کوارک شگفت

کوارک شگفت (نماد : s) که از نظر سبکی در میان انواع کوارک ها سومین است، نوعی ذره بنیادی است. کوارک شگفت را می توان درون هادرون ها یافت که ذرات زیراتمی متشکل از کوارک هستند. نمونه هایی از هادرون هایی که شامل کوارک شگفت هستند، عبارت اند از : کائون (K)، مزون دی شگفت (Ds) و باریون سیگما (Σ)
ماده شگفت(تشکیل شده از:یک کوارک شگفت، یک کوارک بالاویک کوارک پایین)
ذره امگا(از سه کوارک شگفت تشکیل شده است و گاهی بجای یکی از سه کوارک، کوارک افسون قرار می گیرد)
K− (تشکیل شده از یک کوارک شگفت و یک پاد کوارک بالا)
پاد ذره, K+ (تشکیل شده از یک کوارک بالا و یک پاد کوارک شگفت)
The K0 (تشکیل شده است از پاد کوارک شگفت و کوارک پایین)
پاد ذره \overline{K^0} (تشکیل شده است از کوارک شگفت و پاد کوارک پایین)
هیپرون ها:Σ و Λ یک کوارک شگفت دارند٬ Ξ دو کوارک شگفت دارد و Ω از سه کوارک شگفت تشکیل شده است.
۷۰۰۱۹۵۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠۹۵+۵−۵ MeV/c۲
این کوارک به همراه کوارک افسون، نسل دوم ماده را تشکیل می دهند و بار الکتریکی آن ۱⁄۳e- و جرمی برابر ۷۰۰۱۹۵۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰♠۹۵+۵−۵ MeV/c۲ دارد.مانند سایر کوارک ها، کوارک شگفت یک فرمیون بنیادی اسپین-۱⁄۲ است و با هر ۴ نیروی بنیادی برهم کنش دارد. پادذره آن پادکوارک شگفت نامیده می شود (گاهی به آن کوارک پادشگفت یا فقط پادشگفت هم گفته می شود) که تنها تفاوتش با کوارک شگفت در این است که برخی از ویژگیهای آن مقدار برابر با علامت مخالف با کوارک شگفت دارد.
نخستین ذره حاوی کوارک شگفت در سال ۱۹۴۷ کشف شد (کائون)، اما وجود کوارک شگفت (به همراه کوارک بالا و کوارک پایین) در سال ۱۹۶۴ توسط موری گل-مان و جرج زویگ برای توضیح روش طبقه بندی راه هشت گانه هادرون ها پیشنهاد شد. این کوارک نخستین بار به صورت تجربی در سال ۱۹۶۸ در آزمایشگاه ملی شتاب دهنده اسلاک و در آزمایش پراکندگی ناکشسان ژرف کشف شد.