کلمه جو
صفحه اصلی

پراکریت

دانشنامه عمومی

پراکریت (به سانسکریت: prākṛta प्राकृत) نام گروهی از زبان های هندوآریایی میانه است. واژهٔ پراکریت در زبان سانسکریت معنای جداشدهٔ از یک سرچشمه را می رساند.
زبان های هندوایرانی
زبان های هندوآریایی
پراکریت
زمانی که دین بودایی و دین جینی در هند گسترش پیدا کردند و از حمایت های دولتی برخوردار بودند، به تدریج زبان سانسکریت از جایگاه نخست خود نزول پیدا کرد و جای خود را به زبان های پرکریت داد. این زبان در نتیجهٔ جذب مردمان بومی منطقه که عمدتاً دراویدی ها بوده اند، با اقوام هندوایرانی که به زبان سانسکریت تلکم می کرده اند، به عنوان یک زبان جدید به وجود آمده است.
پراکریت زبانی ادبی بوده و از پشتیبانی پادشاهان هند باستان بهره مند بوده است، در مقابل روحانیت راست کیش هندو گرایشی بدین زبان نداشته اند. کهن ترین نمونهٔ دردست از استفاده از پراکریت مربوط به اشوکا پادشاه نیرومند هندوستان است. گونه های متمایزی از پراکریت در بخش های مختلف هندوستان باستان از سوی پادشاهان بومی مورد پشتیبانی قرارگرفته و به کار رفته است.
Wikipedia contributors, "Prakrit," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Prakrit&oldid=503335811 (accessed September 15, 2012).

دانشنامه آزاد فارسی

پراکْریت
(به معنای «طبیعی» یا «معمولی») از زبان های هندی میانه که از سانسکریت به مفهوم «پالایش یافته» مشتق شده است و نیای زبان های رایج در شبه قارۀ هند مثل پنجابی، هندو، بنگالی، گجراتی و مراتی به حساب می آید. امروزه زبان بومی و عمومی هندی هاست. پراکریت سه مرحله را پشت سر گذاشته است. مرحلۀ اول در بخش های مرکزی هند سخنگو داشت. ویژگی پراکریت در این مرحله و مراحل بعدی، ساده کردن اصطلاحات گوناگون، حذف همخوان های خشن و مصوت های دوگانه و نیز ساده سازی شکل های دستوری پیچیده سانسکریت است. مرحلۀ دوم پراکریت پالی نامیده می شود. این زبان به عنوان زبان رایج در نوشته های مذهبی آیین بودا به کار می رفت. آنان نمایش نامه های خود را به زبان های گوناگون پراکریت می نوشتند. مثلاً در یک نمایش نامه برای شخصیت آسمانی یا درباری از زبان سانسکریت و برای شخصیت های دیگر از گویش های مختلف پراکریت استفاده می شد به طوری که گاهی در یک نمایش نامۀ واحد دَه شکل از پراکریت عرضه می شد. ماهاراستری شکل دیگر پراکریت بود که دارای ادبیات ویژۀ خود است.


کلمات دیگر: