هلیوس

هلیوس (به یونانی: Ἥλιος)، (به انگلیسی: Helios) در اساطیر یونانی، ایزد و نماد خورشید است. او همچنین حامی و نگهبان سوگندها و موهبت بینایی به شمار می رفت. او پسر تیتان هیپریون و تئا، برادر سلنه (ماه) و ائوس (سپیده دم) بود. از همسرش پرسه (یکی از اوکئانیدها) و دیگر معشوقه هایش فرزندان بسیاری داشت. او و پرسه صاحب سه فرزند به نام های آئیتس، پاسیفائه و کیرکه شدند. نام یکی از پسرانش فایتون بود. با گذشت زمان هلیوس، به طور فزاینده ای با ایزد روشنایی آپولون نسبت داده شد. اگرچه با وجود عقایدی که داشتند، آن ها به عنوان دو ایزد مجزا از یکدیگر تصور می شدند، چون هلیوس یک تیتان بود و در طرف دیگر آپولون یکی از المپ نشینان به حساب می آمد. «در واقع رومیان اولین بار هلیوس را باض آپولون یکی پنداشتند تا برای دو ایزد مجزای نور و روشنی قربانی نکنند»هلیوس قابل قیاس با سول در اساطیر روم باستان است.
آابپتجچخدرزژسشفکگلمنوهی
هلیوس هر صبح در سپیده دم با ارابه آتشین چهار اسبهٔ خود از شرق راه می افتاد و تا غروب در آسمان ها می راند. از آنجایی که هلیوس تمام طول روز در آسمان می تاخت و از بالا به زمین نگاه می کرد، مردم معتقد بودند او همه چیز را بر روی زمین دیده و می شنود، بنابراین ایزدان و انسان ها، او را گواه بر اتفاقات مختلف یا سوگندهای یاد شده می دانستند. هلیوس یکبار اجازه داد پسرش فایتون هدایت ارابه اش در آسمان را به عهده بگیرد، اما این جوان بی تجربه کنترل اسب ها را از دست داد و به سوی مرگ رهسپار شد. هلیوس به شکل جوانی خوش سیما، بدون ریش که شنلی بنفش به تن داشت و هاله ای درخشان به شکل تاج در دور سرش بود، تصویر می شد. نمادهای مرتبط با او شلاق و زمین هستند و خروس و عقاب برایش حیوان هایی مقدس بودند.

هِلیوس (Helios)
هِلیوس
(در اساطیر روم: سُل) در اساطیر یونان، خدای آفتاب. یکی از تیتانها که ارابۀ خورشید را در آسمان می کشید. پدر فایتونبود، که نزدیک بود زمین را به آتش کشد. از قرن ۵پ م به بعد، او را با آپولونهمانند می دانستند. در تبارنامۀ او آمده است که هوپریونو تئااز تیتان ها بودند و خواهرانش سِلِنه، الهۀ ماه و ائوس، الهۀ سپیده دم، بود. با پِرسه، دختر اوکئانوس، خدای رودها، ازدواج کرد و از او صاحب ساحره ای به نام سیرسهو همچنین پاسیفائهشد، که بعدها به همسری مینوس، شاه کرت، درآمد و مینوتوررا به دنیا آورد. فایتون پسر او از کلومنهبود. وصف هومر در اودیسهاز هلیوس بدین قرار است: «او از اوکئانوس، رودی که گمان می رفت دور زمین جریان دارد، از شرق برخاست، آسمان ها را پیمود و پس از آن که همه چیز را در مسیرش دید و شنید، در غرب دراکسئانوس فرو رفت». نویسندگان دوره های بعد، کاخ های مجللی را در شرق و غرب توصیف کرده اند که او سوار بر گردونه ای آتشین در حالی که چهار اسب آن را می کشیدند و در جزایر آمرزیدگانچرا می کردند، میان آن ها در حرکت است. او بر دنیای روشنایی نظارت داشت و شاهد ربوده شدن پرسفونهو بردن او به جهان مردگان و پیمان شکنی های متعدد خدایان بود. هلیوس در خان دهم هرکول(دزدیدن گاوهای هیولایی به نام گِریون)، قایقی طلایی به این قهرمان داد که توانست با آن به اروتیا، جزیره ای در انتهای جهان، برود. هلیوس شجاعت هرکول را ستود، زیرا که خورشید را به سبب تابش تند آن هدف تیر قرار داده بود. جزیرۀ تریناکیابرای هلیوس مکانی مقدس بود و عده ای عقیده داشتند که دخترانش، فایتوساو لامپتا، در آن از احشام و رمه های او مراقبت می کردند. به روایت هومر در اودیسه، همراهان اودیسئوس/اولیس این گاوها را کشتند و سپس به انتقام زئوسگرفتار و در دریا غرق شدند. هلیوس را در سراسر یونان و رودسمی پرستیدند و کولوسوس رودسرا در آن جزیره به افتخار او برپا کردند. در دوره های بعد، علاوه بر آپولو با میترا، خدای روشنایی ایرانیان، نیز همانند دانسته شد.