اقتصاد خرد

اقتصاد خرد (به انگلیسی: Microeconomics) شاخه ای از علم اقتصاد است که به مطالعه منحصر به فرد اقتصاد، تجزیه و تحلیل بازار، رفتار مصرف کنندگان و خانوارها و بنگاه ها می پردازد و اساس آن مدل های ریاضی است. اقتصاد خرد چگونگی رفتار انسان ها و انتخاب هایشان را در سطح واحدهای خرد یا کوچک اقتصادی مانند یک فرد، یک بنگاه، یک صنعت یا بازار یک کالای خاص بررسی می کند و به چگونگی تعامل بین خریداران و مصرف کنندگان و عوامل مؤثر در انتخاب خریداران می پردازد. اقتصاد خرد به خصوص به الگوی عرضه و تقاضا برای کالاها و خدمات و همچنین تعیین قیمت خروجی در بازارهای خاص توجه دارد و معمولاً در بازارهایی که در آن کالاها در حال خرید و فروش هستند کاربرد دارد.
کالای مکمل و کالای جانشین: کالاهای مکمل کالاهایی هستند که به موازات یکدیگر مورد تقاضا واقع می شوند، مثل اتومبیل و لاستیک اتومبیل. کالاهای جانشین به آن دسته از کالاها اطلاق می شود که بتوانند جانشین یکدیگر شوند مثل فندک به جای کبریت.
کالای مادی و کالای غیرمادی: کالاها بر دو نوع هستند: یا مادی اند (مثل نان و کره و اتومبیل) یا غیرمادی اند یعنی خدماتی هستند (مثل خدمات مشاوره ای، خدمات بانکی و بیمه).
اقتصاد خرد یا اقتصاد میکرو راجع به رفتارهای گروه های انفرادی است، حال آنکه اقتصاد کلان یا ماکرو، رفتارهای اقتصادی در سطح کلی را مورد بررسی قرار می دهد. اقتصاد خرد، مباحثی چون رفتار مصرف کننده، رفتار تولیدکننده و چگونگی تعیین قیمت در بازارهای مختلف را دربر می گیرد. حال آنکه اقتصاد کلان، تغییرات متغیرهای اقتصادی از قبیل درآمد ملی، سطح اشتغال و سطح عمومی قیمت ها را مورد مطالعه و تحلیل قرار می دهد.
یکی از اهداف اقتصاد خرد بررسی بازار و برقرار کردن یک رابطهٔ نسبی پولی بین کالاها و خدمات است. همچنین به بررسی موارد شکست بازار (مواردی که بازار قادر به تولید نتیجهٔ مطلوب و درخور نبوده) می پردازد و تئوری هایی را برای داشتن یک بازار رقابتی شرح می دهد.
در نظریه عرضه و تقاضا معمولاً فرض بر این قرار داده می شود که فضا کاملاً رقابتی است. این بدین معناست که خریداران و فروشندگان بسیاری در بازار وجود دارند و هیچ کدام از آن ها نمی توانند بر قیمت ها تأثیر بگذارند. در معادلات زندگی واقعی این فرض با مشکل مواجه است زیرا بسیاری از خریداران و فروشندگان این توانایی را دارند که بر قیمت ها تأثیرگذار باشند. در خصوص نظریهٔ عرضه و تقاضا در اغلب موارد تجزیه و تحلیل پیچیده ای نیاز است تا بتوان یک مدل عرضه و تقاضا ارائه داد.

اقتصاد خُرد (microeconomics)
شاخه ای از اقتصاد، برای مطالعه دربارۀ واحدهای انفرادی تصمیم گیرنده در اقتصاد. این واحدها عبارت اند از مصرف کننده، مؤسسه، یا صنعت. اقتصاد خُرد، برخلاف اقتصاد کلان، چگونگی عملکرد بازارهای مختلف و چگونگی انتخاب های تولیدکنندگان و مصرف کنندگان و پیامدهای این انتخاب ها را بررسی می کند. این بررسی ها از طریق تجزیه و تحلیل چگونگی تعیین قیمت کالاها و مقدار کالاهایی که خرید و فروش می شوند صورت می گیرند. به بیان ساده، اقتصاد خرد در وهلۀ اول، بازاری را تجزیه و تحلیل می کند که در آن رقابت کامل حاکم است، یعنی یک وضعیت نظری که فقط هنگامی وجود دارد که هیچ تولیدکننده یا مصرف کننده ای نتواند به تنهایی تأثیری بر قیمت بازار داشته باشد. در دنیای واقعی، بنابه دلایل مختلف (وجود انحصار، موانع تجارت، و نظیر این ها) همیشه رقابت ناقص است و اقتصاد خُرد، تأثیر این وضعیت بر دستمزدها و قیمت ها را بررسی می کند. زیربنای این موضوعات و سایر مطالب مربوط به اقتصاد خُرد، مفهوم بهینگی یا مطلوبیت است که اولین بار ویلفردو پارتو در قرن ۱۹ آن را مطرح کرد. استنباط پارتو از کارآمدترین وضعیت یک اقتصاد، که در آن تخصیص مجدد منابع بدون ضرر به موقعیت شخص دیگر امکان ندارد، بسیار نافذ و مهم بوده است.