ابوالحسن

(تلفظ: abolhasan) (عربی) پدر حسن ؛ (در اعلام) کنیه‌ی حضرت امیرالمؤمنین (ع) و چهار تن از امامان شیعه .

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) رجوع به ابن سودون شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) ابن ابی علی ، از خاندان ابن مقله ٔ معروف ، و او نیز مانند اجداد خویش بحسن خط مشهور است . (ابن الندیم ).

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) ابن ابی عمرو الخیاط. رئیس فرقه ٔ خیاطیه از معتزله .

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) ابن ضائع علی بن محمدبن علی بن یوسف نحوی اندلسی اشبیلی متوفی 680 هَ . ق .

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) ابن احمد. یکی از سادات علوی ، از حکمرانان گیلان و طبرستان (از 304 تا 311 هَ . ق .).

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) ابن صباغ علی بن عبدالحمیدبن اسماعیل زاهد مصری متوفی 612 هَ . ق .

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) رجوع به ابن طباطبا... شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) رجوع به ابن کوفی شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) (شیخ ...) واسطی . او راست : کتاب تفسیر مسند. وفات او به سال 310 هَ . ق . بوده است . رجوع به حبیب السیر ج 1 ص 301 شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) ابن ابراهیم بن عبداﷲبن الصباح بن بشربن سویدبن الاسود التیمی ثم السعدی .یکی از خوشنویسان و دانایان فن کتابت ، و او برادر ابوالحسین خطاط معلم مقتدر خلیفه است . (ابن الندیم ).

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) رجوع به ابن سعید شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) احمدبن محمد الطبری .طبیب معروف . او در خدمت رکن الدولةبن بویه بود. کُنّاشی معالجات البقراطیه دارد و از آن سه نسخه در اکسفورد موجود است . وفات او به سال 359 هَ . ق . بوده است .

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) الصایغ (شیخ ...) علی بن محمدبن سهل دینوری . در تذکرةالاولیاء عطار آمده است که : او در مصر مقیم بود و از بزرگان اهل تصوف و یگانه ٔ وقت بود، بوعثمان مغربی گفتی هیچکس را نورانی تر از بویعقوب نهرجوری ندیدم و بزرگ هیبت تر از ابوالحسن الصائغ. ابوالحسن را پرسیدند از دلیل کردن شاهد بر غائب ، گفت : استدلال چگونه توان کرد از صفات کسی که او را مثل باشد بر آنکه او را مثل نباشد. و از او پرسیدند از معرفت ، گفت : منت دیدن است در کل احوال و عجز گزاردن شکر نعمتها بجمله ٔ وجود و بیزاری است از پناه گرفتن و قوت یافتن از همه ٔ چیزها. از او پرسیدند که صفت مرید چیست . گفت : آن است که حق تعالی فرموده است : ضاقت علیهم الارض بما رحبت و ضاقت علیهم انفسهم ؛ یعنی زمین با بسط و فراخنائی خود تنگ است بر مریدان و تن ایشان بر ایشان تنگ گشته است ، گرد جهانی میطلبند بیرون ِ هر دو عالم . و گفت اهل محبت بر آتش شوق که به محبوب دارند تنعم میکنند بیشتر و خوشتر از تنعم اهل بهشت و گفت دوست داشتن تو خویش را، هلاک کردن است خویش را و گفت تمنی و امل از فساد طبع است - انتهی . و صاحب صفةالصفوه گوید وفات ابوالحسن به سال 330 هَ . ق . به مصر بود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) الظاهر لاًعزاز دین اﷲ. رجوع به ظاهر... شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) الفارسی علی بن جعفر کاتب . رجوع به علی ... شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) ثابت بن سنان . او مانند پدر خویش طبیب خلفا بوده است و ملازمت خدمت راضی و متقی و مستکفی و مطیع کرده است و در سال 313 هَ . ق . بخدمت بیمارستان گماشته شده و از او کتابی طبی در دست نیست . و همین ابوالحسن است که پس از قطع دست و زبان ابن مقله از جانب راضی خلیفه به معالجه ٔ او مأمور شد. ابن الندیم آرد که او راست کتاب التاریخ از خمس و تسعین و مأتین (295) تا خمس و ستین و ثلثمائه (365) وقفطی گوید بزرگتر از این کتاب در تاریخ «عباسیان » دیده و نوشته نشده است . و او در سال 365 درگذشت . و ابن خلکان گوید ابوالحسن بر نحله ٔ صابئین میرفت و بزمان معزالدوله ٔ بویهی در بغداد میزیست و کتب بقراط و جالینوس درس می گفت و فکاک معانی بود و در نظر طب و فلسفه و هندسه و جمیع صناعات ریاضیه ٔ قدما تالی و ثانی اثنین جد خود ثابت بن قره بود. و ابراهیم بن سنان برادر او منجم و پسر ثابت مسمی به اسحاق طبیب بوده است .

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) ربیعی . فقیه شافعی . وفات او به سال 306 هَ . ق . بوده است . (ابن الندیم ).

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) رجوع به ابن الماشطه شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) رجوع به ابن جزله ... شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) رجوع به ابن خاقان شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) رجوع به ابن خمارتاش شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) رجوع به ابن ربّن علی بن سهل شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) رجوع به ابن زقاق علی بن عطیه شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) رجوع به ابن سدیر شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) رجوع به ابن مطروح شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) رجوع به ابن معطی شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) رجوع به ابن نفیس علاءالدین ابوالحسن ... شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) رجوع به ابن الاعرابی ابوالحسن شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) رجوع به ابوالاملاک علی بن عبداﷲبن عباس شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) رجوع به احمدبن ابی الحواری شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) رجوع به علی بن عیسی الربعی شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) رزین بن معاویةبن عمار العبدری امام الحرمین سرقسطی اندلسی . او در مائه ٔ پنجم هجری میزیست واو راست کتاب الجمع بین الصحاح الستة و صاحب روضات گوید که از صاحب جامعالاصول نقل کنند که او در ذیل ترجمه ٔ حدیث ابوهریره (ان ّ اﷲ عزّ و جل یبعث لهذه الامة علی رأس کُل ّ ماءة سنة من یجدد لها دینها) پس از آنکه مجددین رأس مائه ٔ اول تا چهارم را برشمرده گفته است تازه کنندگان دین در مائه ٔ پنجم از فقها امام ابوحامد غزالی و از محدثین عبدری و از قراء قلانسی است .

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) سری بن مغلس سقطی ، صوفی مشهور، خال ابوالقاسم جنید. طریقت را از معروف بن فیروز کرخی فراگرفت . و هجویری گوید وی حبیب راعی را دیده و با او صحبت داشته و مرید معروف کرخی بود و بیشتر مشایخ عراق مریدان سری باشند. وی اندر بازار بغداد سقط فروختی چون بازار بغداد بسوخت وی را گفتند دوکانت بسوخت گفت من فارغ شدم از بند آن ، چون نگاه کردند دوکان وی نسوخته بود و از چهار سوی آن دوکانها همه سوخته بودند. چون آنچنان بدید آنچه داشت بدرویشان داد و طریق تصوف اختیار کرد. وی را پرسیدند که ابتدای حالت چگونه بود، گفت روزی حبیب راعی بدوکان من برگذشت من نان شکسته ای به وی دادم که بدرویشان ده . وی گفت خیرک اﷲ. از آنروز باز که این گوش دعای وی بشنید بیزار از اموال دنیا شدم و از وی فلاح یافتم . از وی می آیدکه گفت : الهی ! مهما عذبتنی بشی ٔ فلاتعذبنی بذل الحجاب . وفات وی به سال 251 هَ . ق . به بغداد بوده است .

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) سعیدبن سعد بلخی . رجوع به سعید... شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) سعیدبن هبةاﷲ، طبیب مقتدر. رجوع به سعید... شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) سلامةبن جواس الحمصی الطائی . از روات حدیث است .

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) سلامی . رجوع به سلامی ابوالحسن ... شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) سندالدوله ، علی الاول .از امرای مزیدی حله است (از 403 تا 408 هَ . ق .).

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) سندی بن عبدالهادی . رجوع به سندی ... شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) سوهان آژن کازیاکاهی هروی . رجوع به سوهان آژن ... شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) سید رضی . محمدبن الحسین بن موسی بن ابراهیم بن موسی الکاظم علیه السلام . رجوع به رضی (سید...) محمد... شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) شابشتی کاتب ، علی بن محمد. رجوع به علی بن محمد الشابشتی کاتب شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) شاذلی (سید...). پیشوای شاذلیه ، فرقه ای از صوفیه ٔ اسکندریه . رجوع به علی بن عبداﷲبن عبدالحمید شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) شاری . صاحب فهرست است .

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) شاعر ایرانی شارح دیوان انوری . (قاموس الاعلام ).

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) شاعری ایرانی از سادات شیراز معاصر شاه سلیمان صفوی متوفی به سال 1005 هَ . ق . در احمدآباد هندوستان . (قاموس الاعلام ).

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) شاعری ایرانی صاحب منظومه ای به نام سیر نور مولود؟ (قاموس الاعلام ).

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) شمیم حلی ، علی بن حسن بن عنترةبن ثابت . رجوع به شمیم ... و علی بن حسن ... شود.

ابوالحسن . [ اَ بُل ْ ح َ س َ ] (اِخ ) شهیدبن الحسین طبیب . رجوع به شهیدبن الحسین ... شود.