نیایش

نیایش یا دُعا شکلی از رفتار دینی است که هدف از آن، جستن ارتباط با موجودیتی است که فردِ نیایشگر او را به عنوان آفریدگار خود یا موجودی روحانی در نظر می گیرد. فرد نیایشگر در دعاهای خود معمولاً خواسته ای را از مخاطبِ نیایش خود طلب می کند یا از مخاطبِ دعا سپاسگزاری می کند. دعاها معمولاً با بیان کردن واژه هایی به صورت شفاهی یا تداعی آن واژه ها در ذهن انجام می گیرد و در برخی ادیان شکل رایج تر آن به صورت نیایش سرایی است.
کلیات مفاتیح الجنان (مجموعه ای از ادعیه، اعمال سنه، زیارات و نمازهای مستحبی، دعاهای آلام و اسقام، دعاهای ساعات روز حرزها و …)
منتخب صحیفه مهدیه (مجموعه ای از نمازها، دعاها، و زیارتهایی که از مهدی امام دوازدهم شیعیان صادر شده یا دربارهٔ او نقل شده است)
صحیفه فاطمیه (ادعیه صادره از فاطمه دختر محمد پیامبر مسلمانان)
صحیفه سجادیه (ادعیه صادره از زین العابدین امام چهارم شیعیان)
صحیفه رضویه (ادعیه صادره از علی بن موسی الرضا امام هشتم شیعیان)
در حقیقت دعا رفتاری مذهبی است که فرد با خلق نوعی زندگی خیالی واقعیت های ناخوشایند جهان مادی را موقتاً محو می کند.
نیایش می تواند به صورت فردی یا گروهی انجام شود. مخاطبان نیایش ممکن است ایزدها، ارواح، درگذشتگان، و حتی مفاهیم باشند. از انواع دعاها می توان دعاهای درخواستی، التماسی، سپاسگزارانه، اعترافی، توبه گرانه، پرستشی و همدم خواهانه را نام برد.
افراد برای منظورهای گوناگونی دعا می کنند؛ از جمله برای منفعت شخصی یا برای بهبود وضعیت فرد یا افراد دیگر. التماس از «ایزد» برای انجام کاری، اعتراف به «گناهان»، درمیان گذاشتن اندیشه ها با کسی که به عنوان آفریدگار در نظر گرفته می شود، ایجاد حسّ بودن با «ایزد» به منظور کاستن از حس تنهایی، ارتباط جستن با افرادِ درگذشته یا همراهی با هم دینان در سرودخوانی های نیایشی یا نمازها می توانند از دلایل نیایش باشند.

نیایش یا دعاکردن.
• شما را سفارش می کنم به دعا کردن، زیرا با هیچ چیز به مانند دعا به خدا نزدیک نمی شوید و دعا کردن برای هیچ امر کوچکی را، به خاطر کوچک بودنش رها نکنید، زیرا حاجتهای کوچک نیز به دست همان کسی است که حاجتهای بزرگ به دست اوست. -> جعفر بن محمد (کافی، ج۲، ص۴۶۷، ح۶)
• کسی که در دلش هوایی جز خشنودی خدا خطور نکند، من ضمانت می کنم که خداوند دعایش را مستجاب کند. -> حسن بن علی، (کافی، ج۲، ص۶۲، ح۱۱)
• هر کس دوست دارد خداوند هنگام سختی ها و گرفتاری ها دعای او را اجابت کند، در هنگام آسایش، دعا بسیار کند. -> محمد بن عبدالله ،(نهج الفصاحه، ح ۳۰۲۳)
• هیچ دعایی زودتر از دعایی که انسان در غیاب کسی می کند، مستجاب نمی شود. -> حصرت محمد بن عبدالله (بحارالأنوار، ج۹۳، ص۳۵۹، ح۱۷)
• دعا کردن را در هنگام رقّت قلب غنیمت شمرید، که رقت قلب، رحمت است. -> حضرت محمد بن عبدالله (بحارالأنوار، ج۹۳، ص۳۴۷، ح۱۴)
• هر کس بخواهد دعایش مستجاب شود، باید کسب خود را حلال کند و حق مردم را بپردازد. دعای هیچ بنده ای که مال حرام در شکمش باشد یا حق کسی بر گردنش باشد، به درگاه خدا بالا نمی رود. -> جعفر بن محمد (بحارالأنوار، ج۹۳، ص۳۲۱، ح۳۱)
• هر آینه بنده دعا می کند و خداوند عزوجل به دو فرشته می فرماید: من دعای او را مستجاب کردم اما حاجتش را نگهدارید، زیرا دوست دارم صدای او را بشنوم و همانا بنده دعا می کند و خداوند تبارک و تعالی می فرماید: زود خواسته اش را برآورید که من خوش ندارم صدای او را بشنوم. -> جعفر بن محمد (کافی، ج۲، ص۴۸۹، ح۳)
• هر کس در هیچ کاری به مردم امید نبندد و همه کارهای خود را به خدای عزوجل واگذارد، خداوند هر خواسته ای که او داشته باشد اجابت کند. -> علی بن حسین (کافی، ج۲، ص۱۴۸، ح۳)
• دعای شخص روزه دار هنگام افطار مستجاب می شود. -> موسی بن جعفر (بحار الانوار، ج ۹۲، ص ۲۵۵، ح ۳۳)
• دعایی که با بسم اللّه الرحمن الرحیم شروع شود، رد نمی شود. -> حضرت محمد بن عبدالله (الدعوات، ص ۵۲)
• خدا را بخوانید و به اجابت دعای خود یقین داشته باشید و بدانید که خداوند دعا را از قلب غافل بیخبر نمی پذیرد. -> حضرت محمد بن عبدالله (کنز العمال، ج۲، ص۷۲)
• عاجزترین مردم کسی است که نتواند دعا کند. -> حسین بن علی (بحارالانوار، ج۹۳، ص ۲۹۴)