خلیج فارس، خانوده های عرب مهاجر از سواحل جنوبی به سواحل شمالی خلیج فارس، نگاهی به بندر کنگان در حال حاضر و همسایگان آن از نوشته های بخش ضمیمه اند. و و و و
این کتاب جز کتاب های برگزیده جهت شرکت در نمایشگاه بین المللی فرانکفورت آلمان در سال ۹۳ می باشد. هم زمان با روز ملی خلیج فارس و پنجمین جشنواره بین المللی فرهنگی هنری خلیج فارس سال ۹۴ از این کتاب رونمایی شد.
مهمترین اثر وی در زمینه جغرافیای تاریخی جنوب از مروارید تا نفت / تاریخ خلیج فارس/ از بندر سیراف تا کنگان و عسلویه می باشد. رضا طاهری در کنار شعر و شاعری و پژوهش در تاریخ جغرافیا که وجه غالب کار اوست به ترجمه ی شعر نزار قبانی از عربی به فارسی و همچنین همراهی با گروه های تئاتر نیز پرداخته است.
رضا طاهری عنوان منتخبی در جشنواره شعر و قصه دانشجویان کشور در سال ۷۸ و ۷۹ (در همدان و سمنان)، و برگزیده استانی دومین جشنواره بین المللی شعر فجر را در کارنامه ادبی خویش دارد.
وی پیشنهاد می کند برای نامگذاری روزها بر اساس سنت ایرانی تلفیقی از گاه شمار جلالی و باستانی مورد نظر قرار گیرد در این روش تعداد روزهای ماه بر مبنای تقویم جلالی حساب شده مثلا شش ماه اول همان ۳۱ روز باشد و روزهای نامگذاری شده باستانی بر پایه ی نامگذاری کهن ماه های ۳۰ روزه نامگذاری شود و روز ۳۱ ماه نیز نامگذاری جدید شود. در این روش ۵ یا ۶ روز به آخر سال نمی رود. مثلا سپندارمذ برابر ۵ اسفند به بهمن ماه منتقل نمی شود یا هرمزدروز و شب یلدا دقیقا با تقویم جلالی و منطبق با گاه شماری طبعیت در تقویم خواهد بود. و با همین شکل گاهنبارها نیز با گاه شماری طبیعی خود همراه می شوند. ایشان تیرگان را برابر نام کهنش و در روز ۱۳تیر در تقویم جلالی می داند نه ۱۰ تیر و می نویسد: «از جمله ۶ گاهنبار مهم مِیدیوشَهم به معنی «میان تابستان» است که جشن برداشت خرمن نیز بوده است. افزون بر تیر روز ۱۵ تیرماه(۱۰۵ روز از سال گذشته) بتیکان (دی به مهر) جشن می گرفته اند، آفرینش آب در این گهنبار رخ داده است. در بندهشن آمده است: «دیگر، آب را آفرید به پنجاه و پنج روز که از روز مهر، ماه اردیبهشت است تا روز آبان، ماه تیر، پنج روز درنگ کرد تا روز دی به مهر. آن پنج روز گاهنبار و آن را نام مدیوشم (فرنبغ دادگی، ترجمه بهار، ۱۳۷۵، ص ۴۱)» در اوستا، کردهٔ چهارم می خوانیم: «تشتر، ستارهٔ رایومند فرهمند را می ستاییم؛ که شتابان به سوی فراخکرت بتازد چون آن تیرِ در هوا پَران که آرش تیرانداز - بهترین تیرانداز ایرانی -از کوه «اَیریو خشتوثَ» به سوی کوه «خوانونـَت» بینداخت… آن گاه آفریدگار اهوره مزدا بدان دمید، پس آنگاه آب و گیاه، مهر فراخ چراگاه، آن را راهی پدید آوردند. (دوستخواه، ج ۱، ص ۳۳)» «جشن تیرگان» از بزرگ ترین جشن های ایران باستان است در ستایش و گرامی داشت «تیشتـَر» (تِشتـَر- تیر-شباهنگ- شِعرای یَمانی)، ستارهٔ باران آور در باورهای مردمی، و درخشان ترین ستارهٔ آسمان که در نیمهٔ دوم سال، هم زمان با افزایش بارندگی ها، در آسمان سرِ شبی دیده می شود. جشن تیرگان در آیین های آب پاشی (آب ریزان یا آب پاشان)، فال کوزه، روز آرش شیواتیر و نویسندگان و دست بند تیر و باد نمود بارزد دارد.»
wiki: رضا طاهری