سرپایان

زیررده ناتیلوئیده (Nautiloidea)
†Plectronocerida
†Ellesmerocerida
†Actinocerida
†Pseudorthocerida
†Endocerida
†Tarphycerida
†Oncocerida
†Discosorida
ملوانک سانان
†راست شاخچه سانان
†Ascocerida
†Bactritida
زیررده †آمونیت
زیررده نیام داران (Coleoidea)
سَرپایان (Cephalopods) رده ای از جانوران شاخهٔ نرم تنان هستند. به آن ها سرپاوَران هم گفته شده است.ویژگی سرپایان، قرینه بودن دو بخش بدن، داشتن سر برجسته، و داشتن بازو یا شاخک است. همگی سرپایان دریازی هستند. از آنجا که سرپایان قادر به ترشح مرکب از بدن خود هستند ماهیگیران به آن ها ماهی های مرکب می گویند.

سَرْپایان (cephalopoda)
سَرْپایان
سَرْپایان
سَرْپایان
سَرْپایان
سَرْپایان
رده یا گروهی از نرم تنان دریایی شکارچی، دارای دهان و سری احاطه شده با بازوها. سرپایان زیرک ترین، سریع ترین، و بزرگ ترین جانوران فاقد ستون مهره اند. بعضی از آن ها نور نظرگیری تولید می کنند و در اعماق دریا زندگی می کنند. سرپایان تکامل یافته ترین دستگاه عصبیو دستگاهحسیرا در بین بی مهره گاندارند. چشم برخی از آن ها بسیار شبیه چشم مهره داراناست. نمونه هایی از سرپایان عبارت اند از اسکوئید (ماهی مرکب)، اختاپوس (هشت پا) و کاتل فیش (سپیداج). صدف در اغلب سرپایان تحلیل رفته است یا اصلاً وجود ندارد. سرپایان معمولاً با جُبّه و به کمک بازوی شناور حرکت می کنند، اما می توانند آب را از سیفونخود به صورت فواره بیرون بفرستند و با حرکتی جت مانند خود را عقب بکشند. ماهی مرکب می تواند با سرعت یازده کیلومتر در ساعت از دست شکارچی ها بگریزد. سرپایان بسیار سریع رشد می کنند و احتمالاً در یک سالگی بالغ می شوند. هشت پای مادۀ معمولی پس از جفت گیری ۱۵۰هزار تخم می گذارد و حدود شش هفته برای خارج شدن بچه ها منتظر می ماند. پس از تفریخ(بیرون آمدن بچه ها از تخم)، هشت پای ماده می میرد. اگرچه عادات تولید مثلیبسیاری از سرپایان مشخص نیست، به نظر می رسد مرگ پس از تخم ریزی در بین آن ها متداول باشد. اسکوئید (ماهی مرکب) هومبولت، با نام علمی Dosidicus giges، ممکن است به طول۳.۵ متر برسد و وزنی بیش از ۱۳۰ کیلوگرم پیدا کند. اطلاعات کمی راجع به اسکوئید (ماهی مرکب) غول آسا، Architeuthis dux، در دست است. بزرگ ترین نمونۀ صید شده بیست متر طول و حدود یک تُن وزن داشته است.