کلمه جو
صفحه اصلی

غایه الاتقان فی تدبیر بدن الانسان

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] «غایه الاتقان فی تدبیر بدن الانسان» تالیف صالح بن نصرالله بن سلوم حلبی، رئیس الاطباء حکومت عثمانی (متوفی 1080ق) است. این کتاب که برای سلطان عثمانی شهرخان بن ابراهیم خان نگاشته شده از جامع ترین نگاشته های بر جای مانده از اطبا و پزشکان سنتی قلمرو وسیع امپراطوری عثمانی است.
کتاب مشتمل بر مقدمه مصحح، مقدمه مؤلف و چهار مقاله است. مقاله اول در امراض سر و شامل 101 فصل، مقاله دوم در امراض ریه و شکم و شامل 143 فصل و مقاله سوم در بیماری های زنان و اطفال در 87 فصل و مقاله چهارم در بیماری های که به عضو خاصی اختصاص ندارد. این مقاله شامل دو باب (باب اول در تب ها مشتمل بر 27 فصل و باب دوم در اورام مشتمل بر 67 فصل) و نیز یک باب مستقل دیگر در زمینه سموم و گزش حیوانات سمی و در پایان درباره اوزان و مقادیر مورد استفاده در کتب طبی است.
این اثر توسط یکی از ماهرترین پزشکان دربار امپراطوران عثمانی نگاشته شده، از این رو جایگاه علمی این اثر بازگوکننده سطح علمی دانش طب در بخشی از قلمرو اسلامی آن روزگار است.
موید اهمیت و اعتبار این اثر و اقبال به آن، ترجمه آن به زبان ترکی است. یک نسخه از این کتاب به زبان ترک با عنوان غایه البیان فی تدبیر الانسان در کتابخانه آستان قدس رضوی وجود دارد که با محتوای کتاب حاضر همخوانی دارد.
این اثر علاوه بر جامعیت آن در حوزه درمان بیماری ها، اثر قابل استفاده برای اطبای طب سنتی است که مؤلف با بیانی روان به بررسی اسباب و علائم بیماری ها و اقسام آنها پرداخته است و در ادامه درمان و شیوه معالجه آنها را بیان کرده است.


کلمات دیگر: